700 bin öğrenciyi açıkta bırakan skandalın perde arkası
Lise yerleştirmelerinde ‘büyük hatalar’ yapıldığı ve sorunun 90 bin değil, 700 bin öğrenciyi ilgilendirdiği ortaya çıktı...


Milli Eğitim Bakanlığı’nın, yeni lise giriş sisteminin yerleştirmelerinde yüz binlerce öğrenciyi ilgilendiren “büyük hatalar” yaptığı ortaya çıktı. Bakanlık görevden alma ve soruşturmalarla sürecin üzerine gitse de binlerce öğrencinin kaderinin son dakikada değiştirilen bir algoritmaya teslim edildiği iddiası MEB’i karıştırdı. yerleştirme sorununa karşı kontenjan artırma formülünü devreye sokan bakanlık, talebe göre Anadolu lisesine dönüştürme ve son çare olarak da ikili eğitim yöntemini deneme kararı aldı.
 MEB bürokrasisi sürece ilişkin birbirini suçlarken, 1 milyona yakın öğrencinin yerleştirilmesindeki skandallar birbirini izledi. Yapılan hataların sadece yerleştirilemeyen 91 bin öğrenciyi değil, yerel yerleştirilmede liseleye yönlendirilen 700 bin öğrenciyi ilgilendirdiği tartışması yeni Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’u harekete geçirdi.

Soruşturma açıldı

Bakan Selçuk, yaşanan tartışmaların ardından eski MEB Müsteşar Yardımcısı Muhterem Kurt; Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürü Bayram Çetin ile Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürü Bilal Tırnakçı’yı görevden aldı. yerleştirme işlemleri ile ilgili Kurt ve Çetin hakkında soruşturma başlatıldığı öğrenilirken, Tırnakçı’nın görevden alınmasının bu süreç ile ilgisinin olmadığı belirtildi.

Skandal, Kurt’un, il milli eğitim müdür ve yardımcılarından oluşan sosyal paylaşım platformundaki mesajları ile ortaya çıktı. Bakanlığın 11 aydır üzerinde çalıştığı algoritma sisteminin yeni yönetimce değiştirildiğini belirten Kurt, “Son günlerde yerleştirme işlemlerinin hiçbir yerinde olmamış, bu konuda fikri dahi olmayan ‘geçmişe küfür ederek önünü aydınlatacağını zanneden’ birtakım zevat, gösteri yarışına girmiş ve sistemin (Müsteşar ve Bakan Beye arz edilmiş, test edilmiş, onay alınmış ve kılavuzla ilan edilmiş) kurgusunu bozma cüretini kendinde bulmuştur. Eğer sistem pilotlanan kurgusu ve yerleştirme algoritması ile uygulanmazsa vahim sonuçlar doğuracaktır” ifadelerini kullandı.

‘Algoritma değişti’

Hakkında soruşturma başlatılan ve mesajların yerleştirme işleminden önce atıldığını belirten Kurt, Cumhuriyet’e konuştu. Hakkında soruşturmaya neden olan mesajların süreçte yaşadıklarına karşı bir sitem olduğunu vurgulayan Kurt, MEB’de görev değişiminin ardından bazı bürokratların sistem üzerinde oynamaya gittiğini söyledi. Kurt, “Ben o arkadaşlara söyledim, ‘yanlış yapıyorsunuz’ dedim. Algoritmayı bilmiyorsunuz, çalışmanın hiçbir yerinde yoksunuz. Dinlemediler. Ne söylediysem çıktı. O mesajlar da dediklerimi dinletemediğim için atıldı” dedi.
11 aydır hazırlanan ve test edilen algoritmanın değiştirildiğini aktaran Kurt, sürece ilişkin “Mesele 91 bin öğrenci değil, yerleştirilmeme meselesi. Kimin nereye yerleşeceği meselesi. Anadolu lisesine yerleşmesi gerekirken mesleğe, meslek lisesine gitmesi gerekirken Anadolu lisesine gidenler var. Algoritma dediğim o. Yerleşen 700 küsür bin öğrenci de doğru yerleşmedi” diye konuştu.
Kurt, “Ben sadece bürokrat olarak üzüldüm, derdimi anlatamamak adına üzüldüm. Benimle kimse çalışmak zorunda değil ama 11 aydır çalıştığım bir konuda 11 dakika dinlemiş olsaydı bu sorunlar yaşanmazdı. Biz İsmet beye (İsmet Yılmaz) sunduk, müsteşar Bey’in bilgisi var. Benim bilgim var, ölçme değerlendirme ve bütün genel müdürlerin bilgisi var. O toplantıya herkes katıldı. Kimse ‘ben bilmiyorum, görmedim’ ayağına yatmasın. O toplantılarda müsteşar beyin başkanlığında herkes katıldı. En son kılavuz yayınlanmadan önce gündüz toplantı yaptık. Bakan bey en son onayı verdikten sonra biz kılavuzu yayınladık” dedi.

