22 Mayıs'ta gece geç saatlerde Antep'e iniş yapan Katar
Havayolları'na ait Airbus A319'un hikâyesi...
Profesör Haluk Savaş, Gaziantep Havalimanı’na indiğinde
saatler gece yarısına dakikalar kalmıştı. Yorgun argın taşıdığı bagajıyla uçağa
yanaşan merdivenlerden indi... İç Hatlar binasına doğru yürüdü. Ertesi gün
başlayacak yoğun iş temposunun planlarını zihninden geçirirken bir Arap
turistin apronda park halinde bekleyen yolcu uçağının önünde selfie çektiğini
gördü. Tam da uçağın önüne geldiğinde dışındaki “Qatar” yazısını gördü. Katar uçağının Antep’te ne işi vardı?
Dubai’ye bir kaç kez gittiği için biliyordu ki Katar Havayolları’nın Gaziantep
uçuşu yoktu. Biraz daha yaklaşınca uçağın pencere panjurlarının sıkı sıkıya
örtülmüş olduğunu farketti. Merakı daha da arttı. Cep telefonunu çıkardı, sanal
deklanşöre bastı. Çektiği o fotoğrafı Twitter hesabından şu yorumla paylaştı:
“Katar Hava Yolları uçağı bayram değil seyran değil Gaziantep’te ne yapıyor ki
acaba?"
Profesör Savaş’ın bu Tweet’i sosyal medyada etkili paylaşım
aldı. İlgi onu da şaşırtınca Profesör Savaş’ın ‘imalı’ yorumu bu kez şöyle
oldu: “Bu Tweet neden bu kadar ilgi gördü ki, anlayamadım? Basit bir soru...
:)”
Tweet’in altına onlarca “dolarlı, silahlı, mücahitli” komplo
teorisinin yerleşmesi gecikmedi. Ama -enteresandır- yorumlardan biri “ne var
bunda?” tadındaydı:
“2011’den bu yana Suudi Arabistan ve Katar uçakları Antakya,
Gaziantep Havaalanlarına düzenli sefer yapıyor.”
"Katar'ın Antep'e seferi yok"
Ama internet sayfasına girip de sorguladığımızda görüyoruz
ki; Katar havayollarının Gaziantep’e düzenli bir seferi falan yok.
Bırakın düzenli seferi Gaziantep’e inen tek Katar uçağı 2013
yılındaki bir C5 nakliye uçağıydı. O da Suriyeli göçmenlere insani yardım için
inmişti. Ama yine de Gaziantep’i iyi bilen birine sormak lazımdı...
Profesör Savaş’ı ofisinden aradığımda telefona cevap veren
kibar bir hanımefendi “Hocanın muayenede olduğunu” söyledi. Saatler geçti. Tam
da “Herhalde aramayacak” diye düşünüyordum ki; telefonun gelen arama ikazına
“342” alan kodu yansıyıverdi. Aynı kibar hanımefendi bu kez “Hocamız hatta”
diyordu:
- Hocam; bayram değil seyran değil. Ne diye çektiniz o
fotoğrafı?
- Ben vatandaşlık sorumluluğu taşıyan biriyim. Bu sorumluluk,
beni çevremde olan bitene karşı daha bir duyarlı olmama zorluyor. Suriye derken, IŞİD derken o sorumluluk
duygum daha da katlandı. Biliyor musunuz? Antep Emniyetine yapılan bombalı saldırıdan önce o caddede üç
burkalı kadın görmüştüm. O burkalı kadınları da çok şüpheli bulmuştum. Ama
yanlış anlaşılır diye paylaşmadım. Keşke paylaşsaydım...
- Uçağı da şüpheli mi buldunuz?
- On altı yıldır Gaziantep’teyim. Bakınız kaçtır bu
havalimanını kullanıyorum. Ama şimdiye kadar hiç Katar uçağı görmüş değilim.
Hem de bir çok kez Dubai’ye gitmeme rağmen. Üstelik uçağın pencerelerinin
kapalı olması da garibime gitmişti.
- Attığınız Tweet’in bu kadar ses getireceğini öngörmüş
müydünüz?
- Hayır. Hem ben o Tweet’te yorum yapmadım ki? Sadece bir
soru sordum. Haksız da bir soru değil... Sorumlu bir vatandaş olarak merak
ettim: “Bu uçağın burada ne işi var?”
Acaba bir ipucu var mı diyerek Haluk Hoca’nın paylaştığı
fotoğrafı inceliyorum. Küçük bir araştırmanın ardından fotoğraftaki uçağın bir
Airbus A319 olduğunu bulmam uzun sürmüyor.
Katar Havayolları internet sayfasının “aktif filomuz” diye anonslanan
bölümüne baktığımızda anlıyoruz ki, Airbus A319’dan iki adet var:
Başka bir havacılık sayfasına baktığımızda ise o iki A319’un
tescil işaretleri ve isimlerine ulaşıyoruz: A7-CJA / Al Hilal ile A7-CJB / Al
Jasra uçakları.
