Bu yıl, kış saati uygulamasına geçilmemesi nedeniyle öğrenciler ve gündüz mesaisinde çalışanlar henüz güneş doğmadan sokaklara dökülüyor. ...
Bu yıl, kış saati uygulamasına geçilmemesi nedeniyle
öğrenciler ve gündüz mesaisinde çalışanlar henüz güneş doğmadan sokaklara dökülüyor.
Günler kısaldıkça şikâyetler de arttı. Uluslararası ticaret yapanlar da
uygulamanın büyük sorunlara yol açtığına dikkat çekiyor. Enerji tasarrufu
gerekçesiyle uygulamayı savunanlar ise kış saati uygulamasına geçmek yerine,
mesai saatlerini değişmesi gerektiğini savunuyor. En kısa günün yaşandığı 21
Aralık’ta TEİAŞ’ın Kasım ayı elektrik tüketim verileri yayımlandı. Veriler,
hükümetin “enerji tasarrufu” iddiasının gerçeği yansıtmadığını, aksine
tüketimin arttığını ortaya koyuyor. TEİAŞ’ın verilerine göre Kasım ayında
elektrik tüketimi, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6.5 düzeyinde rekor artış
gösterdi.
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO), hava sıcaklıklarının
mevsim normallerinde seyrettiği ve ekonominin küçüldüğü bir dönemde elektrik
tüketimindeki artışın hükümetin yaz saati uygulaması dışında bir nedenle
açıklanamayacağına dikkat çekti. EMO, GMT+3 saat diliminin (yaz saati)
kalıcılaştırılması kararından bir an önce vazgeçilerek, Türkiye coğrafyasına
uygun kış ve yaz saatlerine geçilmesi çağrısı yaptı.
Son 5 yılın rekoru
Son 5 yılın Kasım ayı tüketimleri incelendiğinde elektrik
tüketiminin geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6.5 düzeyinde rekor artış
gösterdiğini ve 22.7 milyar kilovat saat ile en yüksek düzeye ulaştığı
görülüyor.
Kasım ayında elektrik tüketimi, 2015 yılında 21.3 milyar,
2014 yılında 21 milyar, 2013 yılında 20 milyar, 2012 yılında ise 20.3 milyar
kilovat saat düzeyinde bulunuyordu. Bu yılın Kasım ayında geçen yılın aynı
ayına göre yüzde 6.5 rekor artış gösteren tüketim, geçen yıl Kasım ayında
yalnızca yüzde 1.35 artmıştı.
Elektrik tüketiminin 2013 yılındaki düşüşü nedeniyle, 2014
yılı Kasım ayında elektrik tüketiminde görece yüksek bir artış yaşanmıştı.
Ancak bir önceki yıldaki elektrik tüketimi düşüşü nedeniyle yüksek olan bu
artış bile sadece yüzde 4.8 düzeyinde kalmıştı.
Yıllık tüketimi de 1.5 puan arttırdı
Kış saatine geçilmemesiyle yaşanan bu tüketim artışı yıllık
tüketimi de yukarıya doğru itti. Verilere göre 2015 yılı Ocak-Ekim aylarında
221.2 milyar kilovat saat olan elektrik tüketimi bu yılın aynı döneminde 227
milyar kilovat saat ile yüzde 2.63 artış göstermişti. Kasım ayı tüketimiyle bu
yıl yaşanan artış yüzde 4.09’a yükseldi. Yani kasım ayındaki tüketim artışı,
yıllık tüketim artışını da yüzde 1.46 oranında arttırdı.
Sıcaklıktan kaynaklı değil
Verileri değerlendiren EMO, yaşanan tüketim artışının hava
sıcaklığı veya sanayi üretimindeki artışla açıklanamayacağına dikkat çekti.
EMO’nun aktardığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü 2016 Yılı Kasım Ayı Ortalama
Sıcaklıkları verilerine göre, sıcaklıkların düşük kaldığı Ağrı, Ardahan, Iğdır
ve Batman çevreleri dışında Türkiye genelinde mevsim normalleri yaşandı. Hatta
Antalya gibi kimi bölgelerde mevsim normallerinin üzerinde sıcaklıklar yaşandı.
EMO, bu nedenle elektrik tüketiminde hava koşullarına bağlı olarak bir artıştan
söz etmenin mümkün olmadığını ifade etti.
Sanayi küçülürken tüketim artmaz
Bu yılın 3. çeyrek verilerinin ekonomide durgunluk ve
gerilemeyi ortaya koyduğuna dikkat çeken EMO, TÜİK hesaplama yöntemini
değiştirdiği için olduğundan daha yüksek görünen Gayrisafi Yurtiçi Hasıla bile
geçen yılın 3. çeyreğine göre yüzde 1.8 küçüldüğünü hatırlattı. Bu eğilimin
Kasım ayını da kapsayan yılın son çeyreğinde de sürmesinin beklendiğine dikkat
çeken oda, Kasım ayında kapanan ve açılan şirketlerin geçen yıla göre
kıyaslandığında da imalat sanayinde dikkate değer bir artış görülmediğini
aktardı. EMO, bu verilerle elektrik tüketiminde kasım ayında gerçekleşen
artışın sanayi üretimi ile açıklanmasının da mümkün olmadığını dile getirdi.
Manipülatif artışa neden oldu
“Tüm bu veriler, hükümetin yaz saati uygulamasını
kalıcılaştırıp, kış saatini kaldırmasıyla elektrik tüketiminde Kasım ayında
manipülatif bir artışa neden olduğunu göstermektedir” tespiti yapan EMO,
özellikle elektrik tüketiminin yoğun olduğu İstanbul, Ankara, Kocaeli, İzmir ve
Bursa gibi büyük illerde sabah okula ve işe gitmek için gün doğmadan kalkılmak
zorunda kalınmasının hane tüketimlerini artırdığını belirtti.
“Hükümet; hem yurttaşlara sıkıntı veren, hem dış dünyayla
iletişim açısından sorunlar yaratan, hem trafik kazalarında artışa neden olduğu
belirtilen, hem de elektrik tüketiminde tasarruf değil israf yaratan bu
uygulamadan bir an önce vazgeçmelidir” denilen açıklamada, Türkiye coğrafyasına
uygun kış ve yaz saatlerine geçilmesi çağrısı yapıldı. EMO geçmişte yaptığı
çalışmada, enerjinin verimli kullanımı ve tasarruf açısından en uygun noktanın
GMT+2:30 olduğunu, yaz saati uygulamasında da GMT+3 yerine ileri bir nokta
olarak GMT+3:30 diliminin seçilmesinin uygun olacağı tespitini yapmış, buçuklu
saat dilimi önerisinde bulunmuştu.