'Sinaloa'ya gönderilen selamlar, geçen yıla ait olsa da, yeniden dolaşıma girdi. Aynı şekilde Sinaloa kartelinin silahlar eşliğinde ülkücü marşlar söyleyip Türkiye'ye selam gönderdiği görüntüler de...
Latin Amerika ile Türkiye arasındaki uyuşturucu ticaret rotalarına dair iddialar, son dönemde farklı bir konuyu da yeniden gündeme getirdi. Sosyal medyada bozkurt işareti ile Meksika'nın en büyük uyuşturucu kartellerinden olan 'Sinaloa'ya gönderilen selamlar, her ne kadar geçtiğimiz yıla ait olsa da, yeniden dolaşıma girdi. Aynı şekilde Sinaloa kartelinin silahlar eşliğinde ülkücü marşlar söyleyip Türkiye'ye selam gönderdiği görüntüler de öyle.
Peki ama binlerce kilometreye rağmen kurulan bu selamlaşmanın ardında ne olabilir? Sosyal medyada dile getirilen iddialar bir tarafa, Latin Amerika'da bu konu hakkında neler konuşuluyor? Sinaloa'nın yurtdışı bağlantılarına gözattığımızda işin ucu neden Venezuela'ya kadar uzanıyor?
TÜRKMEN DAĞI'NDAN SELAM
Öncelikle bahsi geçen videolardan söz etmek gerekirse kayıtların sayısı bir değil iki değil. Üstelik bunlar, geçtiğimiz aylarda İspanyolca konuşan dünyada da yankı uyandırdı. Los Angeles merkezli İspanyolca yayın yapan La Opinion, henüz dolaşıma girdikten kısa bir süre sonra, 2020 Haziran'ında videoları 'Türk mafyası Sinaloa karteli ile ittifak açıkladı' manşeti ile haberleştirdi(1). Çoğu görüntüde bir grup erkek, Meksika'ya, Sinaloa karteline ve onun güncel lideri 'El Mayo' lakaplı Ismael Zambada'ya selam gönderip bozkurt işareti yapıyor. Bu kayıtlardan bazılarında bozkurt işaretinin yanı sıra Türk bayrağı, silah ve kamuflaj kıyafetleri giyildiğini görmek mümkün.
Yine aynı metnin okunduğu bir başka kayıt ise Suriye'den. Uçaksavar önünde çekilen bu videoda Arapça olarak, "Türkmen Dağı'ndan Sinaloa'ya" selam gönderiliyor. Türkmen Dağı bölgesinde silahlı örgütlere dahil olan çok sayıda ülkücünün bulunduğu bir sır değil. MHP'nin eski ilçe başkanlarından Ülkü Ocakları başkanlarına kadar pek çok Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının giriş çıkış yaptığı medyaya da yansıyan bölgeden Sinaloa'ya selam çakılması da basit bir tesadüf olmasa gerek.
Bir de karşı taraftan gelen videolar var. Bunlar arasında en dikkat çekici olanı, uzun namlulu silahlarla arabada çekilen bir video. Sinaloa'dan Türkiye'ye mesaj, arabada çalan ve ülkücüler ile özdeşleşen Ozan Manas'ın "Ya Musalla Ya Mapus" şarkısı eşliğinde aktarılıyor. Bir diğer videoda da "Ölürüm Türkiyem" şarkısı eşliğinde silahlar gösteriliyor, İspanyolca olarak "Türkiye'deki arkadaşlara" selamlar gönderiliyor.
SİNALOA KARTELİ NEDİR?
Adını Meksika'nın batısında yer alan Sinaloa Eyaleti'nden alan Sinaloa karteli, sıkça dünya gündemine geliyor. Karteli, asıl 'lideri' olarak sayabileceğimiz 'El Chapo' lakaplı Joaquin Guzman ile tanıdık. Kendisi zamanında Hollywood filmlerini aratmayacak bir şekilde hapishaneden firar etmişti. Daha sonra ömür boyu hapis cezası almasına karşın, tutuklanan oğlunun serbest kalması için 'savaş ilan etmiş' ve sonunda Meksika devleti bu talebi yerine getirmişti. Chapo'nun oğlunu tutuklayan polis ise 150 kurşunla infaz edildi.