Haberin devamını daha iyi anlamanız açısından kısa bir
ansiklopedik bilgi:
Tıpkı otomobilleri tescilleyen plakalar gibi sivil
havacılıkta her uçağın bir “Milliyet İşareti” (National Mark) ile “Tescil
İşareti” (Registration Mark) bulunur. Bu işaretlerin niteliği, ICAO
(International Civil Aviation Organization - Uluslararası Sivil Havacılık
Organizasyonu) EK7 sözleşmesinde A’dan Z’ye tüm detaylarıyla belirlenir.
Türkiye’de ise SHGM (Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü) “Hava Aracı Milliyeti ve
Tescil İşaretleri Talimatı”nda konu ayrıntılı olarak düzenlenir.
Talimata göre; milliyet ve tescil işareti uçağın kuyruk
kısmında “tastamam” olarak yer alır. Tescil işaretinin son iki harfi ise NLG
(Nose Landing Gear - Burun İniş Takımı) kapısı üzerine yazılır.
Şimdi burası önemli: Adı üstünde; tescil. Dolayısıyla hiçbir
uçağın tescil işareti aynı olamaz.
Bu kısa bilginin ardından Haluk Hoca’nın paylaştığı
fotoğrafı incelemeye devam edelim. Uçağın bir Airbus A319 olduğunu söylemiştik.
Her ne kadar kuyruk kısmı kadraja girmese de uçağın NLG kapısı üzerindeki
tescil işareti rahatlıkla okunabiliyor: HJ (Hotel-Juliet). Uçağın ismi ise Al
Ziyarah olarak okunuyor.
Bir “akıl yürütme” ile HJ tescil işaretinin baş kısmını
şöyle dolduruyoruz:
1) Uçak Katar uçağı. Dolayısıyla milliyet işareti A7 olmalı.
2) Uçağın tescil işaretinde HJ’den önceki harf A olmalı.
Çünkü Katar Havayollarının tüm Airbus uçaklarında böyle.
3) Böylece uçağın milliyet ve tescil işareti tastamam A7-AHJ
(Alfa-Seven-Alfa-Hotel-Juliet) olmalı.
Uçağın milliyet ve tescil işaretinin A7-AHJ olduğunu böylece
anladık. Bu kez A7-AHJ’nin başka
fotoğrafları olup olmadığına bakıyoruz. Var... Havacılık sayfalarında A7-AHJ
Qatar uçağının onlarca-yüzlerce fotoğrafı bulunuyor. Çekim tarihi açısından
bize daha yakın olan bir fotoğrafı seçiyoruz:
A7-AHJ’nin aşağıdaki fotoğrafı 14 Şubat 2015 tarihinde
Oliver Scheich tarafından Almanya’da çekilmiş. Fakat bir gariplik var! HJ
(Hotel-Juliet) tescil işaretli iki uçak aynı değil... İşte ayrıntıda saklanan
şeytanın ayak izi...
Her iki uçağın da NLG kapısı üzerindeki tescil işareti aynı:
HJ (Hotel-Juliet). Ama iki uçak arasında bariz farklar var. En görüneni
“emergency” çıkış kapıları.
Oliver’in fotoğrafını çektiği HJ’nin iki acil çıkış kapısı
var. Oysa ki, Haluk Hoca’nın fotoğrafladığı HJ’nin ise tek çıkış kapısı var.
Nedeni şu: Oliver’in resimlediği HJ, bir Airbus A320. Oysa
ki Gaziantep’te Haluk Hoca’nın resimlediği HJ ise bir Airbus A319 idi... Eğer;
Haluk Hoca’nın çektiği uçak gerçek HJ ise, Oliver’in çektiği uçak ne? Ya da;
Eğer; Oliver’in çektiği uçak gerçek HJ ise, Haluk Hoca’nın çektiği uçak ne?
Belli ki son derece katı olan uluslararası havacılık
kurallarına rağmen aynı tescil işaretini iki ayrı uçak kullanıyor. Gizemli bir uçak gerçek HJ tescil işaretini
sahte biçimde kullanıp, kayıtlarda gözükmeyen gizemli bir uçuş yapıp
Gaziantep’e iniyor. Tescil işareti anlaşılan o ki gerçek değil... Uçuş
kayıtlarda yok... Camlar tamamen kapalı... Yük ise meçhul…
Karanlık taraf...
“Acaba bir yerde hata mı yaptık? Peşine düştüğümüz teori
doğru mu?” sorularıyla havacılık alanında uzman bir kaptan pilotun yolunu
tutuyorum. Kaptan pilot dediysek “harbi” kaptan pilot. Sivil havacılığa
geçmeden önce yıllarını yurt savunmasında harcamış TSK’nın yetiştirdiği nadide
bir pilot.
Eğitim verdiği ofisinde biraz üzgün buluyorum kaptan
pilotumuzu. Sebebi Van’daki son altı şehit... “Çok devrelerimi, öğrencilerimi
kurban verdim bu terör belasına...” diyerek başlıyor söze. Kısa bir girizgahın
ardından sorular:
- Teorimiz doğru mu?
- Doğru! ICAO (International Civil Aviation Organization -
Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu) sözleşmesine göre her uçağın
milliyet ve tescil işareti farklıdır. İyi yakalamışsınız.
