"İstanbul Etiler’de oturan ünlü işadamının oğlu, çetelerin açtığı ateş sonucu, kafasından 4, ensesinden 1 kurşunla vurularak sokak o...
Kentsel dönüşüme açılan bu mahallerde rant peşindeki büyük patronların küçük çeteleri, halkı bıktırmak için ellerinden geleni yapıyorlar. Çeteleşmenin büyük boyutlara ulaştığı Gazi Mahallesinden Onur Kaya ile ‘Solcu’ mahallenin dönüşümünü ve çetelerin durumunu konuştuk.
ÖNDER ABAY-BİRGÜN
»Merhaba. Seni tanıyalım önce. Kimsin, bu mahallede ne işin var?
Onur Kaya, 25 yaşındayım. Gazi Mahallesinde doğdum ve büyüdüm. Üniversite öğrencisiyim.
»Gazi deyince akıllara küçük bir mahalle geliyor ama burası kocaman bir semt. Kimler yaşar burada?
Arkadaşlarım da dışardan gelince çok şaşırıyor. Ama bu son 15 yılın büyümesi. Yukarılarda asıl Gazi Mahallesi var, orası gecekondu. O evler 70’li yıllarda devrimciler tarafından yapılıp halka verilmiş yerler. Gazi’nin sol geleneği çok eskidir bu sebepten. 90’ların sonuna doğru çok göç almış bir semt oldu artık. Göçe zorlanan bir halk vardı, Gazi Mahallesi onlara kucağını açtı ve böylece büyüdü.
MAHALLENİN DELİSİ DE POLİTİK
»Söylenenler doğru mu? Bu mahalle solcu mu?
Bu gelen insanların hikâyeleri üç beş satırda anlatılıp bitecek kadar kısa değil. Kiminin evi yanmış, kiminin hayvanları telef olmuş ve bir gece köylerinden kovulup buraya gelmiş insanlar. Merdiven altı işletmelerde, inşaatta ve atölyelerde çalışmaya başlamışlar. Büyük bir kısmı emekçi, yani sol değerlerden de uzak değiller. Solcu sağcı ayrımı yapmak çok kolay değil, çünkü buranın sağcısı da başka yerdekine benzemez. Bir eylemde kortejde yürürken görebilirsin. Ama mahallenin delilerinin bile politik olduğu doğrudur, slogan atarak gezerler.
»Nasıl oluyor? Solcularla birlikte hareket eden sağcılar mı var?
Yoksula kimliği sorulmaz. Herkesin gelir düzeyi hemen hemen aynı, aynı okulda okuyup aynı kahvede takılıyorlar. Yani solculuk bir yandan vicdani bir olay. Geçen senelerde bir genç çeteler tarafından öldürülmüştü. Onun cenazesine de komşuları olan hacı amcalar katılmıştı. Öyle derin ayrımlar yok insanlar arasında.
İRİLİ UFAKLI ÇETELER VAR
»Bu çeteler nereden çıktı? Eskiden beri var mıydı bu mahallede?
Göç akışının başlamasından sonra çok fazla genç nüfusu oldu mahallede. İşsizlik ve mafya dizilerinin artmasından sonra ufak gruplar gayrimeşru işler yapmaya başladılar. Sonra bu çetenin karşısında karşıt bir çete daha oluştu. Şu an irili ufaklı çeteler cenneti oldu Gazi Mahallesi.
»Peki bu çetelerin türemesi sadece işsizlikle veya dizilerle açıklanabilir mi ?
Elbette hayır. Buralardaki evlerin çoğunun tapusu yoktu. Belediyenin imara açmasından sonra evlerin peşine düşen işadamlarının ayak işlerini yapma görevini de üstlendi bazı çeteler. Uyuşturucu pazarını da sağlıyorlar. Devletin ve büyük müteahhitlerin halkla baş edemediği yerde çeteler devreye giriyor ve yıpratma politikasını devreye sokuyor. Son aylarda bu mahallede 6-7 kişi öldürüldü. Her gece çeteler arasında çıkan çatışmaların silah seslerini duyuyoruz. Burada yaşayan halka “Artık burada yaşanmaz” dedirtip taşınmaya zorlamak istiyorlar. Ama çok yanılıyorlar.
