Türk Sanayici ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD), yeni vergi düzenlemesine ilişkin kanun teklifindeki neredeyse her maddeye itiraz ederek düzenleme istedi...
Türk Sanayici ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) "Yeni vergi düzenlemesine ilişkin kanun teklifi tüm toplum kesimleri için yeniden değerlendirilmeye muhtaç düzenlemelere sahiptir" çağrısı yaptı.
TÜSİAD'dan yapılan açıklamada, "Vergisel düzenlemeler toplumun tüm kesimlerini ilgilendiren, ekonomimiz üzerinde önemli etkileri olan düzenlemelerdir" diye anımsatıldı ve şöyle denildi:
"Bu nedenle yeni vergisel düzenlemeler hayata geçirilmeden önce, toplumun tüm kesimleri ile istişare sürecinin yeterli zamana yayılarak ve şeffaf şekilde yürütülmesi ekonomi üzerindeki etkilerinin etraflıca değerlendirilmesi gerekir. Yasa koyucular tarafından sadece vergi tahsilatının arttırılması değil, kayıt dışılığın azaltılması, verginin tabana yayılması ve vergi adaletinin sağlanması gibi uzun vadeli hedefler da önemle göz önünde bulundurulmalıdır. Sadece belirli kesimler için tahsis edildiği düşünülen her vergisel düzenlemenin ekonomi içerisinde çarpan etkisi ile ekonominin bütününü ve toplumun tüm kesimlerini etkileyeceği dikkate alınmalıdır.
Kanun teklifi bir yandan vergi sisteminin daha etkin ve verimli çalışmasını sağlayacak düzenlemeler içerirken diğer yandan toplumun tüm kesimleri üzerine yük getiren ve ilan edilen ekonomik hedefler ile çelişen düzenlemelere de sahiptir."
TÜSİAD AÇIKLAMASINDA, KANUN TEKLİFİ...
• Uyumlu mükelleflere tanınan vergi indirimindeki bazı belirsizliklerin giderilmesi,
• Belirli sınırı aşan ücretlilere beyanname verme hakkının tanınması,
• İzaha davet müessesesinin kapsamının genişletilmesi,
• Kanun yolundan vazgeçme müessesesi getirilerek vergi idaresi ve yargısının iş yükünün azaltılmasının, idarenin etkin ve verimli çalışmasını sağlayacak, vergi adaletinin sağlanmasında katkı sağlayacağı vurgulandı ve "Kayıt dışı ekonomi ve sahte belge ile etkin mücadele edilmesine de katkıda bulunacaktır" denildi.
"YENİDEN DEĞERLENDİRİLMESİ GEREKEN BAZI HUSUSLAR"
Ekonomide zorluk yaşanan dönemlerde bütçe gelirlerindeki düşüşü telafi etmek için vergi tahsilatlarını artırmayı hedefleyen düzenlemelere ihtiyaç duyulabileceği de söylenen açıklamada, "Ancak, bu hedefin yanında toplumun gereksinimleri, uluslararası anlaşmaların gerekleri ve teknolojik ve dijital dönüşümün gerisinde kalmaması gereken geleceğin Türkiye’sinin altyapısına yönelik ihtiyaçlarının da dikkate alınması gerekir. Aksi takdirde gerek ulusal gerekse uluslararası arenada geri dönüşü ve telafisi mümkün olmayan sonuçlar doğabilecektir" uyarısı yapıldı.
"Söz konusu Kanun Teklifinin TBMM tarafından yasalaştırılmadan önce, aşağıda belirteceğimiz hususlar başta olmak üzere, yeniden değerlendirilmesinin yararlı olacağı düşüncesindeyiz" denilen TÜSİAD açıklamasında, dijital hizmet vergisinin sektördeki yatırım ortamını olumsuz etkileyeceği savunuldu ve eklendi:
"DİJİTAL HİZMET VERGİSİ SEKTÖRDEKİ YATIRIM ORTAMINI OLUMSUZ ETKİLEYECEKTİR"
"Dijital ekonominin nasıl vergileneceği uluslararası arenada da tartışma konusudur. OECD seviyesinde çokuluslu bir yaklaşım üzerinde çalışılmaktadır.
