ABD Başkanı Donald Trump'ın açıklaması ile birlikte ABD,
İngiltere ve Fransa Suriye'ye karşı operasyona başladı. Operasyonda füzeler ve
uçaklar kullanıldı...
ABD, İngiltere ve Fransa'nın Doğu Guta'da sivillere yönelik
kimyasal silah kullanan Esad rejimi güçlerini hedef aldığı saldırıda Suriye'nin
başkent Şam ile Hama, Humus, Dera ve Süveyda kentlerindeki askeri noktalar
bombalandı. ABD Başkanı Donald Trump, Suriye'deki kimyasal saldırıya ilişkin
'saldırı emri' verdiğini söyleyerek, ABD ile Fransa ve İngiltere'nin, Suriye
rejimi hedeflerini vurduğunu duyurdu…
ABD, İngiltere ve Rusya’nın birlikte Suriye’ye düzenlediği
hava harekatının detayları da belli olmaya başladı.
Bombardımanda Şam’da 9 olmak üzere Humus, Hama ve Dera’da
toplam 16 noktanın vurulduğu, hedef alınan noktalardan ikisinin terör örgütü
Hizbullah’a ait olduğu bildirildi.
ABD’nin saldırılarda Tomahawk füzelerini kullandığı ileri
sürülürken Suriye devlet televizyonu da hava saldırılarına uçaksavarlarla
karşılık verildiğini bildirdi. ABD’nin Tomahawk atışlarını Kızıldeniz’de
konuşlu gemilerinden gerçekleştirdiği ileri sürüldü.
Bombardımanda ise B1 bombardıman uçaklarının kullanıldığı
belirtildi.
Suriye'de vurulduğu belirtilen hedefler ise şöyle:
- Cumhuriyet Muhafız Tugayı 105 - Şam
- Hava savunma üssü - Jabal Qaseen Şam - Zeinab kışlası
- Mezze askeri havaalanı
- Ad Dumayr Hava Üssü
- Bilimsel Araştırma - Şam
- Bilimsel Araştırma - Jamraya Damascus
- Büyük Genel 41 Özel Kuvvetler - Şam
- Doğu Qalamoun'daki Al Rahiba Khomhuri muhafızlarının
yakınındaki askeri yerler
- Şam kırsal bölgesi
- Alkaswa - Şam kırsalındaki bölgedeki yerler
- Pamuklu bir göle yakın Homs Batı
- Havaalanı Balkchla İsveçliler
- Daraa yakınlarındaki Azra bölgesinde bir İran üssü
Operasyona Rusya'dan peş peşe tepkiler geldi. Rusya'nın ABD
Büyükelçisi Antanov 'Suriye'ye saldırı sonuçsuz kalmayacak' derken
Parlamentonun alt kanadı Duma'nın Savunma Komitesi Başkanı Şerin ise,
"Rusya bu yaşananları saldırganlık eylemi olarak görmektedir' yorumunu
yaptı. Rus Dışişleri de "Şam barışçıl bir gelecek şansı elde ettiği anda
saldırıya uğradı" açıklamasında bulundu.Rusya Savunma Bakanlığı da saldırı
sırasında füzelerden hiçbirinin Tartus ve Hmeymim'de bulunan üslere isabet
etmediğini duyurdu.
Esad'dan ilk açıklama!
Suriye Devlet Başkanı Esad, "Batı kontrolünü
kaybettikten sonra saldırdı" açıklamasında bulundu.
ABD, İngiltere ve Fransa'nın Suriye'ye gerçekleştirdiği
operasyon sonrası İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile Suriye Devlet Başkanı
Esad arasında bir telefon görüşmesi gerçekleşti.
İran'ın Suriye'deki Esad rejimine desteğini bildirmek için
telefon görüşmesini gerçekleştirdiğini belirten Ruhani, " Esad'ı yaradım,
yanınızdayız mesajı verdim" dedi.
Esad da, Ruhani'ye, "Batı kontrolü kaybettiği için
saldırdı" açıklamasını yaptı.
