Kırım Özerk Cumhuriyeti'nde düzenlenen referandumda sonuç açıklandı. Referandum sonucunda halkın yüzde 93'ü Rusya ile birleşmeye "evet" oyu kullandı.
Ria Novosti haber ajansında yer alan habere göre oy kullanma oranı %85 olarak gerçekleşirken, bunların %93′ü Rusya’ya bağlanmaktan yana oy kullandı.
Bu arada Rusya’nın Birinci Kanal’ına konuşan Kırım Başbakanı Sergey Aksenov, “Yarın günün ilk yarısında referandum sonuçları belli olacak. İkinci yarısında ise Parlamento heyeti Rus Duması ve Federasyon Konseyi ile görüşmek için Moskova’ya gidecek. Böylelikle Rusya’ya bağlanma sürecimizin son aşamasına geçeceğiz” açıklamasını yaptı.
Bu arada Kırım Başbakan Birinci Yardımcısı Rustam Temirgaliev, Kırım Tatarlarından yaklaşık %40′nın referanduma katılım sağladığını açıkladı.
Referandumda halka, “Rusya’ya bağlanmayı razı mısınız?” ve “1992 yılı Kırım Anayasası’nın yeniden yürürlüğe girmesi ve Kırım’ın Ukrayna’nın bir parçası olmasına razı mısınız?” soruları yöneltildi.
Rusya ve Ukrayna’dan beklenmedik ateşkes!
Kırım’ın geleceğini belirleyecek olan referandumda oy verme işlemi sürerken Ukrayna Savunma Bakanı Ihor Teniukh bugün yaptığı açıklamada Rusya ve Ukrayna Savunma Bakanlıkları’nın 21 Mart’a kadar geçici ateşkes konusunda anlaştıklarını ifade etti.
Teniukh basın mensuplarına yaptığı açıklamada bu süre zarfında Rus askerlerinin Ukrayna askeri tesislerine müdahalede bulunmayacağını ifade etti. Teniukh açıklamasında ayrıca ateşkes süresince Ukrayna askeri birliklerinin yedek kuvvet ikmali yapacaklarını belirtti.
PUTİN: “KIRIM HALKININ SEÇİMİNE SAYGILIYIZ”
Kırım’da kritik Rusya’ya bağlanma referandumu yapılırken, Putin’i bir kez daha telefonla arayan Almanya Başbakanı Angela Merkel, Rusya liderini geri adım atmaya yine ikna edemedi.
Angela Merkel’in talebi üzerine Vladimir Putin ile gerçekleşen telefon görüşmesi hakkında Kremlin Sarayı’ndan yapılan yazılı açıklamada şöyle dendi:
“Telefon görüşmesi Almanya Başbakanı inisiyatifiyle gerçekleşti. Görüşmenin odağında Ukrayna krizi vardı. Özellikle Kırım’daki referandumdan söz açıldığında Putin, Kırım halkının yapacağı seçime saygılı olacaklarını Alman Başbakanı’na iletti. Putin, referandumun tamamen yasal ve BM tüzüğü 1’inci maddesine uygun yapıldığını da karşı tarafa iletti. İki lider ayrıca Ukrayna’daki genel gidişatın da endişe verici olduğu tespitinde bulundu. Putin, Alman Başbakanı’na radikal unsurların Kiev yönetimi tarafından kontrol altına alınamadığını ısrarla vurguladı. Taraflar Ukrayna için AGİT önderliğinde geniş çaplı bir komisyon kurulmasının gereği üzerinde de durdu.”
Merkel’in Putin’e, Ukrayna’daki Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın (AGİT) varlığını genişletmeyi ve özellikle Ukrayna’nın doğusunda daha fazla gözlemci göndermeyi önerdiğini ifade eden Seibert, böyle bir kararın yarın Viyana’da yapılacak olan toplantıda hızlı bir şekilde onaylanmasını istediği kaydedildi. Seibert, Putin’in bu girişimi olumlu değerlendirdiği ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’a bu konuda yetki vereceğini ifade ettiğini belirtti.
KERRY VE AB TEPKİLERİNİ YİNELEDİ
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, telefonla aradığı Rus mevkidaşı Lavrov’la görüşmesinde, Rusya’nın Kıırm’daki askerlerini çekmesi talebini yinleyerek bölgedeki Rus askeri varlığının tansiyonu daha da arttırdığını söyledi.
Krizin ancak siyasi yola çözülebileceğini belirten Kerry, referandum sonucunu tanımayacaklarını da tekrarladı. Kerry, Rusya’ya siyasi çözüm kapsamında Ukrayna’da Ruslar ve diğer azınlıkların haklarının korunmasını öngören anayasayı desteklemesini istedi.
AB: “Bu referandum kanunsuz bir etkinlik”
Avrupa Birliği’nin resmi Ukrayna Facebook sayfasından yapılan açıklamada, AB’nin Ukrayna’ya bağlı Kırım Özerk Cumhuriyeti’ndeki referandumun sonuçlarını tanımayacağı bildirildi. Referandumu anayasaya aykırı olarak değerlendirilen AB, açıklamasında gözlemci gönderilmeyen 16 Mart referandumunu ‘kanunsuz etkinlik’ olarak tanımladı. Öte yandan sandık başlarında AB gözlemcilerinin olmadığı görüldü.
