‘Savaş İstemiyoruz! Çocukları Öldürmenizi İstemiyoruz! Girişimi’ için Hümanist Büro tarafından hazırlanan “Çatışmadan Etkilenen Çocuklar Ocak 2016” raporuna göre, 26 Temmuz-31 Aralık 2015 arasında en az 58 çocuk hayatını kaybetti, en az 56 çocuk da yaralandı.
“Savaş İstemiyoruz! Çocukları Öldürmenizi İstemiyoruz! Girişimi”,“Çatışmadan Etkilenen Çocuklar Ocak 2016” raporunu açıkladı.
Hümanist Büro tarafından hazırlanan rapora göre, 26 Temmuz 2015 – 31 Aralık 2015 arasında Diyarbakır, Şırnak, Ağrı, İstanbul, Mardin, Van, Ankara, Hakkari ve Adana’da en az 58 çocuk çatışmalar nedeniyle hayatını kaybetti.
Nedenler
Raporda çocukların ölüm ve yaralanma sebepleri şöyle sıralandı:
* Operasyon veya çatışmalar sırasında vurularak
* Gösteriler sırasında vurularak
* Bomba patlaması sonucu
* Sivil alanlarda bulunan mühimmatın patlaması sonucu
* Hasta olup hastaneye götürülemediği için
* Sokağa çıkma yasağı sırasında parkta veya evin önünde oynarken vurularak
* Eve isabet eden kurşun veya patlayıcı ile vurularak
* Polisten kaçarken apartmandan düşerek
* Polis tarafından dövülerek
* Dur emrine uyulmaması sonucu açılan ateşte vurularak
* Tankların top atışlarında vurularak
* Zırhlı aracın ezmesi
* Ayrıca yaralanan çocukların hastaneye uzun süre götürülemedi.
Takibi gereken konular
Raporda takip edilmesi gerekenler şöyle sıralandı:
* Silahlı çatışma ortamının yarattığı ruh sağlığı problemlerinin tedavisine yönelik hizmetler nelerdir? Bu hizmeti verebilecek niceliksel ve niteliksel açıdan yeterli sağlık personeli var mı?
* Çatışmalarda anne ve/veya babasını yitiren çocukların yaşamaları muhtemel ruh sağlığı problemlerinin sağaltılması ve korunma ihtiyaçları ile ilgili alınan tedbirler nelerdir?
* Okula devam edemeyen çocukların hak kayıplarının önlenmesi için alınan tedbirler nelerdir?
* Sokağa çıkma yasakları kaldırıldığında okul binaları ve çevresi çocukların eğitim almalarına uygun mu? Değilse, uygun hale getirilinceye kadar eğitime nasıl ve nerede devam edilecek?
* Çocukların ve öğretmenlerin içinde bulunulan durum ile baş edebilme kapasitelerini güçlendirmek için hazırlanan programlar var mı?
* Çatışmalar sürecinde suç itham edilen çocukların özgürlüklerinin kısıtlanmasının son çare olmasını sağlamak için izlenen yol nedir? Bu uygulamalar sırasında çocukların kötü muameleye maruz kalma riskine karşı alınan önlemler nelerdir?
* Sokağa çıkma yasakları sırasında hamilelerin, bebeklerin ve çocukların sağlık hizmetlerine erişiminin sağlanması için alınan tedbirler nelerdir?
* Çocukların silahlı çatışmalara katılmaya teşvik edilmesi veya zorlanması söz konusu mudur? Bunu engellemek için alınan tedbirler nelerdir?
* Göç eden aileler ve çocuklarının konut ihtiyaçları nasıl karşılanıyor? Aile hekiminin takibinde olan hamile ve bebek nüfusu ile zorunlu eğitim çağındaki nüfus takip edilebiliyor mu ve gittikleri ilde eğitim, sağlık hizmetlerinden yararlanabiliyorlar mı?
* Çocukların ait oldukları kültürel çevrede yaşayabilmeleri için, terk etmek zorunda kaldıkları yere dönmelerini sağlamak üzere ne tür tedbirler alınıyor?
* Sokağa çıkma yasaklarının çocukların eğitim, tedavi, beslenme ihtiyaçlarını karşılamalarına engel olmaması için alınan tedbirler nelerdir?
* Birçok çocuğun ölümü ve yaralanmasına, temiz içme suyu, besin, oyun, eğitim vb. haklarını kullanmasına engel olan sokağa çıkma yasaklarına hukuki sınırlara uygun karar verilmesi için alınan tedbirler nelerdir? ÇHS’nin öngördüğü her tür idari karar öncesinde çocuğun yararının dikkate alınması ilkesinin bu kararlarda uygulama alanı bulması mümkün olmakta mıdır?
* Göç ve kalabalık hane nüfusunun çocuk ihmal ve istismarının büyük bir risk olduğu dikkate alınarak, bir başka ailenin yanına yerleşmek zorunda kalan ailelerin çocuklarına yönelik sürdürülen sosyal hizmet faaliyetleri nelerdir?
* Sokaklara, okullara yazılan ve nefret söylemi içeren sözlerin çocuklar üzerindeki etkileri nelerdir?
