Belediyeler 1980’li yıllardan bu yana, yurt dışından aldıkları kredi borçlarını ödemiyorlar. Bu kredileri hazine garantisi ile aldıkları için belediyeler borçlarını ödemeyince hazine ödemek zorunda kalıyor.
Belediyelerin yanı sıra KİT’lerin de üstüne yatarak hazineye ödettikleri borçlar büyük boyutlara ulaşınca ve 2001’de yaşanan büyük ekonomik krizde de önemli bir rol oynayınca sorunun çözümü için yasal düzenleme yapıldı. 2002’de çıkartılan Kamu Finansmanı ve Borç Yönetimi Yasası ile belediyelere borçlarını gecikme faizlerinin bir bölümünün silinerek yeniden yapılandırma olanağı tanındı.
O tarihten sonra birçok belediye, Hazine Müsteşarlığı bünyesinde oluşturulan uzlaşma komisyonuna başvurdu ve borçlarının bir bölümünü sildirerek, yeniden yapılandırdı. Bu belediyelerden biri CHP’li İzmir Büyükşehir Belediyesi oldu ve borçlarının büyük bölümünü ödeyerek kapattı.
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek ise belediyeye bağlı Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi (ASKİ) ile Elektrik Gaz Otobüs (EGO) İşletmesi’nin borçlarını yeniden yapılandırarak kapatmak için Hazine’ye başvurmadı. Gökçek, tam dokuz yıl bekledi.
Hükümet, 2011’de çıkardığı 6111 sayılı kanunla belediyeler için yeniden başvuru hakkı tanıdı ve borçlarının, Hazine veya İller Bankası’ndan paylarından kesilmesine olanak sağladı. Gökçek, bunun ardından Hazine’ye başvurdu.
Hazine ile belediyenin oluşturduğu uzlaşma komisyonu, ASKİ’nin aslı 72 milyon lira olan ve uzun yıllardır ödenmediği için faiz, gecikme faizi ve enflasyon farkıyla birlikte 340 milyon 425 bin lirayı bulan borcunu 165 milyon 390 bin lirasını sildi.
Komisyon, EGO’nun aslı 111 milyon lira olan; faiz, gecikme faizi ve enflasyon farkıyla birlikte 710 milyon 927 bin liraya ulaşan borçlarının, yarısından fazlasını; yani 357 milyon 432 bin lirasının üzerine çizgi çekti.
Varılan uzlaşma gereğince EGO ve ASKİ’nin taksitlendirilen ve faiz uygulaması da durdurulan borçlarının; bütçe ve hazine payları ile İller Bankası paylarından kesilerek ödenmesi kararlaştırılırken, Bakanlar Kurulu, kararı geçtiğimiz yıl 4 Nisan tarihinde onayladı. Böylece Hükümet, Gökçek’in toplam 522 milyon 823 bin lira borçtan kurtarmış oldu.
Bunun sonucunda Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin Hazine’ye olan ve 4.5 milyar lirayı bulan borcu, borç silme ve paylardan kesinti yoluyla ödeme operasyonunun sonucunda 3.3 milyar liraya indi. Gökçek, kalan bu borcu ise “Benden önce alındı” iddiasıyla ödemiyor.
