Referandum sonuçlarında evet ve hayır arasındaki farkın az
olması Türkiye'de olduğu kadar dünya da gündem oldu. İngiliz The Times, Erdoğan
ve AK Parti için önemli İstanbul ilçelerinden Üsküdar'da yüzde 53 hayır
çıkmasının 'sembolik bir darbe' anlamına geldiğini ileri sürdü.
İngiltere basınından The Times, Financial Times, Guardian ve
Foreign Affairs analizleri özetle şöyle:
Guardian gazetesinin Orta Doğu muhabiri Martin Chulov
İstanbul'dan yazdığı görüş yazısında, "Yeni yasalara verilen sınırdaki
destek Türkiye ve AK Parti içindeki bölünmeyi derinleştirebilir" ifadesi
yer aldı. Görüş yazısında, referandumda "Evet" ile "Hayır"
oyları arasındaki farkın Erdoğan'ın beklediğinden daha az olduğu belirtildi ve
muhalefetin de itirazları göz önüne alındığında bunun, referandum sonucunun
ülkede gerçekten kabul görüp görmediğine ilişkin sorular doğurduğu kaydedildi.
Yazıda ayrıca, "Eğer yeni kanunlar kabul edilirse, denetim ve denge
zayıflatılacak, güçler ayrılığı neredeyse hiçe indirgenecek" ifadeleri yer
aldı. Yazı şöyle devam etti: "Meclis denetimi yerine bir kişinin isteği
geçecek, bu kişi de mevcut dönemi haricinde 5 yıllık iki dönem için başkan
olarak seçilebilecek. Eğer Meclis ikinci döneminde erken seçim çağrısı yaparsa,
başkan üçüncü bir dönem için tekrar aday olabilecek. Bu onu, 14 yıllık görev
süresinin üstüne, 2034'e kadar görevde tutabilir."
Yazıda ülkenin giderek daha fazla bir şekilde yakında ve
uzakta düşmanlarının olduğuna inandığı, Avrupa'ya şüpheyle baktığı ve ABD'yi de
Fethullah Gülen'i iade etmemesi nedeniyle iç huzuru bozan bir ülke şeklinde
gördüğü belirtildi. "Evet" kampanyasının İstanbul ve Ankara'da
kaybedildiği belirtilen yazıda "Ülke genelindeki kentli muhafazakarlar da
yeni kanunlar için istenilenden daha az heyecanlıydı" denildi. Yazıda
"AKP kademelerinde dün gece coşku yoktu" ifadesi yer aldı.
FINANCIAL TIMES: ERDOĞAN'IN 2019 SEÇİMLERİ ÖNCESİ ONARMASI
GEREKEN ÇATLAKLAR VAR
İngiliz Financial Times (FT) gazetesi, Türkiye'deki anayasa
değişikliği referandumu ile ilgili analiz-haberinde üç büyük şehirden
"Hayır" oyu çıkmasının Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a bir mesaj
verdiğini yazdı. Gazeteye göre 2019 yılındaki seçimler öncesi, Erdoğan'ın
onarması gereken çatlaklar var. FT, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın
desteklediği "Evet" kampanyasının referandumu kazanmasına karşın
tahmin edilen daha düşük bir oy aldığına dikkat çekti.
Gazetenin Türkiye muhabiri Mehul Srivastava'nın imzasını
taşıyan haberde, Türkiye'de referanduma götürülen yeni anayasa maddelerinin
cumhurbaşkanına büyük bir politik dokunulmazlık sağladığı, ayrıca yargı ve
bütçe konularında da yeni yetkiler verdiği belirtildi. Avrupa Konseyi'nin
değişikliği, "Türkiye'nin demokrasi geleneğine ters yönde bir adım"
olarak nitelendirdiğine de değinildi.
Erdoğan'ın kampanya sürecindeki tüm desteğine rağmen AK
Parti'nin ilk kez İstanbul'da bir seçimi kaybetmesinin ise yatırımcıların
ülkeye yönelik risk algısını olumsuz etkilemeyeceğini belirten FT, piyasalarda
15 Temmuz'dan bu yana değer kaybeden Türk Lirası'nın politik belirsizliğin sona
ermesinin ardından rahat bir nefes almasının beklendiğini ifade etti.
TIMES: ERDOĞAN'IN GALİBİYETİ GERİDE 'BÖLÜNMÜŞ BİR TÜRKİYE'
BIRAKTI
İngiliz Times gazetesi, anayasa değişikliği referandumuna geniş
yer ayırdığı haberinde "Erdoğan'ın zaferinin bölünmüş bir Türkiye geride
bıraktığını" yazdı. Gazetenin İstanbul muhabiri Hannah Lucinda Smith'in
haberinde, Erdoğan'ın "bıçak sırtı" bir referandum süreci sonrası
zafer ilan ettiği ancak oylamaların yeniden sayılması yönündeki çağrılar
düşünüldüğünde, sonuçların toplumda ayrışmayı derinleştirebileceği belirtildi.
Haberde, "Muhalifler Türk liderin zaferinin, modern
Türkiye'nin babası Mustafa Kemal Atatürk'ün mirası için ölüm çanları anlamına
geleceğinden korkuyor" ifadeleri yer aldı.
ÜSKÜDAR'DA YÜZDE 53 HAYIR OYU 'SEMBOLİK BİR DARBE'
Analizde İstanbul'da çoğunluğu muhafazakarların oluşturduğu
Üsküdar'da seçmenlerin yüzde 53'ünün 'Hayır' oyu verdiği ve bunun "büyük
bir sembolik darbe" olduğuna dikkat çekildi. Yazıda 'Evet' diyenlerin
'istikrar' ve 'güvenlik' endişelerine de yer verildi.
FOREIGN AFFAIRS: MUHALEFET ŞİMDİDEN...
ABD’ye yayın yapan Foreign Affairs (FA) dergisine göre
referandum galibiyeti içeriğinde Cumhurbaşkanı Erdoğan için büyük yenilgiler de
barındırıyor.
Foreign Affairs, bu tablonun Türkiye'yi her zaman olduğundan
daha fazla bölünmüş gösterdiğini belirtti.
Muhalefetin seçim sonucuna şimdiden itiraz etmeye
başlamasının da dikkate değer olduğu söylenirken, elde edilen sonucun ülkenin
siyasi ve sosyal dokusuna zarar verme potansiyeli olduğunun altı çizildi.