‘Bürokratlar dinlemedi’

Kurt, “Algoritmayı yapan ‘bilgi işlem.’ Asıl sorumlu o. Ölçme değerlendirmeye siz ne verirseniz o onu yerleştirir. Yazılımı yapan, hesaplamayı yapan bilgi işlemdir. Bürokratlar dinlenmedi. Teknik bir eleman hesaplamayı yapıyor, bunlar neden tespit edilmiyor. Görevden almalar bununla alakalı değil, o haberlerin hepsi siyasi. Bilgi işlem bütün hesaplamayı, yanlışı yapan o” ifadelerini kullandı.
Bakanlık kaynakları ise Kurt’un iddialarına karşı “Konu ile ilgili bir algoritma değişikliği yok. Bakan Bey’den (Ziya Selçuk) önce uygulanan ve çalışılan bir sistem. Sistemi çalışan sorumlular, bir algoritma değişikliği yönünde ifadelerde bulunuyorlar. Konu ile ilgili soruşturma başlatıldı ve sorumlular bakan bey tarafından görevden alındı” dedi. Yerleştirmeye esas olan denklem yani algoritma değişikliği suçlamasına karşı kaynaklar, “Eski sistem uygulandı, değiştirmeniz mümkün değil. Kılavuzu var. Kılavuzda değişiklik yapamazsınız, algoritmayı değiştiremezsiniz. Hukuken mümkün değil. Değişiklik yaptığınızda mahkeme sınavı iptal eder” ifadelerini kullandı.

Kontenjanlar artırılacak

Lise yerleştirme krizi üzerine toplantı üstüne toplantı düzenleyen MEB, 3 ana formül üzerinde çalıştı. Edinilen bilgiye göre, bakanlık ilk formül olarak önümüzdeki hafta başında Anadolu liseleri için artırılmış kontenjanları açıklayacak. Kontenjanların yeterli olmaması durumuna karşı bakanlık il il çalışma yürütecek. Bu kapsamda, ailelerin tercihlerine göre farklı okul türlerinden boş kalanların Anadolu lisesine dönüştürüleceği öğrenildi.

Ayrıca bakanlık “son çare” olarak talebin en yoğun olduğu bölgelerde Anadolu liseleri için ikili eğitim formülünü masaya yatıracak. Bu kapsamda “kimse istemediği okula gitmeye zorlanmayacak”
sözünün arkasında durulmaya çalışılacak.

"Tercih hakkı ellerinden alındı"

CHP milletvekili Utku Çakırözer, Anadolu liselerinin kontenjanlarının artırılarak, öğrencilere yeniden tercih hakkı verilmesi çağrısında bulundu. CHP Eskişehir milletvekilleri Çakırözer ve Jale Nur Süllü, Eğitim İş Eskişehir Şubesi’ni ziyaret ederek, Şube Başkanı Abdülkadir Önder ve yönetim kurulu üyeleriyle bir araya geldi. Liselere Giriş Sınavı sonuçlarına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Çakırözer, şunları söyledi:

“Plansız programsız geçilen LGS sistemi de aslında bir sınavdı. Hem de azalan kontenjanlar ve zorlaşan sorular nedeniyle çocuklarımızı eskisinin kat-be-kat üzerinde strese soktu. Evlatlarımız sınavlardan ağlayarak çıktılar. On binlerce öğrenci ya hiçbir okula yerleşemedi ya da evlerinden çok uzakta okullara yerleşmek zorunda bırakıldı. Bunların arasında ortalaması 90 ve üstü puanlarda olan öğrenciler de bulunuyor. Üstelik bu öğrenciler istedikleri okullara yerleşemediklerinden dolayı tercih hakları ellerinden alındı. 91 bin 687 öğrenci hiçbir okula yerleşemediği için boşta kaldı, bu rakama dördüncü ve beşinci tercihini yapan öğrenci sayısı da eklendiğinde 183 bin öğrenci açıkta kaldı.”

Kaygılar haklı çıktı

Sonuçların öğrenciler ve veliler açısından büyük bir şok etkisi yarattığını dile getiren Şube Başkanı Önder ise, “Bu sistemle öğrencilerin istemedikleri okullara yerleştirilecekleri, birçok ailenin çocuklarını meslek ya da imam hatip lisesi ya da özel okullara göndermek zorunda kalacağı yönündeki kaygılarımız ne yazık ki haklı çıktı. Herkes istediği okula çocuğunu yerleştirebilmeli. Öğrencilerimiz özel okullara gitmek zorunda kalmamalı” dedi.