"Bu yaklaşım beklenmeden yatırım ortamına zarar verici ölçüde yüksek oranlı bir vergi tahsis edilmesi ve vergi yükümlülüğü yerine getirilmediğinde erişim engeli gibi ağır yaptırımların öngörülmesi Türkiye’yi hızla gelişen dijital dünyanın gerisinde bırakacaktır.
"Yeni teklif Türkiye’de hali hazırda vergi mükellefi olan yerleşik kişiler üzerinde doğrudan ya da dolaylı olarak ciddi maliyetler ve rekabet dezavantajı yaratırken, uluslararası şirketlerin Türkiye’ye yatırım yapmalarının önünde önemli bir engel teşkil edecektir.
"Bu alanda daha yeni gelişmekte olan dijital ekosistemi ve KOBİ’lerimizin gelişimini ise olumsuz etkileyecektir.
"Dijital hizmet vergisinin makul bir düzeye çekilmesi ve OECD’nin çözümü oluşana kadar geçici bir düzenleme olduğunun açıkça belirtilmesi faydalı olacaktır."
"Mevcut gelir vergisi tarifesi daha adil olarak yeninden tasarlanmalıdır"
EK İTİRAZLAR
Mevcut gelir vergisi tarifesinin "daha adil olarak" yeniden tasarlanması gerektiği de söylenen açıklamada, "Kanun Teklifi ile yürürlüğe konulması planlanan Gelir Vergisi Kanunu’ndaki değişiklikler ise vergilendirmede adalet, eşitlik, kanunilik ve geriye yürümeme ilkeleri ile çelişmektedir" denildi ve şu açıklama yapıldı:
"Gelir adaletinin sağlanması ve alt ve orta gelir gruplarının refah seviyesinin yükseltilmesi için emek yoğun kazançlara düşük vergi uygulanması ve tarife dilimlerinin genişletilmesi gerekmektedir.
"Ücret gelirleri üzerinde ilave yükler yaratılması vergiye gönüllü uyumu azaltacak, kayıt dışılığı ve halihazırda yüksek olan işsizlik oranını olumsuz etkileyecektir.
"Son yıllarda enflasyon ve ücretlerdeki artış dikkate alındığında yapılması gereken, ilave dilim ve oran tahsis etmekten ziyade, mevcut gelir tarifesinin daha adil olarak yeniden tasarlanmasıdır.
"Son dört yıl içinde asgari brüt ücret yüzde 110 artarken, tarifenin birinci diliminin üst sınırının yalnızca yüzde 50 oranında artmış olması nedeniyle asgari ücret ikinci gelir vergisi dilimi sınırındadır ve bu nedenle ek düzenleme yapılmıştır.
"Eskiden ikinci gelir dilimine denk gelen ortalama ücretler de artık üçüncü dilim olan yüzde 27 oranından vergilendirilmektedir. Böylece alt ve orta gelir grupları üzerindeki vergi yükü fiilen artmıştır."
Belirli bir gelir düzeyinden sonra emek yoğun gelirler ile sermaye yoğun gelirlerin aynı kapsamda değerlendirilmesinin "sosyal devlet, adalet ve eşitlik ilkelerini ihlal ettiği" de vurgulanan açıklamada, "Gelir vergisi tarifesinde yapılacak değişikliklerin ücret dışındaki gelirler için yürürlük tarihinin 1 Ocak 2019 tarihi olarak belirlenmesi ise kanunların geriye yürütülmemesi ilkesine aykırılık teşkil edecek, böylece edinilmiş haklar geçmişe dönük olarak ortadan kaldırılmış olacaktır" diye uyarıldı.
Vergi oranları konusunda geniş değişiklik yetkilerinin öngörülebilirliği azalttığı da iddia edilen açıklamada, "Kanun Teklifi ile yürütmeye verilen oran değişikliği yetkileri vergilerin kanuniliği, belirliliği ve öngörülebilirliği ilkeleri ile çelişecek seviyede geniş belirlenmiştir. Söz konusu yetkilerin kullanılma ihtimali vergi mükelleflerinin geleceğe yönelik vergi yükü öngörülerinin sağlıklı yapılmasını engellerken, hukuki güvenlikten mahrum kalmalarına da sebebiyet verecektir" denildi.