EN İYİ EYLEM ‘TERK ETMEMEK’
»Neden yanılıyorlar? Olanlar buradan gitmek için yeterli sebep oluşturmaz mı?
Burası tarihinde sayısız insanı kaybetmiş ve katliam yaşamış bir mahalledir. Burada eylemlilik her zaman diridir. Küçümsemek için söylemiyorum ama ‘duran adam’ eylemi yapılamaz çünkü durursan vurulursun. Bu mahallenin yapısına uygun eylemlilik vardır ve en iyisi evlerini terk etmemektir. Bu mahalle insanı biraz daha bilinçli. Mahalleyi yıkıp gökdelen yapmak isteyenlere en güzel cevabı evlerini bırakmayarak göstereceklerdir. O zaman evlerimizde durma eylemi yapacağız. Bakın 21 yaşındaki Hasan Ferit’e, korktu mu? Ama günahın hepsi, çete diye toplanan gençlerin değil. Asıl günah o hastaneye personel kıyafetiyle girip delilleri karartanlarda. Neden çalmaya çalışıyorsun delilleri, sormak gerekir.
»Çeteler de mahallenin insanı anladığım kadarıyla.
Evet, bir çoğu bu mahalleden, hatta bir çoğuna sorarsan kendini ‘solcu’ olarak tarif eder. Ama sol muhalefetin yükseldiği zamanlarda daha büyük çeteler gelir mahalleye, büyük işlere kalkışır. Mesela Gezi eylemlerinden sonra burası Teksas gibi oldu. Sürekli kavgalar oluyor, silahlar patlıyor. Çünkü korkuyorlar, örgütlü bir halk karşısında hiçbir gücün dayanamayacağını biliyorlar.
Helikopteri en sık gören semtiz
»Peki polis nasıl bir önlem alıyor bu çetelere karşı?
Gerçeği söylemek gerekirse buranın polisi adli olaylara pek bakmaz. Çok ilgilendikleri konular değil polisin hırsızlık, kavga filan. Dikkatlerini çekmiyor demek ki. Ama bir eylem olduğunda binlerce polis, akrep, toma hatta helikopter çıkar aniden. Helikopteri en sık ve en yakından gören semtiz, bu konuda kendimizi şanslı hissediyoruz.
»Mahalledeki eylem tarzları başka yerde görmediğimiz sertlikte ama...
Gezi sürecinden önce kendimizi anlatmamız çok daha zordu, ama artık öyle değil. Bu mahalledeki eylemleri televizyonda izleyip “terörist” diye bağıranlar gezi eylemlerinde sokağa çıkıp bizim gibi taş atıp ateş yaktı. Çünkü daha önce ateş düştüğü yeri yakıyordu. Burada yaşananları yandaş medyadan izleyip kızıyorlardı, ama artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak. Mahallenin sağcısı, bu yüzden farklıdır diyorum. Görüyorlar bizlere neler yaptıklarını, sabah 5’te evlerimizi uzun namlulularla bastıklarını. Bu yüzden yaptığımız hiçbir eyleme kızamıyorlar. Çocukluğumdan beri ölen arkadaşlarımın adlarını saysam dinlemekten usanırsınız. Her hanede ya bir ölüm ya bir hapislik hikâyesi var. Bu semtin halkının acıları birbirine çok benziyor. Belki de bu sebepten dağılmıyorlar.
»Bu mahalleyi dağıtıp gökdelen yapmak isteyen inşaat patronlarına ve çetelere ne söylemek istersiniz son olarak?
Bu mahalleyi yıkmak istiyorsanız insanların kalma sebeplerini, acılarını ve hikâyelerini anlamanız lazım. Zaten insanların kararlılıklarını anladığınızda bu mahalleye girmekten vazgeçeceksiniz. Buradan Hasan Ferit kardeşimize de sözümüzdür, buraları kimseye vermeyeceğiz. Gazi Mahallesi son sözü söylemesini çok iyi biliyor, merak eden mahallenin tarihine baktığında görür.
