TOKİ’nin ödediği tazminatlar TBMM’de gündem oldu. TOKİ'deki
sorunları soru önergeleri ile TBMM gündemine taşıyan CHP Niğde Milletvekili ve
KİT Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, kurumun ciddi bir denetime ihtiyaç
duyduğunu söyledi.
TOKİ'DEKİ İDDİALAR MECLİS GÜNDEMİNE TAŞINDI
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Başbakan Binali
Yıldırım tarafından yanıtlanması istemiyle yönelttiği yazılı soru önergesinde
TOKİ tarafından yapılan ihale ve işlemlerdeki iddiaları TBMM gündemine taşıdı.
Konutların kalitelerinin düşük olduğu geç teslimler nedeniyle 2014 yılının
Aralık ayına kadar açılan 24 bin 175 davadan 21 bin 289'unu kaybettiği ve bu
davalarda vatandaşa 130,1 milyon TL tazminat ödendiği iddialarına açıklık
getirilmesini isteyen Gürer, soru önergesinde, “Bu kadar tazminat ödemeye
mahkûm edilen TOKİ’de açılmış soruşturma veya iç denetim var mıdır? Yok, ise
buna sebebiyet verenler ve sorumlular hakkında soruşturma açmayı düşünüyor
musunuz? TOKİ gibi istisnai yetkilere sahip bir kurumda inşaat kalitesi
düşüklüğü ve geç teslim edilmelerin sebepleri nelerdir?” şeklindeki soruların
yanıtlanmasını istedi.
6 YILDA 130 MİLYON TL TAZMİNAT
CHP Niğde Milletvekili Gürer'in soru önergesini Başbakan
Yardımcısı Bekir Bozdağ yanıtladı. Başbakan Yardımcısı Bozdağ, Toplu Konut
İdaresi Başkanlığı’na (TOKÎ) açılan davalar için 6 yılda (2009-2014)
130.479.519,35 TL tutarında tazminat ödendiğini belirterek, “TOKİ’ye yüklenici
kusuru sebebiyle açılan davalar yükleniciye ihbar edilmekte ve davanın
neticesine göre İdare aleyhine hüküm kurulması halinde rücu davaları
açılmaktadır” dedi.
TOKİ DE YÜKLENİCİ FİRMAYA DAVA AÇIYOR
Başbakan Yardımcısı Bozdağ, “4735 sayılı Kamu İhale
Sözleşmeleri Kanununun “Yapım işlerinde yüklenicilerin ve alt yüklenicilerin
sorumluluğu” başlıklı 30 uncu maddesinde yer alan “Yapım işlerinde yüklenici ve
alt yükleniciler, yapının fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapılmaması,
hileli malzeme kullanılması ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve
ziyandan, yapının tamamı için işe başlama tarihinden itibaren kesin kabul
tarihine kadar sorumlu olacağı gibi, kesin kabul onay tarihinden itibaren de on
beş yıl süreyle müteselsilen sorumludur. Bu zarar ve ziyan genel hükümlere göre
yüklenici ve alt yüklenicilere ikmal ve tazmin ettirilir. ” hükmü çerçevesinde
yasal süreler içerisinde rücu davaları açılmakta ve yüklenicinin İdare nezdinde
bekleyen o işe ilişkin teminatı, hak ediş ve alacağı var ise Borçlar Kanunu
ilgili hükümleri uyarınca takas ve mahsubu yapılmaktadır. Eğer TOKİ nezdinde o
işe dair teminatı ya da takas ve mahsuba konu edilebilecek bir alacağı yok ise
yüklenici aleyhine yasal süresi içerisinde rücu davası açılmaktadır” ifadesini
kullandı.
BOZDAĞ'A GÖRE SORUN YOK AMA…
Başbakan Yardımcısı Bozdağ, TOKİ tarafından inşaatlarda
maksimum kalite ve emniyetin ön planda tutulduğunu, deprem riski göz önünde
bulundurularak en uygun temel tipi ve taşıyıcı sistemlerinin belirlendiğini
söyleyerek, “inşaatlarda TSE onaylı, genel kabul görmüş, çeşitli safhalarda
denetimden geçirilmiş, mevzuata uygun inşaat malzemeleri kullanılmaktadır.
TOKİ’nin bütün uygulamalarının denetimi, Kamu İhale Kanunu çerçevesinde müşavir
firmalarca yapılmakta, ayrıca kendi bünyesinde istihdam ettiği personel
vasıtasıyla da inşaatların denetimi düzenli olarak gerçekleştirilmektedir”
şeklinde konuştu.