"YENİ KONAKLAMA VE DEĞERLİ KONUT VERGİLERİ TEKRAR GÖZDEN GEÇİRİLMELİDİR"
Yasa taslağındaki "konaklama" ve "değerli konut" vergilerinin de yeniden gözden geçirilmesi önerilen TÜSİAD açıklamasında, "Kanun Teklifi ile yürürlüğe konulması planlanan Konaklama Vergisi yaratacağı ilave maliyetler sebebiyle diğer ülkelerin turizm sektörleri ile kıyasıya rekabet eden ve ülke tanıtımı için ciddi yatırımlar yapan turizm sektörüne yeni maliyetler yükleyecek, sektörün rekabet gücünü zayıflatacaktır" diye uyarıldı ve şöyle devam edildi:
"Kanun Teklifi ile yürürlüğe konulması planlanan Değerli Konut Vergisi’nin ise toplam emlak sahipliği yerine yalnızca konut değerlemesi üzerinden ayrıştırılması vergide adalet ilkesi ve mülkiyet hakları açısından sorunlar içermektedir. Bunun yerine uluslararası örneklere paralel olarak Emlak Vergisi Kanunu’nun yeniden ele alınması yerinde olacaktır. Teklifin yaratacağı olumsuzluklar bertaraf edilerek toplumsal uzlaşı ile yürürlüğe girebilmesi için Meclis Genel Kurulu’nda gerekli değişikliklerin yapılması, buna ilaveten ikincil düzenlemelerin sivil toplum kuruluşları ve sektör temsilcileri ile istişare edilmek suretiyle tüm paydaşların görüşleri alınarak oluşturulması gerektiğine inanıyoruz. TÜSİAD olarak her zaman olduğu gibi ülkemizin geleceği için yapılacak reformlara katkı sağlamaktan memnuniyet duyacağımızı belirtmek isteriz."
Türk Sanayici ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) "Yeni vergi düzenlemesine ilişkin kanun teklifi tüm toplum kesimleri için yeniden değerlendirilmeye muhtaç düzenlemelere sahiptir" çağrısı yaptı.
TÜSİAD'dan yapılan açıklamada, "Vergisel düzenlemeler toplumun tüm kesimlerini ilgilendiren, ekonomimiz üzerinde önemli etkileri olan düzenlemelerdir" diye anımsatıldı ve şöyle denildi:
"Bu nedenle yeni vergisel düzenlemeler hayata geçirilmeden önce, toplumun tüm kesimleri ile istişare sürecinin yeterli zamana yayılarak ve şeffaf şekilde yürütülmesi ekonomi üzerindeki etkilerinin etraflıca değerlendirilmesi gerekir. Yasa koyucular tarafından sadece vergi tahsilatının arttırılması değil, kayıt dışılığın azaltılması, verginin tabana yayılması ve vergi adaletinin sağlanması gibi uzun vadeli hedefler da önemle göz önünde bulundurulmalıdır. Sadece belirli kesimler için tahsis edildiği düşünülen her vergisel düzenlemenin ekonomi içerisinde çarpan etkisi ile ekonominin bütününü ve toplumun tüm kesimlerini etkileyeceği dikkate alınmalıdır.
Kanun teklifi bir yandan vergi sisteminin daha etkin ve verimli çalışmasını sağlayacak düzenlemeler içerirken diğer yandan toplumun tüm kesimleri üzerine yük getiren ve ilan edilen ekonomik hedefler ile çelişen düzenlemelere de sahiptir."
TÜSİAD AÇIKLAMASINDA, KANUN TEKLİFİ...
