Yağma kanunu Meclis'ten geçti: Zeytinlikler maden patronlarına açıldı
AKP'nin makyajlayarak Meclis'ten geçirdiği yasa değişikliği, zeytinlik alanları ve ormanları maden şirketlerine teslim ediyor. İktidarın gözde patronlarının baskısıyla hazırlanan düzenleme, telafisi olmayan bir doğa tahribatına yol açabilir.
Maden şirketlerinin talimatıyla hazırlanan ve zeytinlikleri madencilik faaliyetlere açan kanun haftalar süren protestolara rağmen Meclis Genel Kurulu'nda kabul edildi.
Milletvekillerinin 199'u karşı oy kullanırken, 255'i yağma kanuna "evet" dedi.
İktidar, bu kanunun "Türkiye'nin enerji bağımsızlığını güçlendireceğini" savunsa da gerçek bambaşka.
Mevcut Zeytincilik Kanunu'na göre zeytinliklere 3 kilometre mesafede toz çıkaran tesis kurulması dahi yasak. Bu hükümle çelişen yeni kanun ile birlikte "maden sahası" ilan edilen zeytinlikler, değerinin yüzde biri üzerinden 20 yıl süreyle kiralanabilecek. Bu süre 10'ar yıllık vadelerle uzatılabilecek yani zeytinlikler kalıcı olarak işgal edilebilecek.
Teklifteki bir değişiklik de Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) süreciyle ilgili. Kamu kurumlarının üç ay içinde görüş bildirmediği projeler "izin verilmiş" sayılacak.
Ayrıca "stratejik" veya "kritik maden" olarak tanımlanan yerlerde acele kamulaştırma yapılabilecek. Eğer kamu kurumları arasında görüş ayrılığı yaşanırsa, nihai kararı Cumhurbaşkanı Yardımcısı'nın başkanlığındaki bir kurul verecek.
Yeni düzenlemeyle devlete ait ormanlık alanlarda ruhsatsız madencilik de yapılabilecek.
Yağmayı meşrulaştırma girişimi: Ağaç kes, iki katını dik
AKP Meclis önünde haftalardır süren protestoların ardından kanun teklifinde sadece sınırlı bir revizyona gitti.
Teklifin ilk halinde şirketlere faaliyet yürütülecek alan ile eş değer büyüklükte zeytin sahası tesis etme zorunluluğu getirilmişti. Yapılan değişiklikle bu alandaki zeytin ağacı sayısının kesilen ağaç sayısının en az iki katı olması şart koşuldu.
Geçmişte benzer düzenlemeler halkın baskısıyla geri çekilmişti. Zeytinlikleri madenciliğe açan madde ilk olarak 2022'de bir torba yasa teklifine dahildi ve yoğun tepkiler nedeniyle Meclis'teki komisyon görüşmeleri sırasında geri çekilmişti.
AKP bu defa kanun teklifini hızlı bir şekilde Meclis'ten geçirmek için yumruklu kavga dahi çıkardı. Neden bu kadar acele edildiği, iktidarın gözde patronlarıyla Maliye Bakanlığı arasındaki bir yazışmanın ortaya çıkmasıyla anlaşıldı.
Enerji santraline kömür çıkarmak için Muğla Akbelen'de binlerce ağacı kesen Limak – IC ortaklığının Bakanlığa gönderdiği mektupta "zeytincilik mevzuatı"nın yeni maden sahalarının önünde engel oluşturduğundan yakınılıyor, iktidar proje iptaliyle tehdit ediliyordu. (SOL.ORG)
