Tartışmalı alkol yasası Meclis Genel Kurulu’ndan geçirildi Tartışmalı alkol yasası, AK Parti’nin son dakika önergeleriyle yeni yasak...
Tartışmalı alkol yasası Meclis Genel Kurulu’ndan geçirildi
Tartışmalı alkol yasası, AK Parti’nin son dakika önergeleriyle yeni yasak ve cezalar eklenerek gece yarısı Meclis Genel Kurulu’ndan geçirildi.4’üncü Murat’a rahmet okuttunuz
CHP’li Veli Ağbaba kürsüde, içki yasağı uygulayan 4’üncü Murat’ın fotoğrafını göstererek şunları söyledi: “Uludere katliamının emrini veren Başbakan alkollü müydü, Madımak’ı yakanlar alkollü müydü, Reyhanlı’da saldırı emrini veren caniler alkollü müydü? Herkesin 4. Murat’tan özür dilemesi lazım, ona rahmet okuttunuz.”
Sabaha karşı kavgayla yasalaştı
Meclis alkol ve sigara yasaklarının kapsamını genişleten düzenlemeyi yasalaştırmak için sabahladı. TBMM Genel Kurulu’nun Perşembe saat 14.00’te başlayıp, Cuma sabahı 06.58’te nokta koyduğu 17 saatlik mesaisinde tansiyon sık sık yükseldi, AK Partili ve CHP’li vekiller arasında arbede çıktı. Kürsü önündeki arbede sırasında CHP’li Özgür Özel ve Mevlüt Aslanoğlu, AK Partili vekillerce tekmelenirken, kavganın büyümemesi için Genel Kurul’a ara verildi. Aranın ardından CHP’nin terk ettiği Genel Kurul’da yasa MHP’li 4 milletvekilinin ret oyuna karşılık 191 AK Partili milletvekilinin oyuyla kabul edildi. CHP, yasayı Anayasa Mahkemesi’ne götüreceğini söyledi.
MUHALEFETTEN TEPKİ: ‘İçmeden sarhoşsunuz’
Görüşmeler sırasında muhalefet “hayat biçimi dayatması” olarak nitelendirdiği düzenlemeyi zaman zaman ağır zaman zaman da esprili bir üslupla eleştirdi...
- BDP’li Hasip Kaplan: Bir önerge verdiniz, iki dakika geçmeden başka bir önerge daha verdiniz. Kafanız karışık, ’içmeden sarhoşluk’ derler buna... Kovboy filmlerinde sigaranın yerinde çiçek vardı, şimdi şişelerin yerine muz koyarsanız.
- MHP’li Mustafa Kalaycı: Alkol tüketimi 2004’e göre 8 yılda yüzde 26 artarak, 1 milyar 127 milyon litreyi aşmıştır. Dindar nesil yetiştirmek isteyen AK Parti iktidarında alkol tüketimi artmıştır.
- CHP’li Dilek Akagün Yılmaz: Kahve de keyif veren bir şey, onu ne zaman yasaklayacaksınız acaba?
AK PARTİ’DEN SAVUNMA: ‘Kızlar içmeyen koca ister’
Teklifin görüşmelerinde AK Parti grubu adına kürsüye çıkan İzmir Milletvekili İlknur Denizli de düzenlemeleri savundu. Denizli ile CHP’li vekiller arasında yaşanan ilginç diyalog tutanaklara şöyle yansıdı:
- İlknur Denizli: AK Parti’nin hiçbir alanda yasaklamak gibi bir yönteminin olmadığını artık herkes biliyor.
- Sakine Öz: Sen uyu!
- Özgür Özel: Az kaldı...
- Denizli: Şarkıyı hepimiz biliriz, fabrikada tütün saran kızlar, içmeyen bir kocaları olsun isterler.
DERDİNİ BAĞDAŞ KURUP ANLATTI
CHP milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu, görüşmelerin en ilginç simasıydı. Aslanoğlu, kürsüdeki konuşması sırasında yere bağdaş kurup oturarak tütün satıcılarının mağduriyetini anlattı.
Kafa kıyak dolaşan bir nesil istemiyoruz
Başbakan Erdoğan, parti genel merkezinde düzenlenen Genişletilmiş İl Başkanları Toplantısı’nda alkol düzenlemelerini değerlendirdi:
ABD ve Batı’da da aynı
“Bir devlet gençliğini, insanını tabii ki kötü alışkanlıklardan koruyacak. Yani biz bunu teşvik mi edelim? Bu ilk defa Türkiye’de yapılmıyor. Dünyanın neresine gidersen git Amerikası’nda da Batı’sında da bu uygulamalar var. İçebileceğiniz yerler belli.”
Tekirdağ silinecekmiş!