• Uyumlu mükelleflere tanınan vergi indirimindeki bazı belirsizliklerin giderilmesi,
• Belirli sınırı aşan ücretlilere beyanname verme hakkının tanınması,
• İzaha davet müessesesinin kapsamının genişletilmesi,
• Kanun yolundan vazgeçme müessesesi getirilerek vergi idaresi ve yargısının iş yükünün azaltılmasının, idarenin etkin ve verimli çalışmasını sağlayacak, vergi adaletinin sağlanmasında katkı sağlayacağı vurgulandı ve "Kayıt dışı ekonomi ve sahte belge ile etkin mücadele edilmesine de katkıda bulunacaktır" denildi.
"YENİDEN DEĞERLENDİRİLMESİ GEREKEN BAZI HUSUSLAR"
Ekonomide zorluk yaşanan dönemlerde bütçe gelirlerindeki düşüşü telafi etmek için vergi tahsilatlarını artırmayı hedefleyen düzenlemelere ihtiyaç duyulabileceği de söylenen açıklamada, "Ancak, bu hedefin yanında toplumun gereksinimleri, uluslararası anlaşmaların gerekleri ve teknolojik ve dijital dönüşümün gerisinde kalmaması gereken geleceğin Türkiye’sinin altyapısına yönelik ihtiyaçlarının da dikkate alınması gerekir. Aksi takdirde gerek ulusal gerekse uluslararası arenada geri dönüşü ve telafisi mümkün olmayan sonuçlar doğabilecektir" uyarısı yapıldı.
"Söz konusu Kanun Teklifinin TBMM tarafından yasalaştırılmadan önce, aşağıda belirteceğimiz hususlar başta olmak üzere, yeniden değerlendirilmesinin yararlı olacağı düşüncesindeyiz" denilen TÜSİAD açıklamasında, dijital hizmet vergisinin sektördeki yatırım ortamını olumsuz etkileyeceği savunuldu ve eklendi:
"DİJİTAL HİZMET VERGİSİ SEKTÖRDEKİ YATIRIM ORTAMINI OLUMSUZ ETKİLEYECEKTİR"
"Dijital ekonominin nasıl vergileneceği uluslararası arenada da tartışma konusudur. OECD seviyesinde çokuluslu bir yaklaşım üzerinde çalışılmaktadır.
"Bu yaklaşım beklenmeden yatırım ortamına zarar verici ölçüde yüksek oranlı bir vergi tahsis edilmesi ve vergi yükümlülüğü yerine getirilmediğinde erişim engeli gibi ağır yaptırımların öngörülmesi Türkiye’yi hızla gelişen dijital dünyanın gerisinde bırakacaktır.
"Yeni teklif Türkiye’de hali hazırda vergi mükellefi olan yerleşik kişiler üzerinde doğrudan ya da dolaylı olarak ciddi maliyetler ve rekabet dezavantajı yaratırken, uluslararası şirketlerin Türkiye’ye yatırım yapmalarının önünde önemli bir engel teşkil edecektir.
"Bu alanda daha yeni gelişmekte olan dijital ekosistemi ve KOBİ’lerimizin gelişimini ise olumsuz etkileyecektir.
"Dijital hizmet vergisinin makul bir düzeye çekilmesi ve OECD’nin çözümü oluşana kadar geçici bir düzenleme olduğunun açıkça belirtilmesi faydalı olacaktır."
"Mevcut gelir vergisi tarifesi daha adil olarak yeninden tasarlanmalıdır"
EK İTİRAZLAR
Mevcut gelir vergisi tarifesinin "daha adil olarak" yeniden tasarlanması gerektiği de söylenen açıklamada, "Kanun Teklifi ile yürürlüğe konulması planlanan Gelir Vergisi Kanunu’ndaki değişiklikler ise vergilendirmede adalet, eşitlik, kanunilik ve geriye yürümeme ilkeleri ile çelişmektedir" denildi ve şu açıklama yapıldı:
"Gelir adaletinin sağlanması ve alt ve orta gelir gruplarının refah seviyesinin yükseltilmesi için emek yoğun kazançlara düşük vergi uygulanması ve tarife dilimlerinin genişletilmesi gerekmektedir.
"Ücret gelirleri üzerinde ilave yükler yaratılması vergiye gönüllü uyumu azaltacak, kayıt dışılığı ve halihazırda yüksek olan işsizlik oranını olumsuz etkileyecektir.
