Erzurum Milletvekili Prof.Dr. Recep Akdağ, Refik Saydam’ın ardından Türkiye ’nin en uzun süreli Sağlık Bakanlığı yapmış ismiydi. 11 yıla yakın kesintisiz bir şekilde görev yaptıktan sonra koltuğu Mehmet Müezzinoğlu’na devreden Akdağ, sürpriz bir teklifle karşılaşınca soluğu ABD ’de aldı. Akdağ, Meclis’in yaz tatili yaptığı dönemde ABD’nin dünyaca ünlü üniversitesi Harvard’da hocalık yaptı. Harvard’da Tıp Fakültesi öğrencilerine Türkiye’nin sağlık sistemini anlatan, öğretim üyeleri ve sivil toplum örgütleriyle görüşmeler yapan eski Sağlık Bakanı Akdağ’a göre Türkiye sağlıkta ABD’den daha iyi durumda. Kurban Bayramı sonrası Türkiye’ye dönüş hazırlığı yapan Recep Akdağ, Harvard’da hocalık macerasını ve izlenimlerini Radikal’e anlattı.
Harvard’a gidişiniz nasıl oldu?
Bakanlıktan ayrıldıktan bir ay sonra Harvard Halk Sağlığı Fakültesi Dekanı, kısa bir süre için lisansüstü öğrencilere ders vermek, Harvard’daki öğretim üyeleriyle görüş alışverişinde bulunmak ve konferanslar vermek üzere beni davet etti. Sayın Başbakanımızla da görüştükten sonra Meclis’in yaz tatilinden istifade ile buraya geldim. Ağustos, eylül ve ekim aylarında (Kurban Bayramı’na kadar) söz konusu sebeplerle Harvard’da bulunup, akabinde Türkiye’ye döneceğim.
‘Sağlık dönüşümü dünyada iyi uygulama örneği’
Sizin davet ve tercih edilme sebebiniz nedir?
Türkiye’nin sağlık dönüşümü, Harvard’da ve dünyada iyi uygulama örneği olarak gösteriliyor.
Harvard’da ne anlatıyorsunuz?
Buradaki derslerim; liderlik, ekip oluşturma, yönetim ve sorumluluk, politika geliştirme, stratejik plan hazırlama ve uygulama, sağlık sisteminin dönüştürülmesi, bütün vatandaşların ulaşabildiği kaliteli bir sağlık sistemi inşası gibi konularda yoğunlaşıyor.
Ders dışı aktiviteleriniz oluyor mu?Ders dışında New York ve Boston başta olmak üzere ABD’deki öğrenciler, öğretim üyeleri, sivil toplum kuruluşları ile görüşmelerim oluyor. Özellikle üniversite sistemimizi nasıl geliştirebileceğimiz üzerine yoğunlaşıyorum. Ayrıca bazı araştırma merkezlerini de inceleme fırsatım oluyor.
‘Gezi’ olayları gündeme geliyor mu?
Bana en çok sorulan sorular; genel anlamda Türkiye’de reformları nasıl böyle hızlı geliştirebildiğimiz, özel olarak da sağlık reformunu nasıl bu kadar başarıyla geliştirebildiğimiz konuları üzerinde oluyor. Gezi ve benzeri olaylarla ilgili fazla soruyla karşılaşmadım.
ABD ile Türkiye’yi sağlık alanında karşılaştırdınız mı? İzleniminiz nedir?
ABD’de özel sağlık sigortacılığı ve özel hastaneciliğe dayalı bir sistem var. Yıllık toplam sağlık harcamaları milli gelirlerinin yüzde 18’ine ulaşmış durumda ve artmaya devam ediyor. Sağlık hizmetinden yoksun kalma sadece sağlık sigortası olmayanlar için değil, sigortalar birçok hizmeti karşılamadığından sigortalılar için de sözkonusu. Ayrıca sağlık sigortası projeleri son derece kompleks, çok çeşitli ve vatandaşın anlayamayacağı kadar karışık.
Durumları bizden kötü mü yani?
Bu günlerde ABD’de Obama’nın sağlık reformu çabalarıyla ilgili ciddi tartışmalar ve anlaşmazlıklar yaşanıyor. Bu sebeple 1 milyona yakın federal hükümet çalışanının işlerini geçici olarak bırakmalarına yol açan ‘shutdown-birçok federal hizmetin durması’ olayı yaşanıyor.
Biz Türkiye’de 100 doları vatandaşın cebinden olmak üzere, yılda 600 dolar harcamayla sağlık hizmetlerini bütün vatandaşlarımız için gerçekleştirebiliyoruz. ABD’de kişi başına yılda 8 bin doların üzerinde sağlık harcaması yapılmasına rağmen çok sayıda insan sağlık hizmetine erişemiyor.
Dönüş ne zaman?
Meclis’in yaz tatilinden de istifade ile Kurban Bayramı’na kadar söz konusu sebeplerle Harvard’da bulunup akabinde Türkiye’ye döneceğim.
