Ödenek yetersizliğini gidermek veya bütçelerde öngörülmeyen
hizmetler için her bütçe yılında ayrılan “yedek ödenek” kalemine 2019 yılı için
7.8 milyar lira konuldu. 2017’de 6.4 milyar ayrılıp yıl sonunda 38 milyar
liraya ulaşan bu harcama kalemini artık Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak kontrol edecek…
Sayıştay’ın 2017 yılı Genel Uygunluk Bildiriminde CHP’nin
her yıl bütçe dışına çıkıldığı ve bütçe disiplininin bozulduğu iddiasıyla
Anayasa Mahkemesi’ne götürdüğü ve iptal kararı alınmasına karşın tüm hızıyla
süren yedek ödenek kullanımına ilişkin tespitler yer aldı.
BirGün'den Nurcan Gökdemir'in haberine göre , yasaya göre
gene bütçe toplamının yüzde 2’sinden fazla olamayan bu ödenek bütçe yılı sona
erdiğinde ulaştığı büyüklükle uzun yıllardır bu yasal sınırın üzerine çıktı.
Sayıştay raporunda da ödenek aktarma, kamu idarelerinin
toplam ödenek tutarında bir değişim olmamakla birlikte eklenen ve düşülen
ödenek tutarının yıl sonu ödenek toplamlarına oranının yüzde 1’den yüzde 92’ye
kadar değiştiği, ortalama değişim oranının ise yüzde 28,45 olarak gerçekleştiği
belirtildi.
Rekor Başbakanlık’ta
2017 yılında kullandığı yedek ödeneğin toplam ödeneğine
oranı en yüksek olan kurum yüzde 92 ile Başbakanlık oldu. Başbakanlığı yüzde 80
ile Sağlık Bakanlığı, yüzde 77 ile AFAD, yüzde 73 ile Kalkınma Bakanlığı, yüzde
66 ile Milli Eğitim Bakanlığı ve yüzde 63 ile Emniyet Genel Müdürlüğü izledi.
Yasal ödeneğin üç
katı
38 milyarlık ödeneğin tamamının yedek ödenekten aktarmalarla
düşüldüğü ve bu tertipteki genel ödenek toplamının sıfırlandığı kaydedilen
raporda, uygulamanın mevzuata aykırılığı ile ilgili de şu tespit yer aldı:
“5018 sayılı Kanunun 23’üncü maddesi hükmü uyarınca, genel
bütçeli idarelerin yedek ödenek miktarına getirilen yüzde 2’lik sınırlama,
başlangıç ödeneklerine ilişkin bulunmaktadır. 2017 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe
Kanununun 6’ncı maddesi ile Maliye Bakanlığına verilen yetkiler dâhilinde
yapılan ödenek aktarmaları sonucunda, yedek ödenek tutarı 38 milyar 6 milyon
572 bin 361 Türk Lirasına ulaşmıştır. Bu tutar, 661.5 milyar TL’lik genel
bütçeli idareler yıl sonu toplam ödeneğinin yüzde 5,74’üne tekabül etmektedir.”
Raporda, 2016 yılında da 35.4 milyar TL ile yedek ödenek
tutarı, yıl sonu toplam ödeneğinin yüzde 6.09’una ulaşmıştı.
Mahçup uyarı
Sayıştay, yasaya aykırı olan “ Bütçe hakkının gaspı,
kotrolsüz bu alışkanlıkla ilgili uyarılarda bulunmadığı raporunda, “Konu,
Türkiye Büyük Millet Meclisinin bilgilerine arz olunur” demekle yetindi.
2017 yılında 6.4 milyar ayrılıp 38 milyar lira harcama
yapılan yedek ödenek kalemi için Orta Vadeli Mali Plan’a göre, 2019 yılı için
7.8 milyar, 2020 için 7.7 milyar, 2021 yılı için ise 8.3 milyarlık ödenek
ayrıldı.