Geç teslimlerin sebeplerini de sıralayan Başbakan Yardımcısı
Bozdağ, “ yüklenicinin mali acze düşmesi veya iflas etmesi nedeniyle işin İdare
tarafından feshedilmesi, bu işlemlerle ilgili açılan davaların sonuçlanma
süreleri, ikmal ihalesi ve yeni yükleniciye işin verilmesi arasında geçen
süreler olup yükleniciden kaynaklanmayan bürokratik iş ve işlemler, belediye
başvurulan, plan iptali veya değişiklikleri, ilave imalat ve imalat
değişiklikleri, yerel yönetimlerden kaynaklanan alt yapı sorunlan gibi
sebeplerden dolayı TOKİ tarafından süre uzatımı verilmektedir. 2010 yılından
itibaren alıcılarla akdedilen gayrimenkul satış sözleşmelerinde 30 ay olarak
belirlenen teslim süreleri 2015 yılında 36 ay olarak belirlenmiştir. Alman
tedbirler sonucunda geç teslim edilen proje ve konut sayısı minimum seviyeye
indirilmiş böylece geç teslim nedeniyle İdare aleyhine açılan dava sayısı en
aza inmiştir” dedi.
TOKİ ÇOK YÖNLÜ İNCELENMELİDİR
CHP Niğde Milletvekili ve KİT Komisyonu Üyesi Ömer Fethi
Gürer, TOKİ ile ilgili tüm sorunları zaman zaman soru önergeleri vererek Meclis
gündemine getirdiğini anımsattı. Önergelere verilen yanıtlarda tutarsızlık
olduğuna işaret eden Gürer, TOKİ'nin çok yönlü incelenmesi ve ele alınması
gereken bir kurum niteliğinde olduğunu kaydetti.
ZARAR ÇOK, SORUMLU YOK
TOKİ'deki sorunların belli olduğuna işaret eden Gürer,
kurumsal yapı itibariyle yeni düzenlemelere ihtiyaç duyulan TOKİ'de kurumun
uğradığı zarar ve yanlış uygulamalardan kaynaklanan sorunların sorumlusunun
olmamasının düşündürücü olduğunu belirtti.
REKLAMA BOL KESEDEN HARCAMA
Daha önce yönelttikleri bir soru önergesine Başbakan
Yardımcısı Bekir Bozdağ'ın verdiği yanıtta, TOKİ'nin reklam giderlerine son 5
yılda 9.5 milyon TL harcadığının ayrıca TOKİ aleyhine açılan davalardan 21 bin
289'unu kaybettiğinin belirlendiğini hatırlatan Gürer, “Başbakan Yardımcısı
Bekir Bozdağ 2009-2014 yılları arasında 6 yılda (2009-2014) 130.479.519,35 TL
tutarında tazminat ödendiğini ifade ediyor” dedi.
HANİ SORUNLAR EN AZA İNDİRGENMİŞTİ?
Bekir Bozdağ'ın, 2015 yılından sonra sorunların en aza
indirildiği yönündeki açıklamalarının bulunduğunu anımsatan Gürer, “Oysa son
iki yıla ilişkin sorumuz üzerine daha önce Başbakan Yardımcısı Nurettin
Canikli’nin verdiği son bilgilere göre, 2015 yılında 2 bin 746 adet, 2016
yılında ise 2 bin 47 adet olmak üzere toplam 4 bin 793 dava açıldığı
belirtiliyor. Canikli, geç teslim, kusurlu ve eksik işler nedeniyle 2015
yılında 10 milyon 497 bin 915 TL, 2016 yılında ise 8 milyon 137 bin 525 TL
olmak üzere davacılara toplam 18 milyon 635 bin TL tazminat ödendiğini ifade
etmişti. Son altı yıl içerisinde toplamda davacılara 148 Milyon 735 bin TL
tazminat ödendiği de Başbakan Yardımcısı Canikli'nin verdiği bilgilerde ortaya
çıktı. Demek ki Bakan Bozdağ ifade ettiği gibi sorun en aza indirgenmemiş
sorunlar devam etmektedir” şeklinde konuştu.
BU PARALAR VATANDAŞIN CEBİNDEN ÇIKIYOR
TOKİ'nin eksik ve kusurlu işlerinin yanı sıra gecikmeden
kaynaklı ödediği paraların vatandaşın cebinden çıktığını belirten CHP Niğde
Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Bu durumda TOKİ'nin yaptığı işlerde sorun
olduğu görülmektedir. Konuyla ilgili ciddi bir denetim ihtiyaçtır. Sayıştay
raporlarına kısmen yansıyan bilgiler ışığında dahi sorunların varlığı yanında
denetlenmesi gerektiği de gözler önündedir. Anlaşmalar, uygulamalar,
gecikmeler, kısacası sorunlu bir TOKİ vardır. TOKİ'nin kapsamlı incelenmesi
şarttır” diye konuştu.