Putin S-300 gönderebilir! İşte dakika dakika yaşananlar
ABD, İngiltere ve Fransa'nın Doğu Guta'da sivillere yönelik
kimyasal silah kullanan Esad rejimi güçlerini hedef aldığı saldırıda Suriye'nin
başkent Şam ile Hama, Humus, Dera ve Süveyda kentlerindeki askeri noktalar
bombalandı. ABD Başkanı Donald Trump, Suriye'deki kimyasal saldırıya ilişkin
'operasyon emri' verdiğini söyleyerek, ABD ile Fransa ve İngiltere'nin, Suriye
rejimi hedeflerini vurmaya başladığını duyurdu. Rusya Devlet Başkanı Vladimir
Putin'in S-300 füzelerini Suriye'ye göndermeyi düşündüğü bildirildi.
Uluslararası ajanslardan gelen son dakika haberlerine göre;
saldırıda başkent Şam'daki askeri noktalar hedef alındı. Mezze havaalanı,
41.Tugay ve araştırma merkezi vurulanlar arasında... ABD’nin saldırılarda
Tomahawk füzelerini kullandığı ileri sürülürken Suriye devlet televizyonu da
hava saldırılarına uçaksavarlarla karşılık verildiğini bildirdi. Şam’daki yerel
kaynaklar başkentteki bilimsel araştırma tesisinin bombalandığını ileri sürdü.
Suriye’den yapılan açıklamada Kisva Bölgesi’nde 13 füzenin
imha edildiği belirtildi.
13.34 Cumhurbaşkanı Erdoğan, İngiltere Başbakanı Theresa May
ile telefonda görüştü. Görüşmede Suriye'ye düzenlenen operasyonun ele alındığı
öğrenildi. Erdoğan, Suriye rejiminin gerek kimyasal gerek konvansiyonel
silahlarla gerçekleştirdiği zulmün sona erdirilmesi ve Suriye halkının kalıcı
barış ve huzuru için tek yolun siyasi çözüm olduğunu belirtti, bölgede
gerilimin daha fazla tırmandırılmamasının önemini de vurguladı
13.30 Başbakan Binali Yıldırım “Bunu olumlu bir adım olarak
görüyoruz” dedi ve ekledi: “Kimyasal silah kullanıldığı zaman mı insanlığınız
aklınıza geliyor. 7 yıldır insanlar ölüyor, bugüne kadar neredeydiniz.”
13.20 Suriyeli muhalif grupların saldırıya ilk tepkileri
olumsuz... Kimyasal saldırı sonrası Duma’yı terk ettiği bildirilen İslam
Ordusu’nun (Ceyş’ül İslam) önde gelen isimlerinden Muhammed Alluş, “Suç aletini
yok edip suçluya dokunmadılar. Bu bir farstır (kaba komedi, güldürü)” dedi.
12.45 Suriye Devlet Başkanı Esad saldırı sonrası ilk
açıklamasında, "Batı kontrolü kaybettiği için saldırdı" dedi.
11.30 Rusya Genelkurmay Başkanlığı Ana Harekat Dairesi
Başkanı Orgeneral Sergey, bu saldırıdan sonra Şam yönetimine S-300 hava savunma
sistemlerini göndermeyi düşündüklerini ifade etti. Rudskoy ayrıca, "Şu
anda Şam'da ve Suriye'nin diğer şehirlerinde ortam sakin" açıklamasında
bulundu.
MERKEL'DEN DESTEK AÇIKLAMASI
11.10 Almanya Başbakanı Merkel Suriye'ye hava operasyonunun
kaçınılmaz ve gerekli olduğunu vurguladı. Hava operasyonunun Esad rejiminin
askeri üslerini hedef aldığını ve kimyasal silahları kullanmaya devam etmesini
önlemek amacını taşıdığını belirten Merkel,
yaptığı açıklamada şöyle dedi: " Askeri operasyon kimyasal
silahların kullanımını yasaklayan uluslararası anlaşmanın korunması ve buna
aykırı hareket etmeye devam etmesine karşı Esad rejiminin uyarılması açısından gerekli ve ölçülüydü. Birinci Dünya
Savaşı'nın sona ermesinden 100 yıl sonra kimyasal silahlar sözleşmesinin
sulandırılmasına karşı hepimize görev düşüyor. Almanya bu yönde her türlü
diplomatik adımları atmakta kararlıdır."