Kontenjan krizinden hapis çıkabilir: Odası çilingirle açılıp boşaltıldı

Milli Eğitim Bakanlığı’nın, yeni lise giriş sisteminin yerleştirmelerinde yüz binlerce öğrenciyi ilgilendiren “büyük hatalar” yaptığı ortaya çıktı. Skandalın ortaya çıkması üzerine Ölçme Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürü Bayram Çetin ve bağlı olduğu Müsteşar Yardımcısı Muhterem Kurt da dahil 6 bürokrat görevden alındı. Kurt'un makam odasının çilingirle açılıp boşaltıldığı öğrenilirken, görevden alınan bürokratların hapse bile girebilecekleri değerlendiriliyor.

Hürriyet eğitim editörü Nuran Çakmakçı, MEB'de yaşanan LGS krizinin perde arkasına ait çarpıcı bilgiler paylaştığı analizinde, görevden alınan isimlere yenilerinin de eklenebileceğini ve bazı bürokratların hapse girebileceğini yazdı.

Her yeni bakanın çalışacağı ekibi kendisinin kurduğunu, Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk da göreve başlarken elinde ekibinin listesi olduğunu yazan Çakmakçı, "Ancak koltuğa oturur oturmaz kucağında LGS yerleştirmelerindeki sorunla karşılaştı. Hem öğretmen, hem velilerden gelen şikâyetlerin ardından konuya eğildiğinde sorunun görünenden daha büyük olduğunu gördü. Sınav ve yerleştirmelerde yapılan hatalı işlemler, öğrencilerin yerleşememesi, “her öğrenci evine en yakın okula gidecek” sözlerinin tutulamaması üzerine bu operasyonu erken başlattı ve bu işte sorumluluğu olan iki üst düzey yöneticiyi görevden aldı." diyerek olayın perde arkasında yaşananları aktardı.

6 DAİRE BAŞKANI

Ölçme Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürü Bayram Çetin ve bağlı olduğu Müsteşar Yardımcısı Muhterem Kurt sadece görevden alınmadı. İkisi hakkında da disiplin soruşturması açıldı.

MAKAM ODASINA ÇİLİNGİRLE GİRİLDİ

Muhterem Kurt'la ilgili duyduğum bir şeyi daha aktarmam lazım. Müsteşar Yardımcısı, görevden alındığı tebliğ edilmesine rağmen makam odasını boşaltmadığı gibi kapısını kilitleyip binadan ayrılmış. Çağrılara yanıt da vermeyince tutanak tutularak ve kameralı kayıt altına alınarak kapısı çilingir yordamıyla açılıp odasındaki eşyalar tutanağa geçirilerek incelemeye alınmış.

Edindiğim bilgiye göre soruşturmalar iki kişiyle sınırlı değil; genel müdürlükteki 6 daire başkanı da kapsama alındı. Bakan Ziya Selçuk , öğrencileri bu sistemde mağdur eden kim varsa, onunla ilgili işlem yapmaya kararlı. Bu soruşturma sonucunda Çetin ve Kurt’la birlikte diğer yöneticiler, ihmal veya kötü niyet bulunursa uyarma, kınama, maaş kesimi gibi hafif cezalarla kurtulabilirler. Ancak ihmalin büyüklüğüne göre iş mahkemelik olabilir ve memuriyetten men, kademe ilerlemesini durdurma cezası ile karşılaşabilirler. Kamu zararı halinde ise ceza hapse kadar gidebilir.

Öte yandan diğer iki yönetici ile aynı zamanda görevden alınan YEĞİTEK Genel Müdürü Bilal Tırnakçı’nın sınavlarla ilgisi bulunmuyor. Okullarda akıllı tahta ve tablet dağıtımını içeren Fatih projesinden sorumlu Tırnakçı’nın bu projede alımlar nedeniyle devleti zarara uğrattığı iddiaları üzerine görevden alındığı ve hakkında soruşturma açıldığı konuşuluyor. Görevden alınan ve hakkında soruşturma başlatılan diğer bir isim ise Strateji Geliştirme ve Mali İşler Daire Başkanı Nurettin Konaklı. Konaklı’nın görevine vekaleten Daire Başkanı Fazlı Sarı getirildi bile. Görevden alınan bir diğer isim de Temel Eğitim Genel Müdürü Cem Gençoğlu.

2017 SAYIŞTAY RAPORLARI

Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürü Celil Güngör de görevden alınarak soruşturma başlatıldı. Bu isimlerle ilgili de 2017 Sayıştay raporları gerekçe gösteriliyor. İkisi LGS sınavıyla 3’ü ise başka nedenlerle görevden alınan yöneticilere anlaşılan yakın zamanda başka isimler de eklenecek.
Daha yeni Daha eski