"Son yıllarda enflasyon ve ücretlerdeki artış dikkate alındığında yapılması gereken, ilave dilim ve oran tahsis etmekten ziyade, mevcut gelir tarifesinin daha adil olarak yeniden tasarlanmasıdır.
"Son dört yıl içinde asgari brüt ücret yüzde 110 artarken, tarifenin birinci diliminin üst sınırının yalnızca yüzde 50 oranında artmış olması nedeniyle asgari ücret ikinci gelir vergisi dilimi sınırındadır ve bu nedenle ek düzenleme yapılmıştır.
"Eskiden ikinci gelir dilimine denk gelen ortalama ücretler de artık üçüncü dilim olan yüzde 27 oranından vergilendirilmektedir. Böylece alt ve orta gelir grupları üzerindeki vergi yükü fiilen artmıştır."
Belirli bir gelir düzeyinden sonra emek yoğun gelirler ile sermaye yoğun gelirlerin aynı kapsamda değerlendirilmesinin "sosyal devlet, adalet ve eşitlik ilkelerini ihlal ettiği" de vurgulanan açıklamada, "Gelir vergisi tarifesinde yapılacak değişikliklerin ücret dışındaki gelirler için yürürlük tarihinin 1 Ocak 2019 tarihi olarak belirlenmesi ise kanunların geriye yürütülmemesi ilkesine aykırılık teşkil edecek, böylece edinilmiş haklar geçmişe dönük olarak ortadan kaldırılmış olacaktır" diye uyarıldı.
Vergi oranları konusunda geniş değişiklik yetkilerinin öngörülebilirliği azalttığı da iddia edilen açıklamada, "Kanun Teklifi ile yürütmeye verilen oran değişikliği yetkileri vergilerin kanuniliği, belirliliği ve öngörülebilirliği ilkeleri ile çelişecek seviyede geniş belirlenmiştir. Söz konusu yetkilerin kullanılma ihtimali vergi mükelleflerinin geleceğe yönelik vergi yükü öngörülerinin sağlıklı yapılmasını engellerken, hukuki güvenlikten mahrum kalmalarına da sebebiyet verecektir" denildi.
"YENİ KONAKLAMA VE DEĞERLİ KONUT VERGİLERİ TEKRAR GÖZDEN GEÇİRİLMELİDİR"
Yasa taslağındaki "konaklama" ve "değerli konut" vergilerinin de yeniden gözden geçirilmesi önerilen TÜSİAD açıklamasında, "Kanun Teklifi ile yürürlüğe konulması planlanan Konaklama Vergisi yaratacağı ilave maliyetler sebebiyle diğer ülkelerin turizm sektörleri ile kıyasıya rekabet eden ve ülke tanıtımı için ciddi yatırımlar yapan turizm sektörüne yeni maliyetler yükleyecek, sektörün rekabet gücünü zayıflatacaktır" diye uyarıldı ve şöyle devam edildi:
"Kanun Teklifi ile yürürlüğe konulması planlanan Değerli Konut Vergisi’nin ise toplam emlak sahipliği yerine yalnızca konut değerlemesi üzerinden ayrıştırılması vergide adalet ilkesi ve mülkiyet hakları açısından sorunlar içermektedir. Bunun yerine uluslararası örneklere paralel olarak Emlak Vergisi Kanunu’nun yeniden ele alınması yerinde olacaktır. Teklifin yaratacağı olumsuzluklar bertaraf edilerek toplumsal uzlaşı ile yürürlüğe girebilmesi için Meclis Genel Kurulu’nda gerekli değişikliklerin yapılması, buna ilaveten ikincil düzenlemelerin sivil toplum kuruluşları ve sektör temsilcileri ile istişare edilmek suretiyle tüm paydaşların görüşleri alınarak oluşturulması gerektiğine inanıyoruz. TÜSİAD olarak her zaman olduğu gibi ülkemizin geleceği için yapılacak reformlara katkı sağlamaktan memnuniyet duyacağımızı belirtmek isteriz."
