DİSK/Genel-İş 8 Mart için Kadın Emeği Raporu yayımladı.
Kadın işsizliğinin arttığı belirtilen raporda, erkeklerin kadınlardan daha çok
istihdam edildiği ortaya konuldu. Kadınların eşit ücret almadığı da
belirtilirken, kadınların örgütsüz olduğu vurgulandı
DİSK/Genel-İş Sendikası Araştırma Dairesi, 8 Mart Dünya
Kadınlar Günü için “Çalışma hayatında kadınlar: ‘Daha çok çalışıyor, daha az
kazanıyor'” başlığı ile Kadın Emeği Raporu yayımladı.
2016 yılında kadın işçilerin çalışma hayatına katılım ve çalışma
ilişkileri içerisindeki sorunlarını görünür kılmak amacıyla Kadın Emeği Raporu
hazırlayan Genel-İş; TÜİK, OECD, ÇSGB ve Dünya Ekonomik Forumu verilerini
kullandı.
Araştırma sonucunda şu başlıklara yer verildi:
Kadın işsizliği artıyor: Geniş tanımlı kadın işsizlik oranı
% 28
Türkiye’de kadın işsizliği artmaya devam ediyor. TÜİK
tarafından açıklanan dar tanımlı (standart) kadın işsizlik oranı bir önceki
yılın Kasım ayına göre 3 puanlık artış göstererek yüzde 16’ya yükselirken, erkeklerin işsizlik oranı 0,8 puan artış ile
yüzde 10,2 oldu.
Çalışma hayatında kadının adı yok: Kadınlar, erkelerden daha
az istihdam ediliyor
Cinsiyete göre işgücüne katılma oranlarında ise artış
vardır. Kadınların işgücüne dahil olma
oranı bir önceki senenin Kasım ayına göre 1,1 puan artarak yüzde 32,7’ye
yükselmiştir. Aynı dönem aralığında erkeklerin işgücüne dahil olma oranı ise
0,6 puan artarak 71,9 olmuştur. Bu oranlara bakıldığında kadınların işgücüne
dahil olma oranında bir artış görünse de kadınların işgücüne katılma oranı,
erkeklerin yarısından daha az olduğu gerçeğini değiştirmemektedir.
Diğer bir önemli nokta ise Türkiye’de işgücüne katılan işçi
sayısı her geçen gün artarken, istihdam artmamış ve çalışma hayatına yeni
girmek isteyen kadınlar da işsizler kervanına katılmıştır
Ev ve aile bakımına kadınlar erkeklerden 5 kat daha fazla
zaman harcıyor
Kadınların istihdama katılımının önündeki en önemli
engellerin başında ise istihdam politikalarının yetersizliği ile kadınlara
atfedilen toplumsal görevler gelmektedir. Aile içerisinde kadınlara yüklenen
roller; yemek yapma, temizlik yapma, çamaşır/bulaşık yıkama, ütü yapma,
çocuk/hasta/yaşlı bakma gibi ev işleri kadınların emeğini görünmez hale
getirmektedir.
Cinsiyete dayalı işbölümü devam ediyor
İstihdamın sektörel dağılımına bakıldığında da toplumsal
cinsiyete dayalı işbölümünün etkileri görülmektedir. Sanayi ve tarımda kadın
istihdamı düşerken, inşaat ve hizmet sektöründe kadın istihdamı artmaktadır.
Özellikle kadın istihdamı hizmet sektöründe yoğunlaşmıştır. 2015 yılı Kasım
ayında sanayi sektöründe yüzde 11,33 olan kadın istihdamı oranı, 2016 yılı
Kasım ayına gelindiğinde yüzde 10,97’ye düşmüş; hizmetler sektöründe yüzde
16,73 olan kadın istihdam oranı ise yüzde 17,41’e yükselmiştir.
Hizmetler sektöründe kadın istihdamının artmasının nedeni;
eğitim, sağlık, temizlik, bakım hizmetlerinin “kadın işi” olarak görülmesi,
bankacılık, finans, satış ve büro işleri gibi işler için de prezantabl olma
“iyi görünme” halinin etkili olmasıdır.
İnşaat sektöründe artmasının nedeni ise inşaat sektörünün hızla
gelişmesi ve bu sektörde kadınların inşaat işlerinin büro kısmında çalışıyor
olmalarıdır.
Kadınların eğitim düzeyi arttıkça istihdama katılımı da
artıyor
Kadınların eğitim düzeyi arttıkça istihdama katılımları
artmış işsizliği azalmıştır. Yine 2016 Kasım verilerine göre en çok istihdama
katılan (yüzde 57,6) ve en az işsiz
kalanlar (%20) yükseköğretim görenlerdir. En çok işsizlik yaşayanlar ise
mesleki ve teknik lise ile genel lise mezunlarıdır. Okur-yazar olmayan ve lise
altı eğitim alan kadınların istihdama katılım düzeyleri zayıf olduğu için işsiz
oranları da düşüktür. Bu yüzden kadınların, istihdamda daha fazla yer almasının
öncelikli koşulu eğitim fırsat eşitliği sağlanarak kadınların kesintili eğitim
sistemi (4+4+4) yerine sürekli eğitimi destekleyen devlet politikalarına
ihtiyaç vardır.
Erkekler, kadınlardan 2,5 kat daha fazla ücret alıyor
Kadın ve erkek arasındaki ücret eşitsizliği de devam
etmektedir. Küresel ölçekte yapılan toplumsal cinsiyet araştırmalarında ücret
eşitsizliği sıralamasında Türkiye 145 ülke arasında 98. sırada yer almaktadır.
Ayrıca ücretli çalışmada kadınlar erkeklere göre günlük 23 dakika fazla
çalıştığı ancak emeğin karşılığını alamadığı belirtilmektedir.
Dünya Ekonomik Forumu (2016) cinsiyet eşitsizliği ölçeğini
kullanarak yaptığımız hesaplamada; Türkiye’de bir kadın günlük ortalama 1 dolar
kazanırken, bir erkek günlük ortalama 2,27 dolar kazandığı görülmüştür. Yine
aynı hesaplama yöntemi ile yapılan incelemede; bir kadının ortalama yıllık
maaşı 12.162 dolar iken bir erkeğin ortalama yıllık maaşı 27.672 dolardır.3 Her
iki veri de kadınların erkeklerden 2,5 kat daha az ücret aldığını
göstermektedir.
Kadınlar örgütsüz: Sendikalı kadın işçi oranı yüzde % 7,6
Kadınların sendikalaşma oranlarında cinsiyete göre önemli
farklılıklar vardır. Erkeklerin sendikalaşma oranı, kadınlardan yüksektir.
Kadınların sendikalaşma oranı yüzde 7,6 iken,
erkeklerin sendikalaşma oranı yüzde 13’dür.
Raporun tamamına ulaşmak için tıklayınız