- Yani iki uçağın tescil işareti aynı olamaz?
- Evet olamaz.
- E nedir peki bu işin sırrı?
- Uçağın tüm parçaları içinde mutlaka bir kimlik bilgisi
taşır. Motorunda... Kanat unsurlarında... Kaza-kırım araştırmalarında düşen bir
uçağın kimliğine buradan ulaşılır. Tescil işaretleri ise boya ile yazılır.
Sonuçta bir boya... Sil, yerine istediğini yaz...
- O zaman bu uçak bir “örtülü operasyon” uçağı mıydı?
- İçinde ne vardı ne taşıyordu bilemem. Siz de söylediniz.
Gaziantep havalimanında HJ
(Hotel-Juliet) iniş ve kalkışına dair bir bilgi yok.
Biz uçakları ikiye ayırırız; State Aircraft (Devlet Uçağı), Sivil Aircraft (Sivil Uçağı).
Devlet işlerinin zaman zaman “dark side” (karanlık taraf) vardır. (Karanlık
taraf derken sırlı-gizli taraf kastediliyor. E.E.) Bir savaş pilotu olarak bizzat
ben de zaman zaman gizli operasyonlara katıldım. Devlet gizli operasyon yapar.
Bunu her devlet yapar. Gizli operasyonlar sırasında da devletin enstrümanları
kullanılır. Örneğin CIA. Guantanamo dışında, sorgulama için CIA çoğu zaman
“uçak hapishaneleri” kullandı. Sorgu uçakları oradan oraya uçtu durdu. Kimsenin
ruhu duymadı.
- Ama gerektiğinde de senatoda, kongrede hesap verdiler.
- Evet. İşin asıl önemli tarafı da bu. Hesap verilebilirlik.
- Peki “dark side” bir operasyonda, bir sivil enstrüman
kullanmak sivil havacılık mevzuatına uygun mu?
- Katar HJ (Hotel-Juilett)’i soruyorsunuz?
- Evet.
- Ben size bir şey söyleyeyim mi? Katar havayollarının bile
belki bu uçaktan haberi yoktur. (Gülüyor.)
- Sanırım bizim haberimizle artık öğrenecekler. Peki böyle
bir kullanımın uluslararası sivil havacılık nezdinde bir yaptırımı olabilir mi?
Mesela bir soruşturma?
- ICAO (International Civil Aviation Organization -
Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu) katı kurallara sahiptir. Bırakın
bunu, sıradan bir uçak tescil hatasını bile affetmez.
- Kapalı panjurlara ne diyorsunuz?
- Ben de uçağın panjurlarını park halinde iken kapatırım.
Ama gündüz! Neden? Güneş ışığı ile kabin gereksiz ısınmasın diye. Ama bu
fotoğrafta panjurlar gece bile kapatılmış. Demek ki görülmesini istemedikleri
şeyler var. (Bir tebessüm daha...)
- Peki HJ (Hotel Juliet)’in bu halinden bizimkilerin haberi
var mıdır?
- Olması lazım. Sonuçta her uçak kendi kimliğiyle uçar. Öyle
ben geldim olmaz. Uçağın daha alana inmeden ne zaman geleceği, kimliği falan
bunların hepsi bellidir. Muhtemelen de HJ (Hotel-Juliet)’in gerçek kimliğini
bizimkiler biliyordur.
O uçuş kayıtlarda yok!
Hesap verilebilirlik... Evet devletlerin gizli operasyonları
mutlaka olacaktır. Bunu zaten kimse inkar etmiyor. Ama bu noktada görüşlerine
başvurduğumuz kaptan pilot da hesap verilebilirlik unsurunu altını özenle
çiziyor.
Katar Havayolları’na ait HJ (Hotel-Juliet)’in uçuş
kayıtlarına bakıldığında bir Gaziantep destinasyonu görünmüyor.
Belli ki kayıt dışı bir uçuş...
Ne diyordu Haluk Hoca: “...bayram değil seyran değil”
O halde o meşhur tekerlemeyi devam ettirelim; “Bayram değil,
seyran değil eniştem beni niye öptü?”
Enişte kimdi?
Öpücük, bir hayat öpücüğü müydü?
Yoksa “alengirli” bir öpücük mü?
Ve asıl önemli soru:
O öpücükten “baba”nın haberi var mıydı?
Hangi babanın olacak?
Devlet babanın...
Karartma mı var?
Ökkeş Özekşi, Gaziantep’in “kulağı delik” gazetecilerinden
biri. “gazete27.net “ adlı internet sitesinin de sahibi olan Özekşi’ye malum
uçağı sorduk: “Sosyal medya olsun, sitemde olsun ben de bu soruyu sordum: ‘bu
uçak neyin nesi?’ Ama her nedense hiç bir cevap alamadım. Uçak hakkında kimse
bir şey söylemiyor. Aldığımız bir duyuma göre Katar emirinin annesi mülteci
kampını ziyarete gelmiş... Bu uçak da onun eşyalarını getirmiş... Ancak ben
şahsen bu senaryoya pek ihtimal vermiyorum.'' (ERTUĞRUL ERBAŞ - NOKTA)