Soma’daki maden katliamında yaşamını yitiren İsmail Değirmen’in eşinin açtığı davada şirket avukatları skandal bir savunma gönderdi. 393 bin liralık tazminat talebi için “Felaketi özlenir hale getirerecek kadar çok” denildi
Soma’da geçen 13 Mayıs’ta meydana gelen Türkiye’yi yasa boğan maden faciasında ateş düşen 301 aileden biri de Balıkesir’in Savaştepe ilçesinde İsmail Değirmen’in eviydi. Kardeşi Erkan Değirmen’in servisi kaçırması üzerine o gün ocağa tek giren İsmail Değirmen, madende yaşamını yitirdi. Faciayla ilgili adli soruşturmada Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, Genel Müdür Ramazan Doğru ile İşletme Müdürü Akın Çelik’in de bulunduğu 8 kişi tutuklanırken, Değirmen’in eşi Gamze Değirmen de hukuk mücadalesi başlattı. Değirmen, çocukları Yağmur ve Mehmet Han Değirmen adına avukat Ünal Demirtaş aracılığıyla Soma Asliye Hukuk Mahkemesi’nde, TKİ Genel Müdürlüğü Ege Linyit İşletmesi Müessese Müdürlüğü ve madeni işleten Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. aleyhine 390 bin lirası manevi, gerisi maddi olmak üzere toplam 393 bin liralık tazminat davası açtı.
Tedbir kararı koydurdu
Gamze Değirmenci için 150 bin, çocukları için ise 120’şer bin lira manevi ayrıca her biri için 1000’er lira maddi tazminat istedi. Talep üzerine Soma 1. Asliye Hukuk Mahkemesi de, soma Kömür İşletmeleri A.Ş.’nin mallarına tedbir kararı koydu.
Suikast da olabilir
Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. avukatları buna karşılık mahkemeye savunma yazısı gönderdi. Olayda şirketin kusurunun olmadığını öne süren avukatlar madendeki yangının suikast sonucu olabileceği iddiasını dile getirdi. Avukatlar, kazayla ilgili soruşturmanın da devam ettiğini hatırlatarak, tedbir kararı için soruşturmanın bitmesinin beklenmesi gerekteğini savundu.
Şirket iflas eder
Avukatlar, Değirmen’in eşi ve çocukları için istenen 393 bin TL tazminat tutarıyla ilgili de şöyle dedi: “Tutar, ’felaketi özlenir hale getirebilecek’ niteliktedir. Ayrıca bu ailenin istediği gibi mahkemenin her aile için 400 bin TL üzerinden tazminat hesaplaması durumunda, şirket 120 milyon 400 bin TL gibi ’uçuk’ bir tazminat tutarıyla karşı karşıya kalacaktır.”
Avukatlar, tedbirin kalkmaması durumunda ise şirketin iflas edeceğini, 6 bin işçinin işsiz kalacağı gibi tazminat hakkı elde eden kişilerin de bu paralarını, şirketten tahsil edemeyeceğini ileri sürdü.
‘Tazminat 1 milyon TL olsa tüm önlem alınırdı’
Hacettepe Üniversitesi Maden Mühendisliği Maden işletme Bölüm Başkanı Prof. Dr. Bahtiyar Ünver: “Maden gibi riskli iş kollarında çalışanların hayatlarını kaybetmeleri durumunda, işveren yüksek tazminatlar verilmeli. Kişi başı 1 milyon tazminat olsa, işveren her türlü önlemi alırdı. İşveren, tazminat konularının gündeme gelmesini istemiyor. Bu kaza, ilerideki olası kazaları engellemek için bir fırsat olabilir. Toplum tepkisi varken bu kanunu çıkarmanın tam zamanı. HABER MERKEZİ
ABD’li madenciye 3 milyon TL!
VATAN daha önce 2010 yılında Batı Virginia’nın Naoma kasabasındaki Upper Big Branch madeninde meydana gelen patlamada 29 madenci öldüğü kazayı gündeme getirmişti. Federal hükümetin atadığı bağımsız soruşturma komisyonu, madeni işleten Massey Energy şirketini suçlu buldu. Çünkü yangına yol açan ince kömür tozu birikmesi engellenebilir ve yangın önlenebilirdi. Şirketinin iş hayatı bitti, madeni devralan Alpha Natural Resources, ölenlerin ailelerine 1.5 milyon dolar (3 milyon TL), toplamda 209 milyon dolar tazminat ödemeye razı oldu.
Türkiye’de nasıl hesaplanıyor?
Türkiye’de 5510 sayılı sosyal güvenlik yasasının 21. maddesine göre, iş kazası üçüncü bir kişinin veya işverenin kusuru nedeniyle meydana gelmişse, bu iş kazası dolayısıyla SGK’nın yaptığı ve yapacağı tüm harcamalardan işveren ile üçüncü kişiler de sorumlu tutuluyor. Kaza sonrası Çalışma Bakanlığı müfettişlerinin hazırlayacağı rapor, işverenin ödeyeceği tutarın belirlenmesi açısından önemli. İşverenin kusuru yüzde 100’ün ne kadar altına inerse, ödeyeceği tutar da ona göre azalıyor. Yüzde 80 kusurlu bulunursa, tutarın yüzde 80’ini ödüyor.
Yaşam tablosuna göre tazminat
İş Hukuku Avukatı Mehmet Emin Şan, ABD ve Türkiye arasındaki tazminat farkını şöyle anlattı: “Türkiye’de Yargıtay’ın belirlediği PMF (Population Masculine et Feminine) tablosu var. Buna yaşam tablosu diyoruz. Bilirkişiler yaşamını yitiren çalışanın yaşı, aylık maaşı, toplum seviyesi, statüsünü saptıyor. ‘67 yaşına kadar yaşasaydı şu kadar para kazanabilirdi’ diye tespitte bulunuluyor. Ülkeler arasında değerler bir değil. Koşullar ve mevzuat farklı. Bizde kanun koyucuya bırakılıyor. Standart tazminat uygulanıyor. Orada tazminat belli. Bu iki durum çözülürse bu uçurum ortadan kalkabilir.”
Eşimi bana versinler vazgeçeyim!
Gamze Değirmen, şirketin savunmasına “Biz kanuni hakkımızın peşindeyiz. Kanuni hakkımızı almaya çalışıyoruz. Eğer şirkete bu tutar çok geliyorsa eşimi bana ve çocuklarıma geri versinler. Biz de bu tazminat davasından vazgeçelim” diye tepki gösterdi. Değirmen’in avukatı Ünal Demirtaş ise şirketin aba altında soba gösterdiğini belirterek, Yerel mahkemelerden sonuç alamazsak AİHM’e gideriz” dedi.