11.05: İngiltere Başbakanı Theresa May, "Suriye'ye
yönelik başarılı bir operasyon gerçekleştirdiğimizden eminiz." diye
konuştu.
May'in konuşmasından satır başları şöyle:
'Suriye'de kullanılan nükleer saldırıları gördük. Klor gazı
kullanıldığını anladığımız Duma'da bu saldırıyı düzenlememiz gerekiyordu.
Suriye rejiminin korkunç bir geçmişi olduğunu biliyoruz. Suriye rejimi kimyasal
silah kullanmaya devam edecek. Buna artık bir dur demek gerekiyor. Suriye
rejimi kimyasal silahların kullanılmayacağına dair bir söz verdi ancak bu
sözler yerine getirilmedi. Suriye rejiminin açıklamadığı kimyasal silahları
var.
İlk kez böyle bir karar vermek zorunda kaldım. Güçlerimiz
büyük bir profesyonellik örneği gösterdi. Başka bir alternatifimiz yoktu. Bu
kararın doğru bir karar olduğunu düşündüm.
11.00 Rusya Devlet Başkanı Putin ABD İngiltere ve Fransa'nın
Suriye'ye yönelik hava operasyonunun ardından ilk kez konuştu. Putin, "'En
sert biçimde kınıyoruz'" dedi.
10.30 HAMANEY'DEN SERT AÇIKLAMA
İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney televizyondan
yaptığı açıklamada, saldırıları "suç", ABD, İngiltere ve Fransa'nın liderlerini de
"suçlu" olarak nitelendirdi. Hamaney, bu ülkelerin amaçlarına
ulaşamayacaklarını da savundu.
10.25 AB Konseyi Başkanı Tusk: Müttefiklerimizin yanında
olacağız
AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, Suriye'deki çeşitli
hedeflere düzenlenen füze saldırıları konusunda Twitter'dan bir açıklama yaptı.
Tusk "ABD, Fransa ve İngiltere tarafından yapılan saldırılar Suriye
rejimiyle birlikte Rusya ve İran'a bu insanlık trajedisinin, ez azından hiçbir
bedeli olmadan devam edemeyeceğini net bir şekilde göstermiştir. AB olarak
müttefiklerimizin ve adaletin yanında olacağız" dedi.
10.20 Fransa gemisinden atış anlarının görüntüsü ortaya
çıktı
10.00 İran Devrim Muhafızları: Yeni gelişmeler kesinlikle
ABD'nin çıkarlarına uygun olmayacaktır.
09.30 Suriye Devlet Başkanlığı hesabından sabaha karşı ABD,
İngiltere ve Fransa'nın hava operasyonunun ardından Esad'a ait bir görüntü
yayınlandı. Görüntünün gerçekten bu sabah çekilip çekilmediği ise şüphe
uyandırdı.
09.15 Hizbullah, ABD'nin Suriye savaşında hedeflerine
ulaşamayacağını açıkladı. ABD, İngiltere ve Fransa'nın ateşlediği füzelerin
vurduğu askeri noktalar arasında Kuseyr'deki Hizbullah unsurları ile Dera'daki
İran güçleri de var. İsrail ise saldırının İran, Suriye ve Hizbullah'a önemli
bir sinyal olduğunu açıkladı.
09.00 BM'DEN İTİDAL ÇAĞRISI
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres,
ABD İngiltere ve Fransa'nın, Suriye'de rejimin kimyasal silah tesislerine
yönelik hava saldırısı düzenlemesi üzerine uluslararası hukuka uygun hareket
edilmesi, itidal gösterilmesi ve gerginliği artıracak her türlü eylemden
kaçınılması çağrısında bulundu.
Guterres, yaptığı yazılı açıklamada, ABD İngiltere ve
Fransa'nın Suriye'ye yönelik hava saldırılarını yakından takip ettiğini ve
“uluslararası barış ve güvenlik söz konusu olduğunda BM Sözleşmesi ve
uluslararası hukuk ile tutarlı bir şekilde hareket etme zorunluluğu olduğunu”
belirtti.