“Bir CHP milletvekili (Emre Köprülü’yü kastediyor) ‘Bunlar Tekirdağ’ın ismini de unutturmak istiyor’ diyor. Böyle yanlış bir yaklaşım olur mu? Tekirdağ rakısı varmış... Şimdi bu yasaklanınca Tekirdağ ortadan kalkacak, haritadan silinecek. Kimlerle uğraşılıyor görüyorsunuz değil mi?”
Şaribül leyli ven nehar
Ufacık çocukların şaribül leyli ven nehar olmasını istemiyoruz. Yani gece gündüz içen, sekr (sarhoş) halinde kafa kıyak dolaşan nesil istemiyoruz. Uyanık, diri olacak, bilgiyle mücehhez olacak. Malatya milletvekillerinden biri, ‘Ayran getirin’ diyor.”
Unuttu ayranı kör olası
“Ayrana hasretsen özel misafirim ol, ben sana ayran ikram ederim ama unutma ki anan da ninen de hepsi o ayranlarla yetiştiler ve onların milli içkisi ayrandı. Zaten böyle diyor şair (Mehmet Akif Ersoy’u kast ediyor): Unuttu ayranı, matuha (bunak) döndü kör olası.”
ESNAF KARA KARA DÜŞÜNÜYOR
Artık dükkanı kapatırız!
- Necdet Korkmaz (40): Hayatımda böyle saçma bir yasak görmedim. Bu içki yasağını da bir gecede getirdiler. Fakat yasağın uygulama saati çok erken. Bu yasak uygulamaya geçerse zor durumda kalırım ve dükkanımı kapatabilirim.
- Vural Koç (36): Bu yasaklamanın sonucunda karaborsa teşvik olacak. Adam büfesinde alkol satamıyorsa arabasıyla satacak. El altından satışlar başlayacak. Bu yasaklama ciromu yüzde 50 etkileyecek.
- Salih Erişken (50): Zaten büfeler akşam 10’dan sonra iş yapmaya başlar. Satışlarımı yüzde 70 etkiler ve beni zor durumda bırakır. Uygulamanın amacı alkol kullanımı engellemektir. Bunun için de alkole zam yaptıklarını düşünüyorum.
İŞTE O YASAKLAR
10 ay içinde yürürlüğü girecek yasak ve cezalar...
İşte, Cumhurbaşkanı Gül onayladıktan sonra Resmi Gazetede yayınlanmasını takiben 10 ay içinde yürürlüğü girecek olan alkolle ilgili yasak ve cezalar…Perakende satışa saat yasağı
Alkollü içkiler 22.00 ila 06.00 saatleri arasında perakende olarak satılamayacak. Bu yasak “perakende satış” ifadesi nedeniyle bar, gece kulübü, restoran gibi işletmeleri değil, bakkal, büfe ve marketleri kapsayacak. CEZASI: 100 TL
Ekran ve reklam yasağı
AlkolE ekran yasağı geldi. Televizyonlarda yayınlanan dizi, film ve müzik kliplerinde alkollü içkileri özendirici görüntülere yer verilemeyecek. Tütün ürünlerinde olduğu gibi, içki şişesi, kadeh görüntüleri mozaiklenecek. Sadece Atatürk, sektör tarihi gibi belgeseller yasak kapsamı dışında olacak. Ayrıca alkolle ilgili her türlü reklam yasağı getirildi. CEZASI: 5 BİN-200 BİN TL ARASI
Vitrinde teşhir yapılamayacak
ALKOLLÜ içkiler yine perakende olarak işletme dışından görülecek şekilde satışa arz edilemeyecek. Komisyonda bu hüküm “vitrinde teşhir edilmek suretiyle işletme dışından görülecek şekilde perakende olarak satışa arz edilmez” şeklinde düzenlenmişti. CEZASI: 5 BİN-50 BİN TL ARASI
Okul, ibadethane mesafesi 100 metre
Alkollü ürünlerin perakende veya açık olarak satışının yapıldığı yerler ile örgün eğitim kurumları ve dershaneler, öğrenci yurtları ve ibadethaneler arasında kapıdan kapıya en az 100 metre uzaklığın bulunması zorunlu olacak. Bu mesafe şartı turizm belgeli işletmeler için uygulanmayacak.
Eski işletmeler yasaktan muaf
Yasanın yayımı tarihinden önce ruhsat ve satış belgesi almış işletmeler, 100 metre şartından muaf tutulacak. Bu durumdaki işletme sahiplerinin, işletmelerini 1. ve 2. derece kan hısımlarına devretmesi halinde de müktesep hakları korunacak.
Tarihi saray ve köşkler
Aynı önerge ile 100 metre yasağı kapsamına girecek saray, köşk, antik tiyatro benzeri taşınmaz kültür varlığı olarak tescilli yapılarda düzenlenecek festival, konser, resepsiyon, defile gibi süreli etkinliklerde açık alkollü içki sunumu TAPDK’nın iznine bağlı olacak.
Direksiyon başında sigara yok
Araç sürerken sigara içilemeyecek. Elektronik sigara ve bitkisel nargile de kapalı yerlerde içilemeyecek.
