Marmara'yı vuran 17 Ağustos 1999 depreminden sonra Merkezi Almanya 'nın başkenti Berlin'in yakınındaki Potsdam kentinde bulunan GFZ çatısı altında özel bir 'İstanbul Masası' oluşturuldu. Bu ekip Alman sismologların çalışmalarında kırılacak fay hattının nereden geçeceği sorusuna ve buna paralel erken uyarı sistemleri üzerine yoğunlaştı. Amerika'nın Sesi Radyosu, önümüzdeki 30 yıl içinde Marmara Denizi'nde deprem olasılığının yüzde en az yüzde 30, en fazla yüzde 70 civarında olduğuna dair değerlendirmeler bulunduğunu bildirdi. Alman uzman Prof. Bonhoff, olası depremin en az 7 büyüklüğünde olacağını öne sürdü.
Kuzey Anadolu Fay Hattı, Marmara Denizi ve tüm bölgedeki en küçük sarsıntıları kaydeden uzmanlar ekibinin başındaki Prof. Marco Bohnhoff, İstanbul'da deprem riskinin sürekli var olduğunu, son ölçümlerin bu tehlikenin ciddi ölçüde arttığını gösterdiğini söyledi. GFZ'deki sismologlar, Kuzey Anadolu'dan başlayarak Marmara Denizi'ne kadar uzanan Kuzey Anadolu Fay Hattı'ndaki levhaların yılda 2- 3 santimetrelik bir hareketlilik içinde olduğunu hatırlattı. İstanbul ile ilgili araştırma yapan GFZ ekibinin başındaki Prof. Marco Bohnhoff, Kuzey Anadolu Fay Hattı'nın 'dünyanın en aktif sismik kırılma çizgilerinden biri' olduğunu, bölgede büyük levhalar arasında küçük birçok levhanın bulunduğunu söyledi. Alman uzman, depremin şiddetinin levlaların kendi içinde kırılıp, kırılamayacağına ve gerilim birikme ve boşalma hızına bağlı olacağını savundu.
GFZ uzmanı, İstanbul'un 20 kilometre kadar güneyinde uzanan fay hattındaki levhaların çok parçalı kırılmasını 'iyi ihtimal' olarak değerlendirirken bu durumda sarsıntının daha az büyüklükte bir dizi deprem halinde ve Richter ölçeğine göre, 6.5- 7.3 arasında olacağını, tek parça kırılma halinde depremin daha büyük olmasına yol açacağını syledi.
ERKEN UYARI SİSTEMİ İÇİN ÇALIŞMA
Jeolojik Araştırmalar Merkezi uzmanları, İstanbul'da olası bir deprem ile bağlantılı 'Erken Uyarı Sistemi' için de çalışmalarını sürdürüyor. Özellikle Adalar çevresi olmak üzere fay hattına yakın yerlere kurulan ölçüm aletlerinden alınan verilerin sürekli değerlendirildiğini belirten Prof. Bonhoff, bu cihazlardan gelen verilere göre, depremin 2-4 saniye öncesinden haber verebileceğini, bu kısa sürenin en iyi koşullarda doğalgaz hatları ve köprülerin kapatılması, trafik lambalarının kırmızıya çevrilmesi için yetebileceğini, ancak binaların boşaltılmasının gerçekçi olmadığını söyledi.
DHA - İhsan DÖRTKARDEŞ