BM Sözleşmesinin bu konuda çok net olduğuna dikkati çeken
Guterres, “BM Güvenlik Konseyi, uluslararası barış ve güvenliğin korunmasında
en önemli sorumluluğa sahip. Güvenlik Konseyi üyelerini birlik olup bu
sorumluğu yerine getirmeye davet ediyorum. Tüm üye devletlere böyle tehlikeli
bir durumda itidal
göstermesi, gerginliği tırmandıracak ve Suriye halkının
ıstırabını daha da kötüleştirecek herhangi bir eylemden kaçınma çağrısı
yapıyorum.” değerlendirmesinde bulundu. Guterres, öte yandan Suudi Arabistan'a
yapacağı ziyareti de erteledi.
08.30 NATO'DAN DESTEK
NATO, ABD ile İngiltere ve Fransa'nın, Suriye rejiminin
kimyasal silah kapasitesiyle ilgili hedeflerini vurmaya başlamasını
desteklediğini bildirdi.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg yaptığı yazılı
açıklamada, ABD ile İngiltere ve Fransa'nın Beşşar Esed'in kimyasal silah
kapasitesiyle ilgili yerlere yönelik saldırısını desteklediğini belirterek,
"Bu saldırı rejimin Suriye halkına tekrar kimyasal saldırı düzenleme
gücünü zayıflatacaktır." ifadesini kullandı.
Müttefiklerin daha önce de rejimin Suriye'de kimyasal silah
kullanmasını kınadığını hatırlatan Stoltenberg, bu tür saldırıların
uluslararası kuralların ve anlaşmaların açık bir ihlali olduğunu kaydetti.
Stoltenberg, açıklamada şu ifadelere yer verdi:
"Kimyasal silahların kullanılması kabul edilemez ve
sorumlular hesap vermelidir. NATO, kimyasal silahların kullanımını uluslararası
barışa bir tehdit olarak görmektedir ve Kimyasal Silahlar Sözleşmesi'ne (CWC)
bağlı kalınması önem arz etmektedir."
08.10 RUSYA'DAN İLK TEPKİ
ABD, İngiltere ve Fransa'nın Suriye'nin Duma'daki kimyasal
saldırı sonrası Esad rejimine yönelik başlatığı operasyona Rusya'dan peş peşe
tepkiler geldi. Rusya'nın ABD Büyükelçisi Antanov 'Suriye'ye saldırı sonuçsuz
kalmayacak' derken Parlamentonun alt kanadı Duma'nın Savunma Komitesi Başkanı
Şerin ise, 'Rusya bu yaşananları saldırganlık eylemi olarak görmektedir'
yorumunu yaptı. Rus Dışişleri de 'Şam barışçıl bir gelecek şansı elde ettiği
anda saldırıya uğradı' açıklamasında bulundu.Rusya Savunma Bakanlığı da saldırı
sırasında füzelerden hiçbirinin Tartus ve Hmeymim'de bulunan üslere isabet
etmediğini duyurdu.
RUSYA: BATILI ÜLKELER, BARIŞ YAKLAŞIRKEN SURİYE'YE SALDIRDI
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova Batılı
müttefiklerin, Suriye'de barış yaklaşırken ülkeye saldırma kararı aldığını
söyledi.
Zakharova Facebook sayfasında yaptığı paylaşımda
"Dünyada ahlaklı liderlik yaptıklarını ve müstesna olduklarını düşünenler.
Şu anda, tam barış içinde bir gelecek şansı kazanmışken Suriye'nin başkentini
bombalamak için gerçekten müstesna olmalısınız" dedi.
07.30 SURİYE'DE VURULAN HEDEFLER
AA muhabirinin yerel kaynaklardan aldığı bilgiye göre ise
saldırıda ilk etapta başkent Şam'daki Cumhuriyet Muhafızları, Dumeyr Havaalanı,
Şam Uluslararası Havalimanı çevresi, Cemeyre Bilimsel Araştırmalar Merkezi,
Kasyun Dağı'ndaki hava savunma sistemleri, Kisve ve Kalamun bölgelerindeki
askeri noktalar vuruldu.
ABD, İngiliz ve Fransız güçleri ayrıca rejimin kontrolünde
bulunan Hama ilinde havaalanı, Humus ilinin Kuseyr bölgesinde Hizbullah
güçleri, Dera'da 89. Tugay olarak bilinen İran güçleri ve bazı askeri noktalar,
Suveyda ilinde Halhala Havaalanı ve Dera ilinin İzra bölgesindeki hedeflere
saldırı gerçekleştirdi.