Bugün fiilen Sinaloa'nın başındaki en önemli isimlerden biri El Mayo. Sinaloa, son dönemde Meksika'daki güç savaşlarında özellikle ülkenin bir diğer büyük karteli olan CJNG ile karşı karşıya geliyor. Öyle ki iki grup arasında yaşanan anlaşmazlıklar yer yer şiddetli çatışmalara dönüşüyor.
SİLAH-UYUŞTURUCU TAKASI
Asıl sormamız gereken soruya, yani Türkiye ile bağın altında ne olduğuna gelecek olursak, öne sürülen birkaç görüş var. Meksika merkezli kimi yayın kuruluşları, Sinaloa kartelinin Türkiye'deki ittifak arayışlarının 'iç neden'den kaynaklanmış olabileceğini öne sürüyor. Buna göre rakibi CJNG ile ittifak bozulduktan sonra Sinaloa karteli de sınırlarını genişletip uluslararası arenada çeşitli ittifak arayışlarına girdi.(2)
Daha farklı kaynaklarsa işin 'dış tarafına' dair bazı iddialarda bulunuyor. Sinaloa'nın Afganistan'daki kimi uyuşturucu kaynaklarına ulaşma üzere Türkiye ve Hindistan'daki kimi gruplarla işbirliği yaptığı iddiasında olduğu gibi... El Universal'a konuşan ITAM (Instituto Tecnológico Autónomo de México) Üniversitesi'nden organize suçlar uzmanı Edgardo Buscaglia, Sinaloa'nın Türkiye ile ilişkisi özelinde “Meksikalı gruplar Türkiye pazarına kurulu ilişkileri ile geliyor: Genel olarak düşük seviye görevleri olan şirket çalışanları ya da yaşadışı mal ve hizmet sağlayıcıları olarak kendilerini tanıtıyorlar” ifadelerini kullanıyor. Buscaglia, Meksikalı kartellerin dünya genelindeki nüfuzlarını artırdığını söylerken 'bunun sadece uyuşturucu ile değil aynı zamanda silah ticaretiyle de yaşandığını' belirtiyor. Üstelik buralarda giriştikleri anlaşmalarda silah-uyuşturucu takasının da sıkça yapıldığını ekliyor.(3)
Bir diğer detay ise, 2014 yılında ABD'nin Uyuşturucu ile Mücadele Dairesi'nin (DEA), "Sinaloa'nın İslamcı gruplarla iş yaptığını" öne sürmesi. DEA'ya göre ABD'deki kokain tüketimindeki düşüş Sinaloa'yı Ortadoğu ve Kuzey Afrika'da 'müşteri' aramaya mecbur bıraktı ve buralarda Kartel, El Kaide gibi örgütlerle iş yapmaya başladı.(4)
VENEZUELA BAĞI
Bununla birlikte Sinaloa'nın Meksika dışındaki diğer faaliyetlerini incelediğimizde kendimizi bugünlerde oldukça şiddetli çatışmaların yaşandığı Kolombiya-Venezuela sınırında buluyoruz.
Kolombiya merkezli Semana'da Mart ayında yer alan habere göre(5), bir Birleşmiş Milletler (BM) organı olan Uluslararası Narkotik Kontrol Kurulu (INCB), Sinaloa'nın Venezuela'nın Kolombiya sınırında ciddi bir şekilde konuşlandığını ve buradaki uyuşturucu kaçakçılığına dahil olduğunu belirtti. Venezuela-Kolombiya sınırındaki uyuşturucu ticaretinin kaçak uçuş pistlerini kullanan uçaklarla yapıldığı da INCB tarafından belirtildi. Nitekim bu, her iki tarafın da bildiği bir gerçek. Venezuela, 2019 yılında 23 küçük uçak ele geçirdi ve 36 uçuş pistini yok etti.
