Sayıştay 2013 yılından bu yana İşsizlik Sigortası Fonu’na
ait 553 milyonun nereye gittiğini soruyor ama yanıt yok! Gözler iki kurumun
bağlı olduğu bakanlıkta.
İşçilerin işsiz kaldıklarında yararlandıkları İşsizlik
Sigortası Fonu’na ait 553 milyon liranın nereye gittiği yılan hikâyesine döndü.
Yıllardır raporlarında konuya dikkat çeken Sayıştay, bir sonuç alamadı. SGK ve
Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) birbirini suçlarken, Sayıştay da konunun peşini
bırakmadı. Son raporunda bir kez daha “Tutarlar gerçeği yansıtmıyor” uyarısı
yapan Sayıştay, son olarak kurumların bağlı olduğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığı’nın devreye girmesini istedi. İşsizlik Sigortası Fonu’nun toplam
varlığı 110 milyara ulaşmış durumda. İşçiler işsiz kaldıklarında bir süre bu
fondan yararlanabiliyor. Fon hesapları Sayıştay tarafından da denetleniyor.
Sayıştay, 2013, 2014 ve 2015 Türkiye İş Kurumu raporlarında, fon bilançoları
hakkında uyarıda bulundu. Ancak bu uyarının gereği yıllardır yerine
getirilmedi. Bunun üzerine Sayıştay geçen günlerde yayımlanan Türkiye İş Kurumu
2016 raporunda konuya bir kez daha dikkat çekti. Raporda, SGK tarafından
tahakkuku yapılıp tahsilatı yapılmayan işsizlik sigortası prim alacaklarıyla
ilgili 31 Aralık 2006 tarihinden sonra SGK’den bilgi alınamaması sebebiyle fon
bilançosunda alacaklar hesabı altında takip edilen 553 milyon 16 bin 721.18 TL’nin
güncel tutarı yansıtmadığına vurgu yapıldı. Yasaya göre, işsizlik sigortası
primlerinin toplanmasından, sigortalı ve işyeri bazında kayıtların
tutulmasından, toplanan primler ile uygulanacak gecikme cezası ile gecikme
zammının fona aktarılmasından SGK’nin sorumlu olduğuna işaret edilen raporda,
uygulamanın da SGK ve Türkiye İş Kurumu arasında düzenlenen protokolle
sağlanacağı belirtildi. Rapora göre, SGK Muhasebe ve Mali İşler Dairesi
Başkanlığı tarafından, en son 2007 yılında işsizlik sigortası prim alacakları
tutarının 31 Aralık 2006 tarihi itibarı ile 553 milyon 16 bin 721.18 TL olduğu
bildirildi, ancak bu tarihten sonra bilgi akışı kesildi.
Karar 2012’de alındı
26 Eylül 2012 tarihinde tahakkuku yapılıp tahsilatı
yapılmayan işsizlik sigortası primlerine ilişkin miktarın SGK tarafından
İŞKUR’a bildirilmesine ilişkin karar alındı. 7 Aralık 2012, 25 Temmuz 2013 ve 6
Eylül 2013 tarihlerinde bu kararın yerine getirilmediği SGK’ye bildirildi.
Ancak rapora göre, SGK tarafından makul ve kabul edilebilir bir açıklama
yapılmadı. Raporda İŞKUR’un 31 Aralık 2006’dan sonra SGK’den 553 milyon 16 bin
721 TL’lik tutar için bilgi alamadığı belirtildi. Türkiye İş Kurumu 21 Mart 2017
tarihinde Sayıştay’ın eleştirisi doğrultusunda düzenleme yapma talebini bir kez
daha SGK’ye iletti. Yasayı gerekçe gösteren SGK ise primlerin toplanmasından ve
kayıtların tutulmasından sorumlu olduğunu belirterek düzenleme yapma
taleplerini kabul etmedi. Rapora göre, Türkiye İş Kurumu, Sayıştay’ın
2013-2014- 2015 yıllarına ait denetim raporlarındaki bulguları da SGK
Başkanlığı’na gönderdi. Ancak gelen yanıtta SGK tarafından tahsil edilip kuruma
aktarılmayan prim tutarının bulunmadığı ifade edildi.
Şimdi top bakanlıkta
Sayıştay raporunda, “SGK’nin cevabı, mevcut sorunu çözmediği
gibi kanıtlayıcı hiçbir belge veya açıklamaya dayanmadığından, makul ve kabul
edilebilir bir açıklama olarak kabul edilemez” vurgusu yaptı. Fon alacak
hesaplarında kayıtlı tutarların gerçeği yansıtmadığını belirten Sayıştay,
“Tutarın, taraflarca ve fonun paydaşlarınca makul ve kabul edilebilir
kanıtlayıcı belgelere istinaden çözümüne yönelik olarak, iki kurumun bağlı
bulunduğu bakanlık koordinasyonunda, gerçek fon alacak tutarının tespit
edilerek, fon bilançosunda gerekli düzeltme işlemlerinin yapılması ve güncel
tutarı göstermesi sağlanmalıdır” dedi. Sayıştay’ın son raporunun ardından şimdi
gözler iki kurumun da bağlı olduğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na
çevrildi.