Bu arada, Beşşar Esed rejimi medyası hava savunma
birliklerinin saldırılara karşılık vererek bazı füzeleri havada imha ettiğini
öne sürdü.
07.20 Kimyasal saldırının arkasında Suriye rejiminin
olduğunu kaydeden Macron, ABD ve İngiltere ile gerçekleştirdikleri saldırının
Suriye rejiminin kimyasal silah üretim tesisleri ile sınırlandırıldığını ifade
etti.
Macron, saldırıda ne tür mühimmat veya silah kullanıldığı
ile hangi tesislerin hedeflendiğine ilişkin detay vermedi.
07.00 MACRON: SALDIRI KİMYASAL TESİSLERE YAPILDI
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Suriye'de ABD ve
İngiltere ile ortak gerçekleştirdikleri operasyonun, rejimin kimyasal tesislerine
yönelik olduğunu belirtti.
Konuya ilişkin yazılı bir açıklama yapan Cumhurbaşkanı
Macron, geçen hafta Suriye'nin Duma kasabasına düzenlenen kimyasal saldırı ile
"kırmızı çizginin aşıldığını" vurguladı.
06.40 TRUMP'IN AÇIKLAMASI
Trump, Duma’da kimyasal silahların kullanılmasının önemli
bir askeri gerginlik yarattığını söyledi ve Fransa ile İngiltere’nin de bu
operasyonda ABD’ye katıldığını kaydetti.
ABD Başkanı, bu saldırının Rusya’nın Suriye’yi kimyasal
silah kullanımı konusunda engelleyememesinin doğrudan bir sonucu olduğunu
savundu. Rusya’ya da çağrı yapan Trump, Moskova’nın "karanlık yolu mu
seçeceğine yoksa medeni uluslar arasına mı katılacağına karar vermesi"
gerektiğini bildirdi.
Trump, operasyonların Suriye rejimi kimyasal silahlar kullanmaya
son verene kadar devam edeceğini vurguladı.
Başkan Trump, "Bugünkü eylemlerimizin amacı, kimyasal
silahların üretimi, yayılması ve kullanımına karşı güçlü bir caydırıcılık
oluşturmak. Bu caydırıcılığı tesis etmek, ABD'nin çok önemli bir ulusal güvenlik
çıkarı. Bu mezalimlere Amerikan, İngiliz ve Fransız ortak yanıtı, askeri,
ekonomik ve diplomatik olmak üzere, ulusal gücümüzün tüm araçlarını
birleştirecek. Suriye rejimi yasaklı kimyasal maddeleri kullanmaya son verene
kadar bu yanıtı sürdürmeye hazırız" diye konuştu.
05.00 Suriye devlet televizyonu hava saldırılarına
uçaksavarlarla karşılık verildiğini bildirdi. ABD Savunma Bakanlığı,
"Suriye'deki operasyonumuzu bozmaya çalışan askeri platformları veya
ekipmanları hedefleyeceğiz." ifadelerini kullandı.
ABD bombardımanı Barza bölgesinde bilimsel araştırma
merkezi, Qaysun dağlarında Cumhuriyet Muhafızları genel merkezi, Mezzeh Askeri
Havaalanı, Damir Askeri Havaalanı, Alkaswa bölgesi ve başkent Şam'da bazı
merkezleri kapsadı.
04.10 Trump'ın saldırı emri sonrası Şam'dan patlama sesleri
duyulduğu ifade edildi. ABD, saldırılarda savaş uçakları ve Tomahawk füzelerini
kullandı.
04.00: ABD Başkanı Donald Trump, Suriye'deki kimyasal
saldırıya ilişkin "saldırı emri" verdiğini söyledi. Trump, ABD ile
Fransa ve İngiltere'nin, Suriye rejimi hedeflerini vurmaya başladığını duyurdu.
Son dakika... Operasyonun ardından Putin ilk kez konuştu!
