Savaş nedeniyle harabeye dönen Kobanê’de, Asayiş Merkezi’nin taşındığı Mekteba Cela’da yapımına başlanan mutfak, kentte örülen ilk duvar. Hem asayiş biriminde yer alan hem de yapılan inşaatın işçisi olan Mislim Çelo, “Bu duvarın harcı, Kobanê’deki yeni yaşamın ilk harcıdır ve özgürlük kokuyor” diyor
Kobanê’de kent merkezinden kilometrelerce öteye taşınan cephelerde savaş sürerken, savaşın ağır izler bıraktığı kentin sokakları ise topraklarına dönen aileler ile birlikte daha da hareketlilik kazanıyor. Binaların tümünün yıkıldığı kentin doğu tarafında, araçların geçişi için bazı yollar açılırken, sivillerin yerleştiği kentin batı kısmında ise evlerde temizlik yapılıyor. Kobanê’yi Yeniden İnşa Komitesi’nin hasar tespit çalışmalarını sürdürdüğü kentte, sağlam kalan binalarda merkezler oluşturuluyor. Bu kapsamda kurşun ve bombalardan zarar gören Mekteba Cela ise Asayiş Merkezi’ne dönüştürülüyor. Mekteba Cela’nın bahçesinde mutfak yapımı için taşınan briket ve yapılan harç ile duvar inşasına başlanırken, hasar gören Kobanê Kanton Yönetimi Binası’nda ise onarım öncesi temizlik yapılıyor.
Bu harç özgürlük kokuyor
Kent merkezinde yaşanan savaş sonucunda Kobanê’nin ağır hasar aldığını söyleyen asayiş biriminden Mislim Çelo, “Aylarca süren savaşla kent viran oldu. Büyük zaferin ardından acil olarak yapılması gerekenler için kolları sıvadık. Kentin her tarafında çalışmalar sürüyor” diyor. Mutfak yapımı için örmeye başladıkları duvarın Kobanê’nin yeniden örülen ilk duvarı olduğunu belirten Çelo, “Bu duvarın harcı, Kobanê’deki yeni yaşamın ilk harcıdır ve özgürlük kokuyor. Kentin son harcına kadar emek katacağız” diyor.
Evimizi yeniden inşa edeceğiz
Yeniden inşa için kolları sıvayanlardan biri de asayiş biriminden Muhammed Omer Silêman. 50 yaşındaki Silêman, “Kobanê bizim evimiz ve evimizi hep birlikte yeniden inşa edeceğiz. Bunun için elimizden ne geliyorsa yapacağız” diyor.
İnşa için acilen koridor açılmalı
TMMOB Diyarbakır İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Turan Kapan, Kobanê’nin yüzde 80’inin ağır hasarlı olduğunu belirterek, yeniden inşa için acilen insani yardım koridorunun açılması ve inşa için gerekli araç, gereç ve ekiplerin Suruç üzerinden Kobanê’ye gönderilmesi gerektiğini söyledi.
İnşaat Mühendisleri Odası Diyarbakır Şube Başkanı ve TMMOB Diyarbakır İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Turan Kapan’ın da aralarında bulunduğu mühendis, mimar ve şehir plancılarından oluşan heyet, önceki gün Kobanê’ye geldi. Heyet, alt yapı, enerji ve gıda gibi yaşamsal ihtiyaçların İŞİD saldırıları nedeniyle büyük oranda zarar gördüğü kentin yeninden inşası için incelemelerde bulundu. Heyet, yaptıkları inceleme sonucunda hasar tespit raporu hazırlayacak. Kentte yaptıkları incelemelere ve hasarın boyutuna ilişkin Turan Kapan, kente ilişkin hasar tespit raporunun bir an önce hazırlanarak, uluslararası kamuoyuyla paylaşılması gerektiğini vurguladı. Kapan, Kobanê’deki gözlemlerine ilişkin, “Kentte taş üstünde taş kalmadığını bir kez daha gördük” ifadelerini kullandı. Kobanelilerin kente geri dönebilmesi için halkın can ve mal güvenliği ile temel yaşamsal koşullarının sağlanması gerektiğini ancak kentin mevcut durumunun bunu kaldırabilecek yapıda olmadığını belirten Kapan, “Tüm Kobanê halkının geri dönebilmesi ilk etapta zor olacaktır. Ama uzun, orta ve kısa vadede yapılması gereken işlere baktığımızda, kısa vadede acilen alt yapı hizmetlerinin karşılanması, enkaz tespitinin yapılması ve güvenlik açısından risk oluşturan patlamamış bombaların imha edilmesi faaliyetlerinin yapılması gerekiyor” dedi.
Kentin yüzde 80’i ağır hasarlı
Şiddetli çatışmaların yaşandığı kentin doğusunda kalan alanda yüzde 80 oranında ağır hasar olduğunu, batısında kalan alanda ise hasar oranının yüzde 20 olduğunu belirten Kapan, kentin mevcut durumu için, “Van ve Marmara depreminde ortaya çıkan sonuçlar bugün Kobanê’de ortaya çıkmıştır” dedi. Kobanê’nin yeniden inşası için acilen insani yardım koridorunun açılması ve inşa için gerekli araç, gereç ve tesisat ekiplerinin Suruç üzerinden Kobanê’ye gönderilmesi gerektiğini vurgulayan Kapan, “Bugün Kobanê enkaz kent halindedir. Kentin yüzde 80’inde ağır hasarlı yapılar bulunmakta” dedi.
İlk iş patlayıcılar imha edilmeli
Kapan, savaş sırasında patlamamış mayın ve havan topu mermilerinin uzman ekipler oluşturularak acilen imha edilmesi gerektiğini ve enkaz kaldırma çalışmalarının patlayıcı maddelerin temizlenmesinden sonra başlaması gerektiğinin altını çizdi. TMMOB olarak Kobanê’nin yeniden inşasında bizzat yer alacaklarını belirten Kapan, “Bunu yapabilmemiz için her şeyden önce Türkiye üzerinden insani yardım koridoru bir an önce açılmalıdır. Aksi takdirde bu söylemlerimizin hepsi boşa çıkar. Kobanê halkını yalnız bırakmamamız gerekir” dedi.
Kaynak: Evrensel, DİHA