24 trilyon dolarlık hazine: Dünyanın altın rezervlerini kimler kontrol ediyor?
İnsanlık tarihi boyunca yer altından 220 bin ton altın çıkarıldı, ancak bunun yüzde 86’sı son 200 yılda gün yüzüne çıktı. Kişi başına düşen altın miktarı 3 gramın altında kalırken, dünya altınının yüzde 17’si merkez bankalarının kasasında toplanıyor.
İnsanlık tarihi boyunca bugüne dek yer altından yaklaşık 220 bin ton altın çıkarıldı. Ancak bu miktarın büyük kısmı son iki yüzyılda elde edildi.
Verilere göre, yer altından çıkarılmış altının yüzde 86’sı son 200 yılda gün yüzüne çıktı.
Altının dünya genelinde adil dağıtılmadığına dikkat çekiliyor. Ortalama olarak kişi başına düşen altın miktarı 3 gramın altında. Bir ailenin elindeki altın bu ortalamanın üzerindeyse, istatistiklere göre “zengin” sınıfında sayılıyor.
Bu tabloya ek olarak, dünya altınının yüzde 17’si merkez bankalarının kasasında bulunuyor. Bu miktarın toplam değeri yaklaşık 24 trilyon dolar.
ALTINA TALEP ARTIYOR
Son dört yılda altına yönelik ilgi hızla arttı. Merkez bankalarının rezervlerini büyütmesi, altın endeksli yatırım fonlarının yaygınlaşması ve mücevher sektörünün yükselen talebiyle birlikte altın güvenli liman olmayı sürdürüyor.
Ancak teknolojik kullanımda talep aynı hızla artmadı. Akıllı telefonlardan hassas elektroniklere kadar birçok cihazda kullanılan altın, endüstriyel tüketimde daha sınırlı kaldı.
Dünya Altın Konseyi verilerine göre küresel altın üretimi dalgalı bir seyir izlese de 2024’te tarihi zirveye ulaştı. Geçen yıl toplam 3661 ton altın üretildi.
EN BÜYÜK ALTIN ÜRETEN İLK 10 ÜLKE (2024)
Çin: 380,2 ton
Rusya: 330 ton
Avustralya: 284 ton
Kanada: 202,1 ton
ABD: 158 ton
Gana: 140,6 ton
Meksika: 140,3 ton
Endonezya: 140,1 ton
Peru: 136,9 ton
Özbekistan: 129,1 ton
Bir zamanların lideri Güney Afrika ise büyük düşüş yaşadı. 20. yüzyılda yıllık 1000 tonun üzerinde üretim yapan ülke, 2024’te yalnızca 99 ton altın çıkardı.
ALTINI ELİNDE TUTAN EN BÜYÜK 5 MERKEZ BANKASI
En çok altın rezervine sahip merkez bankaları sıralamasında üretici ülkeler geride kalıyor.
ABD Merkez Bankası (Fed): 8133 ton
Almanya: 3352 ton
İtalya: 2452 ton
Fransa: 2437 ton
Çin: 2280 ton
Çin ve Rusya üretimde önde olsalar da merkez bankalarının rezerv sıralamasında aynı üstünlüğe sahip değil.
Bugüne kadar çıkarılan altının büyük bölümü hâlâ insan yaşamının parçası.
Dünya altın stokunun yüzde 45’i mücevherat olarak işlenmiş durumda. yüzde 22’si ise külçe ve yatırım altını şeklinde tutuluyor.
EN BÜYÜK ALTIN ÜRETEN KITALAR
Altın üretiminde kıtalar arasında büyük dengesizlik göze çarpıyor.
Afrika: 1010 ton
Asya: 665 ton
BDT ülkeleri (Rusya/Özbekistan): 584 ton
Güney ve Orta Amerika: 519 ton
Kuzey Amerika: 500 ton
Okyanusya: 346 ton
Afrika, tek başına dünya üretiminin üçte birini sağlıyor. Bazı dönemlerde bu oran dünya üretiminin yarısına kadar çıktı.