Rusya Devlet Başkanı Putin ABD İngiltere ve Fransa'nın
Suriye'ye yönelik hava operasyonunun ardından ilk kez konuştu! 'En sert biçimde
kınıyoruz'
ABD, İngiltere ve Fransa'nın Suriye'ye saldırısının ardından
açıklama yapan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, saldırıyı en sert biçimde
kınadıklarını vurguladı.
Saldırıyı terörle mücadele ön safta yer alan egemen bir
devlete yönelik saldırganlık eylemi olarak niteleyen Putin, saldırının tüm
uluslararası ilişkiler sistemi üzerinde yıkıcı etki yaratacağının altını çizdi.
Putin, "Rus ordusunun meşru hükümete terörle mücadelede
destek verdiği Suriye'ye düzenlenen saldırıyı en sert biçimde kınıyoruz. ABD,
eylemleriyle Suriye'deki insani felaketi daha da derinleştiriyor, sivil halka
acılar yaşatıyor ve Suriye ile bölgede yeni bir sığınmacı dalgasını teşvik
ediyor" ifadelerini kullandı.
Suriye'ye askeri müdahaleyi destekleyen ve karşı çıkan
ülkeler
Suriye ordusunun başkent Şam yakınlarındaki Duma'da kimyasal
silah kullandığı iddiaları üzerine bazı ülkeler Suriye'ye saldırıyı
desteklediklerini açıklarken, bazıları da buna karşı çıktı.
Suriye ordusunun başkent Şam yakınlarındaki Duma'da kimyasal
silah kullandığı iddiaları üzerine bazı ülkeler Suriye'ye saldırıyı
desteklediklerini açıklarken, bazıları da buna karşı çıktı. Çeşitli ülkelerden
gelen açıklamalar ve bu ülkelerin yine kimyasal silah iddiasıyla gerçekleşen
2003'teki Irak işgali sırasındaki tutumları şöyle...
ABD
ABD Başkanı Donald Trump, attığı tweetlerle dünyanın
gündemine oturdu.Donald Trump önce "etkili" bir yanıt verme sözü
verdi, ardından da "Rusya, Suriye'yi hedef alan füzeleri vuracağına söz
verdi. Hazırlan Rusya, çünkü geliyorlar. Üstelik güzel ve yeni ve 'akıllılar'!
Kendi halkını öldüren ve bundan keyif alan Gazla Öldüren Hayvan ile işbirliği
yapmaman gerekiyor" dedi.
Trump sonraki bir tweetinde ise Suriye'ye ne zaman
saldıracaklarını açıklamadığını söyledi.ABD'nin İngiltere ve Fransa'nın da
desteğiyle Suriye'ye yönelik saldırısı sabaha karşı geldi.ABD 2003'te Irak'ın
işgaline öncülük eden ülkeydi. ABD'nin o dönem Irak'ta kitle imha silahları
olduğu yönündeki iddiasının gerçeği yansıtmadığı Irak'ın işgalinden sonra
anlaşılmıştı.
Rusya
Rusya ABD'den gelen Suriye'ye müdahale açıklamalarının
ardından ABD'yi böyle bir adım atmama konusunda uyarmıştı. Rusya Devlet Başkanı
Vladimir Putin, dünyanın giderek endişe verici bir yere dönüştüğünü ve durumun
daha da kaotik bir hal aldığını söylemişti. Putin, "Sağduyunun galip
gelmesini, uluslararası ilişkilerin yapıcı bir yola girmesini ve tüm küresel
sistemin daha istikrarlı ve öngörülebilir olmasını umuyoruz" dedi.Rusya
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova ise akıllı füzelerin "son
birkaç yıldır toprakları üzerinde uluslararası terör örgütleriyle mücadele eden
meşru bir hükümeti değil, teröristleri hedef alması gerektiğini" söyledi.
İngiliz Daily Telegraph gazetesi, Rusya'da şahin
milletvekillerinin Devlet Başkanı Vladimir Putin'e, Suriye'ye saldırı
düzenlemesi halinde ABD füzelerini vurma çağrısı yaptıklarını yazdı.Rusya, 2003'te
Irak'ın işgaline de karşı çıkmıştı. Ülke Irak'a kimyasal silahların imhası için
2002'de son bir şans tanıyan Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK)
kararını desteklemiş fakat işgale olanak sağlayacak BMGK kararını veto
edeceğini açıklamıştı. Böylece işgal BMGK kararı olmadan başlamıştı.Fakat
Rusya, işgalin ardından ABD ve İngiltere'nin hazırladığı Irak'a dair kararları
veto etmemişti.
