Daha önce 2013 senesinde de gündeme gelen askeri alanların imara açılmasının Binali Yıldırım tarafından tekrar dillendirilmesiyle başta İstanbul ve Ankara’da olmak üzere kent içerisinde kalan bu değerli araziler için belediyelerin planları da yeniden gündeme geldi. Topbaş’ın İstanbul’daki arazileri imara açma girişimleri ve Gökçek’in herkesin malumu rantçı belediyecilik anlayışıyla emlak rantı da kentsel değeri de yüksek olan bu arazilerin ne olacağı belli değil
Özellikle İstanbul ve Ankara olmak üzere şehir içindeki; okullar, hastaneler, cezaevleri ve kışlalar olmak üzere askeri alanların tamamının kapatılarak şehir dışına taşınacağının Binali Yıldırım tarafından ilan edilmesinin ardından ortaya çıkacak alanların ne yapılacağı ve nasıl işlevlendirileceği sorusu da tartışılmaya başlandı.
Binlerce metrekarelik arazi rantçı Gökçek’e emanet
Ankara Etimesgut’ta bulunan zırhlı tümenin arazisinin belediyeye devredilmesi üzerine hızlıca açıklama yapan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek, beklediği fırsatı bulunca hiç kaçırmadı: “Biz onları kullanırız.”
Ankara’da tarihi eserleri barındıran Ulus Meydanı’na arkeologların ve mimarların görüşlerini dinlemeyerek yeni bir meydan projesi hazırlayan Gökçek, zırhlı tümen arazisini de değerlendirmek üzere hemen harekete geçti. Yıllardır bu günü bekliyormuş gibi “Zırhlı Tümen’deki binalar BELMEK olur. Akıncılar’daki golf sahası halkın hizmetine girer” diyerek dev park projesini detaylandıran Gökçek’in Ankaralılar başta olmak herkes tarafından iyi bilinen rantçı projelerine karşı Mimarlar Odası Ankara Şubesi halkı uyardı. Oda başkanı Tezcan Karakuş Candan yaptığı açıklamada arazinin belediyeye devredilmesinin Gökçek’in bu araziyi imara açması riskini doğurduğunu belirterek “Yeşil alanları barındıran askeri alanların imara açılması tam bir katliam olur. Bu arazilerin imara açılması kente yapılan bir darbedir. Bu kentsel darbeyi asla kabul etmeyiz” dedi.
Kent içerisindeki bu büyük yeşil alanların yapılaşmasının kentin dengesini bozacağını söyleyen Candan, askeri alanlara kamusal ve sosyal işlev verilmesi için ellerinden gelen desteği vereceklerini de ifade etti. Candan, toplumsal hafıza ve darbelerle mekansal olarak hesaplaşılması için Mamak Cezaevi’nin İnsan Hakları Müzesi, Genelkurmay ve Milli Savunma Bakanlığı gibi binalarınsa hafıza müzesine dönüştürülmesi gerektiğini söyledi.
Topbaş’ın planları için bulunmaz fırsat
İstanbul’da ise Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş’ın Hasdal ve Tuzla’daki askeri alanları imara açmayı planladığı bilinirken şimdi İstanbul’un emlak rantı en yüksek yerlerinde bulunan diğer arazilere de el koyabilecek.
Üsküdar’da bulunan ve boğaza bakan neredeyse 500 yıllık bir tarihe sahip olan Kuleli Askerî Lisesi’nin arazisi üzerinde otel yapılacağına, Tuzla sahilinde bulunan Deniz Harp Okulu’nun ve Atatürk Havalimanı’na yakınlığı nedeniyle değeri yüksek olan Hava Harp Okulu’nun arazileri için de imara açılacağına dair iddialar vardı. Hasdal’da bulunan zırhlı tümeninse imar planı değişikliği İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi’ne 2014 yılında gelmişti.
Milli Savunma Bakanlığı (MSB) İstanbul Emlak Bölge Başkanlığı’nın, Hasdal ve Tümgeneral Selahattin Gökkartal Kışlaları için istediği, İBB Planlama Müdürlüğü’nün, MSB’nin başvurusu ile ilgili olarak yaptığı değerlendirmede, imar değişikliği ile 610 bin 402 metrekare inşaat alanı ve bu alanda 17 bin 440 nüfusun yaşamasının öngörüldüğünü belirtti. Büyükşehir Belediye Meclisi, Hasdal ve Tümgeneral Selahattin Gökkartal Kışlaları ile ilgili plan değişikliği teklifini “1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı’nda düzenleme yapılmasının ardından değerlendirilmesi gerektiği” gerekçesiyle bakanlığa geri göndermişti. 1. Ordu’nun bulunduğu Selimiye Kışlası da Topbaş’ın gözünü diktiği alanlardan biriydi. Daha önce kışlanın satılacağı ve kongre merkezi ya da otel olacağı iddia edilmişti.
Deniz Lisesi ve GATA ne olacak?
İstanbul’un turistik mekânlarından biri olan Heybeliada sahilinde yer alan Heybeliada Deniz Lisesi, Haydarpaşa’da ve Taksim’de bulunan GATA’ya bağlı değerli hastane arazilerinin ne olacağı ise bilinmiyor.
Askeri alanların şehir dışına taşınması fikri yeni değil
2013 yılında dönemin Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, şehir içindeki askeri kışla ve tesislerin taşınacağı açıklamasını yapmış ve “Şehir merkezindeki bazı arazilerin imara açılması gerekiyor” demişti.
Kapatılacak kışlalar listesinde olan Hasdal Kışlası’nın 121 hektarı için aynı yıl konut ve ticari alan olarak açılması için imar değişikliği başvurusu yapılmıştı. Hazırlanan imar planını İBB onaylamış, inşaatı yapan şirket ise yandaş Torunlar GYO olmuştu.
O dönem Ankara Etimesgut’taki askeri bölgenin de Isparta ve Eskişehir’e taşınması planlanıyordu. Ankara’daki askeri okulların 2015 taşınması öngörülüyordu.
Askeri arazileri imara açan projeler
Ağaoğlu’na ait Maslak 1453 projesini Jandarma Genel Komutanlığı’nın kullandığı alan üzerine inşa edildi. Projenin Ayazağa’daki arazisi, 2008 yılında TOKİ, Jandarma Genel Komutanlığı ve Maliye Bakanlığı arasında imzalanan protokol kapsamında askeri tesis yapımı karşılığında satılmıştı. İstanbul Halkalı’da askeri alan statüsünden çıkarılan 193 dönümlük arazide şuan ”Avrupa Konutları Atakent 3” bulunuyor. Sarıyer’deki 500 dönümlük 15. Hava Füze Üssü arazisinde de Emlak GYO A.Ş. ile yüklenici firma Siyah Kalem ‘Köy’ projesini yapıyor. (CUMHURİYET)