Otoyolda içki satışına yasak
Meskun mahaller ve konaklama yerleri hariç olmak üzere; otoyollardaki ve devlet karayollarındaki yapı ve tesislerde alkollü içki satışına ve tüketimine izin verilmeyecek. CEZASI: 10 BİN- 100 BİN TL ARASI
Stadyumda da yasak
Öğrenci yurtları, sağlık hizmeti verilen yerler, spor müsabakası yapılan stadyum ve kapalı spor salonları, her türlü eğitim ve öğretim kurumları, kahvehane, kıraathane, pastane, bezik ve briç salonları ile akaryakıt istasyonlarının mağaza ve lokantalarında alkollü içkilerin satışı yapılamayacak. CEZASI: 10 BİN-100 BİN TL ARASI
Promosyon yasağı
Alkollü içkileri üreten, ithal eden ve pazarlayanlar, her ne suretle olursa olsun, hiçbir etkinliğe ürünlerinin marka, amblem ya da işaretlerini kullanarak destek olamayacak. Ürünlerini teşvik, hediye, eşantiyon, promosyon veya bedelsiz olarak dağıtamayacak. CEZASI: 5 BİN-200 BİN TL ARASI
18 yaşından küçükler içki satamayacak
18 yaşını doldurmamış kişiler, alkollü içkilerin üretiminde, pazarlanmasında, satışında ve açık sunumunda istihdam edilemeyecek. Okul stajı gibi eğitim amaçlı çalışmalar bu hükmün dışında olacak. Halen çalışmakta olanlar, maddenin yayımı tarihinden itibaren bir yıl süreyle çalışmaya devam edebilecek. CEZASI: 10 BİN-500 BİN TL ARASI VE 6 AY’DAN 1 YILA KADAR HAPİS CEZASI
İçki şişelerine uyarı yazısı
Türkiye’de üretilen veya ithal edilen alkollü içkilerin ambalajları üzerine, alkol ürünlerinin zararlarını belirten Türkçe uyarılar veya mesajlar konulacak. Mesajların şekli, boyutu ve içeriği; Sağlık Bakanlığı’nın uygun görüşü alınarak Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu’nca belirlenece. (Yukarıda İngiltere’deki uygulamadan bir örnek var). CEZASI: 100 BİN TL
Logolu soğutucular dışarıya konamayacak
Önerge yoluyla yapılan değişiklikle market, büfe ve bakkalların kullandıkları üzerlerinde alkollü içkilerin marka, amblem ve logosu bulunan mevcut soğutucuların “işlerlerinin kapalı bölümlerinde” bulunması şartıyla yasanın yürürlüğünden itibaren 3 yıl daha kullanılabilmelerine de imkan tanındı. CEZASI: 5 BİN-50 BİN TL ARASI
İzin verilen yerde açıkta satılacak
Alkollü içkiler sunum izni verilen yerlerde açık olarak tüketilebilecek ve bu yerlerde tesis sınırları dışında tüketilmek üzere alkollü içki satışı yapılamayacak.
Alkollü sürücüye hapis yolu
Alkollü ve uyuşturucu etkisi altında araç kullanımına ilişkin madde de önerge ile değiştirildi. Buna göre direksiyon başında alkole izin özel araç sürücüleri için 50, diğer sürücüler için 21 promil olacak. Buna göre 21-100 promil arası alkollü çıkan sürücüler para cezası ve sürücü belgesine belli süreyle el konulmasıyla kurtulacak.
100 PROMİL SINIRI 50’YE DÜŞTÜ: 50-100 promil arası alkollü çıkan sürücüler ile 21 promil üzeri alkollü çıkan ticari araç sürücülerine ilk seferde 700 lira para cezası verilecek ve sürücü belgeleri 6 ay süreyle geri alınacak.
2 YILA KADAR HAPİS CEZASI: 100 promil ve üzeri alkollü çıkan sürücülere ise 2 yıla kadar hapis cezası verilebilecek. Sektör temsilcilerinin verdiği bilgiye göre 50 promil 2 bira, 1 duble rakı, 100 promil ise 4 kadeh şarap ve 2 duble rakıya denk geliyor.
ÜFLEMEYENE PARA CEZASI: Teklifin komisyondan geçen halinde alkolmetre kontrolünü kabul etmeyen sürücülerin doğrudan 100 promil üzeri alkollü sayılıp, 2 yıla kadar hapisle cezalandırılmaları öngörülüyordu. Bu uygulamanın hukuki problemler çıkartacağını fark eden AK Parti verdiği önerge ile Genel Kurul’da geri adım attı. Yapılan değişiklikle alkolmetreyi üflemeyen sürücü doğrudan alkollü sayılmayacak. Üflememenin cezası 2 bin lira para cezası ve sürücü belgesinin 2 yıl geri alınması olacak.