Yakın tarihlerde Kolombiya'nın Devlet Başkanı Ivan Duque de, Şubat ayının başında Venezuela'yı 'narkodiktatörlük' kurmakla suçladı ve komşu ülkedeki yönetimin Sinaloa da dahil olmak üzere pek çok kartelle içli dışlı olduğunu söyledi. Ayrıca Duque, Nicolas Maduro yönetiminin kurduğu uyuşturucu rotaları arasında İran'ın yanı sıra Türkiye'nin de olduğunu iddia etti.(6)
Bu ithamları değerlendirirken Duque hükümetinin de benzeri iddiaların hedefinde olduğunu unutmamak gerekiyor. Ayrıca Venezuela'nın İran ve Türkiye ile iyi ilişkileri olduğu da bilinen bir gerçek. Dolayısıyla eğer Duque iftira atıyorsa, 'yaratıcı' bir seçim yapmış gibi durmuyor. Fakat tam tersine, ilişkilerin kötü olduğu bir ülkeyle böylesi bir rotanın belirlenemeyeceği de öne sürülebilir.
Bu karmaşa içerisinde kaybolmamak için yanıtları da sadece Duque'nin ifadelerinde aramamak gerekiyor. Açıklamanın dikkate alınmasındaki asıl neden, bir devlet başkanının komşusu hakkında sarf ettiği sözler olmasından öte, bugünlerde Sinaloa isminin bölgede sıkça anılması. Üstelik sınırın her iki yakası için de aynı yorumu yapabiliriz.
Venezuela ordusu 21 Mart'ta Kolombiya sınırındaki 'düzensiz silahlı gruplara' karşı askeri operasyon başlattı. Bu gruplar arasında FARC'ın yeniden silah alan güçleri de mevcut. Nitekim geçtiğimiz günlerde örgütün önde gelen isimlerinden Jesus Santrich, Venezuela tarafından öldürüldü. (FARC'ın iddialarına göre emir, iç sorunlarla boğuşan Duque'den geldi, ancak bu olay, konumuzun kapsamını aşıyor).
Çatışmaların devam ettiği Nisan ayında Reuters'ta yer alan habere göre Venezuela ordusu, Kolombiya sınırında çıkan çatışmada Sinaloa karteli üyelerini gözaltına aldığını açıkladı.(7) Kolombiya hükümeti Sinaloa'nın bölgedeki varlığını doğrulamakla birlikte, iddialarını 'iç düşmanlarına' yönelterek Meksika kartelinin aynı sınır üzerinde belli noktalarda hakimiyeti bulunan ELN ve FARC ile işbirliği yaptığını öne sürdü.
YA HER ŞEY 'MÜZİK ZEVKİ' İSE?
Sonuç olarak, kağıt üzerinde birbirinden her anlamda uzak olması beklenen iki grubun silahlar eşliğinde samimi selamlaşmaları, elbette üzerine konuşulması gereken bir konu. Şimdilik elde olanların büyük bir çoğunluğu iddialardan ibaret olsa da, işin içinde bir 'bit yeniği' olduğunu söylemek çok zor değil. Bazen anın içerisindeyken ciddiye alınmayan konular, çekilen ya da düşen tuğlalarla bambaşka hikayelerin kapısını açıyor malum...
Tüm bunlar Sinaloa kartelinin 'Ya Musalla Ya Mapus' şarkısını dinleyip, müziğin ruhuna kendisini kaptırmasıyla başladıysa orası başka tabii... (KAVEL ALPASLAN - GAZETE DUVAR)
3) https://archivo.eluniversal.com.mx/notas/734815.html
4) https://www.elmundo.es/america/2014/12/20/5495c4f5268e3e562f8b4581.html