Hayatını kaybeden çocuklar
26.07.2015 – 31.12.2015 tarihleri arasında öldürüldüğü beyan edilen çocuklar:
* 26.07.2015 – Beytullah Aydın (11) – Diyarbakır
* 29.07.2015 – Hasan Nerse (17) – Şırnak
* 07.08.2015 – Mehmet Hıdır Tanboğa (15) – Şırnak
* 13.08.2015 – Emrah Muhammed Aydemir (14) ve Orhan Aslan (16) – Ağrı
* 18.08.2015 – Fırat Elma (16) – İstanbul
* 27.08.2015 – Baran Çağlı (7) – Şırnak
* 27.08.2015 – Emin Yanaş (10) – Şırnak
* 27.08.2015 – Adem İrtegün (16) – Şırnak
* 28.08.2015 – Mazlum Turan (16) – Mardin
* 30.08.2015 – Fırat Simpil (13) – Diyarbakır, Silvan
* 01.09.2015 – Ali Kaval (18) – Hakkari
* 05.09.2015 – H.B. (16), Barış İşçen (16) – Şırnak
* 06.09.2015 – Muhammed Tahir Yaramış (35 günlük) – Şırnak
* 07.09.2015 – Cemile Çağırga (13) – Şırnak
* 07.09.2015 – Minlal Kerimi (10) – Hakkari
* 07.09.2015 – Osman Çağlı (18) – Şırnak
* 07.09.2015 – Ömer Magi (12) – Şırnak
* 10.09.2015 – Sait Nayici (16) – Şırnak
* 10.09.2015 – Zeynep Taşkın (18) – Şırnak
* 11.09.2015 – Bünyamin İrci (14) – Şırnak
* 11.09.2015 – Selman Ağar (10) – Şırnak
* 11.09.2015 – Ruken Demir (18) – Diyarbakır
* 13.09.2015 – Tahsin Uray (9) – Mardin
* 15.09.2015 – Vedat Balık (18) – Van
* 27.09.2015 – Elif Şimşek (8) – Diyarbakır, Bismil
* 28.09.2015 – Bilal Meygil (16) – Diyarbakır
* 29.09.2015 – Berat Güzel (12) – Diyarbakır, Bismil
* 02.10.2015 – Vedat Akcanım (16) ve Deniz… (17) – Diyarbakır
* 03.10.2015 Barış Çakıcı (10) Silvan – Diyarbakır
* 04.10.2015 – Ömer Koç (16) – Diyarbakır
* 05.10.2015 – Ömer Faruk Satılmış (16) – Van
* 06.10.2015 – Doğan İnce (16) – Bismil
* 08.10.2015 – Hasan Yılmaz (9) – Silvan
* 09.10.2015 – Adem Sevinç (17) – Yüksekova
* 10.10.2015 – Veysel Atılgan (9) – Ankara
* 12.10.2015 – Helin Şen (12) – Diyarbakır, Sur
* 12.10.2015 – Tevriz Dora (3) – Adana
* 12.10.2015 – İdris Cebe (18) – Mardin
* 16.10.2015 – Azad Ertaş (16) – Yüksekova
* 16.10.2015 – Diyar Akın (12) – Yüksekova
* 19.10.2015 – Ferhat Gensur (16) – Silvan
* 25.10.2015 – Mustafa Aşlığ (16) – Silopi
* 03.11.2015 – Çetin Dara (18) – Hakkari
* 07.11.2015 – Ferhat Doğru (18) – Diyarbakır
* 20.11.2015 – Mehmet Reşit Arıcı (18) – Hakkari
* 28.11.2015 – Nasip Yeşil (18) – Silopi
* 09.12.2015 – Hakan Doğan (15) – Mardin
* 10.12.2015 – Ferhat Kartal (15) – Silopi
* 15.12.2015 – Şiyar Salman (18) – Diyarbakır
* 18.12.2015 – İbrahim Akan (15) – Diyarbakır
* 18.12.2015 – Raşit Eren (17) ve Axin Kanat (16) – Silopi
* 21.12.2015 – Mehmet Mete Kutluk (11) – Silopi
* 23.12.2015 – Şiyar Baran (13) – Diyarbakır
* 22.12.2015 – Davut Özer (15) – Mersin
* 28.12.2015 – Hüseyin Ertene (16) – Cizre
* 28.12.2015 – Hüseyin Selçuk (15) – Cizre
* 29.12.2015 – Miray İnce (3 aylık) – Cizre
* 30.12.2015 – Bir erkek çocuk (16) – Diyarbakır
Yaralanan çocuklar
26.07.2015 – 31.12.2015 tarihleri arasında yaralandığı beyan edilen çocuklar:
* 28.07.2015 – Y.E.H (3) – Şırnak
* 28.07.2015 – Ş.B. (8) ve Y.B. (10) – Şırnak
* 28.07.2015 – S.A (12) ve M.G (15) – Mardin
* 01.08.2015 – M.E.O (17) – Şırnak
* 08.08.2015 – B.A (6) – Diyarbakır
* 19.08.2015 – İ.D. (3) – Mardin
* 27.08.2015 – M.D. (17) – Mardin
* 31.08.2015 – B.Ö.A. (14) – Şırnak
* 01.09.2015 – C. Ş. (18) – Şırnak
* 29.10.2015 – H.H. (13) – Balıkesir
* 06.11.2015 – Bir çocuk (17) – Diyarbakır, Sur
* 08.11.2015 – M. F. (11) ve S. F. (10) – Yüksekova
* 09.11.2015 – 2 çocuk (10, 11) – Şemdinli, Üzümkıran
* 11.11.2015 – A.G. (7) ve İ.Y. (12) – Diyarbakır
* 14.11.2015 – C.Ç. (10) – Mardin, Nusaybin
* 15.11.2015 – S.Y. (9) ve F.Y. (17) – Mardin, Nusaybin
* 20.11.2015 – İ.Ş (17) – Şırnak
* 24.11.2015 – Y.M. – Diyarbakır
Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