Avrupa Birliği yarın Brüksel’de Rusya’ya yönelik yaptırımlar konusunda karar alacağını açıkladı. 23 ülkeden 135 gözlemci tarafından izlenecek referandumda, oy verme hakkına sahip 1 milyon 200 bin seçmen bulunuyor.
ABD ve birçok Avrupa ülkesi ise “referandumun uluslararası hukuka aykırı olduğunu ve sonucunu tanımayacaklarını” açıkladı.
Türkiye sonuçları tanımıyor
Kırım’da gelişmeleri yakından takip eden Ankara, referandum sonucuyla ilgili politikasını da belirledi.
Kırım Özerk Cumhuriyeti Rusya’ya bağlanma kararı alırsa Ankara bunu kabul etmeyecek. Referandum sonucunun tanınmamasında ABD ve AB ile aynı tutumu takınan Türkiye, Batı’nın Rusya’ya yaptırım uygulamasına ise sıcak bakmıyor. Bunun nedeni ise Türkiye’nin Rusya ile enerji ve ticaret alanında sıkı işbirliğinin bulunması. Yetkililer, “Zaten AB de, ABD’nin istediği düzeyde sert ekonomik yaptırıma sıcak bakmıyor” dedi.
Uluslararası merciler de oylamayı tanımıyor
Kırım’daki Rusya yanlısı yönetim, Kiev’in ve Batılı ülkelerin “Uluslararası yasalara uygun değil” diyerek iptalini istediği referandum konusunda geri adım atmadı. BM Güvenlik Konseyi’nde dün referandumun tanınmamasını öngören tasarı Rusya’nın vetosu nedeniyle kabul edilmedi. Konseyin 15 üyesinden sadece Rusya tasarıyı veto ederken, Çin çekimser kaldı. Avrupa’nın en üst düzey hukuk değerlendirme ve danışma mercisi sayılan Venedik Komisyonu da, referandumun yasal sayılamayacağı kararı aldı. Kararda ”Kırım referandumu ne Ukrayna ne de Kırım Anayasası maddelerine uygun yapılmadığı için geçerli sayılamaz. Ayrıca Kırım’daki referandum silah baskısı altında gerçekleştiği için demokratik bir ortamda yapılmıyor” denildi.
Ukrayna Parlamentosu da, referanduma saatler kala Kırım Parlamentosu’nu feshetti.
‘KIRIM DIŞINA RUS ÇIKARMASI’
Rus askerinin Kırım dışına da çıkarma yapmaya başladığı iddia edildi. Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, Rus ordusuna bağlı 80 komando timinden oluşan askeri birliğin Ukrayna’nın Herson bölgesine indirdiğini öne sürdü. Ukrayna geçici Devlet Başkanı Aleksandr Turçinov ise, başkent Kiev yakınlarında düzenlenen tatbikatta askeri üniforma giyerek “Silahlı Kuvvetler ülkeyi korumaya hazır” dedi.
Tatarlar boykota devam ediyor
Kırım Tatarlar Meclisi Başkanı Rıfat Çubarov, Kırım nüfusunun yüzde 12’sini oluşturan Tatarlara referandumu boykot çağrısını yineledi. Kırım’ın Rusya yanlısı Başbakanı Sergey Aksonov ise, “Çubarov Kırım Tatarları adına konuşmuyor. Tatar Meclisi ile aynı düşünmeyen çok sayıda Tatar var ve biz Tatar nüfusunun en az yarısının oy kullanacağına inanıyoruz” dedi. Aksonov, seçime yüzde 80 katılım olacağını umduklarını belirterek, “Kırım’ın statüsü üzerine karar verme hakkımız var. Biz kimseden emir almıyoruz. Seçimler de adil ve şeffaf olacak” diye konuştu.
Referandum öncesi Kırım sokakları Rusya’ya bağlanma yanlısı afişlerle donatılırken, Ukrayna’nın doğu kentlerinde Rusya yanlılarıyla karşıtları arasında yeni çatışmalar çıktı. Donetsk kentinde bir kişinin öldüğü çatışmaların ardından, ülkenin ikinci büyük kenti Harkov’da, hükümet ile Rusya yanlısı göstericiler arasında çıkan çatışmada 2 kişi hayatını kaybetti. Moskova, aşırı milliyetçi Sağ Sektör üyelerinin Rusya yanlılarına saldırdığını savundu.
Moskova’da onbinlerce savaş karşıtı Rus ve Ukrayna bayraklarıyla, Ukrayna sorununa barışçıl çözüm istedi. Kırım’ın Simferopol kentinde ise Rusya yanlıları, Kırım bayraklarıyla bağımsızlığı destekledi.
Rusya yaptırımlarla dalga geçti
ABD ve Avrupa Birliği Rusya’ya karşı yaptırımları yarın uygulamaya koymaya hazırlanırken, Rusya Başbakan Yardımcısı Dmitriy Rogozin yaptırımlarla Twitter’da dalga geçti. Twitter’da önünde votka şişesi olan bir Rus ayısı fotoğrafı paylaşan Rogozin, fotoğrafın altına “Yaptırımları bekliyoruz…” yazdı. İngiliz Financil Times Gazetesi ise, birçok Rus şirketinin yaptırım endişesiyle Batı bankalarındaki paralarını çekerek Rusya’ya transfer ettiğini yazdı.