İngiltere
İngiltere'de Perşembe günü yapılan Bakanlar Kurulu
toplantısından "Suriye konusunda harekete geçmenin gerekli olduğu"
kararı çıktı.Başbakanlıktan yapılan açıklamada, bakanların oy birliğiyle
"Suriye'de daha fazla kimyasal silahın kullanılmasını önlemek için
harekete geçmenin gerekli olduğuna" karar verdikleri belirtildi.Bakanlar,
Beşar Esad rejiminin kimyasal olduğundan şüphelenilen saldırıdan sorumlu
olmasının "kuvvetle muhtemel" olduğunu da belirttiler.
Başbakanlık açıklamasında, İngiltere'nin Suriye'ye olası bir
askeri müdahalede yer alıp almayacağı konusunda ise bir bildirimde
bulunulmadı.BBC'ye konuşan kaynaklar, İngiltere Başbakanı Theresa May'in,
parlamentodan onay almaksızın Suriye'de askeri müdahaleye katılım kararı almak
için hazır göründüğünü söyledi.İngiltere, 2003'te Irak'ın işgaline ABD'den sonra
en büyük desteği veren ülkeydi. Dönemin Başbakanı Tony Blair'in kitle imha
silahı iddiasıyla işgale verdiği desteğin ardından ülkede hakkında soruşturma
açılmış, soruşturma komitesi Blair'ın halka doğruları söylemediğini sonucuna
varmıştı.
Fransa
Suriye'deki krizin tırmanmasını istemediğini söyleyen Fransa
Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Fransa'nın Suriye'ye olası bir askeri
müdahalesinde hedefin Şam rejiminin kimyasal silah kapasitesi olacağını
belirtmişti. Fransa, Irak'ın işgali öncesinde diplomatik bir çözüm için ısrar
etmiş ve işgali desteklememişti.
Ülkenin bu kararı ABD yönetiminin tepkisini çekmiş, ülkede
"Fransız kızartması" (French fries) denen patates kızartmasının
adının "Özgürlük kızartması" (Freedom fries) olarak değiştirilmesi
talep edilmişti.Fransa işgale katılmadığı gibi işgalin ardından Irak'ta
oluşturulan uluslararası koalisyona da dahil olmamıştı.
Almanya
Almanya Başbakanı Angela Merkel, Suriye'ye yönelik bir
askeri müdahaleye dahil olmayacaklarını açıklamıştı.Suriye yönetimine kimyasal
silah kullanımına dair güçlü bir mesaj verilmesi gerektiğini söyleyen Merkel,
bu konuda hiçbir şey yapmamanın da zor olduğunu söyledi.Merkel müttefiklerinin
bir askeri müdahalede bulunması durumunda Almanya'nın askeri olmayan yollardan destek
vereceğini belirtti.
Almanya, Irak'ın işgalini de desteklememiş, sorunun
diplomatik yollardan çözülmesi gerektiğini vurgulamıştı.Dönemin ABD Savunma
Bakanı Donald Rumsfeld bunun üzerine Avrupa'nın Almanya ve Fransa'dan ibaret
olmadığını, bu düşünce tarzının "eski Avrupa'yı" yansıttığını,
"yeni Avrupa'nın" ağırlık merkezinin doğuya kaydığını söylemişti.Almanya,
Irak'ın işgalinin ardından kurulan koalisyona da dahil olmamıştı.
Türkiye
Türkiye, Suriye'ye askeri müdahale konusunda net bir
açıklama yapmadı.Tarafları sükunete davet eden Başbakan Yardımcısı ve Hükümet
Sözcüsü Bekir Bozdağ, "Sorunlar askeri yöntemlerle çözülemez"
dedi.Başbakan Binali Yıldırım ise "Zaman rekabet zamanı değildir. Zaman
bölgedeki yaralı sarma zamanıdır" diye konuştu ve Türkiye'nin bölgede iki
süper gücün arasına "kılıç gibi" girdiğini söyledi.Dışişleri
Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy ise Türkiye'nin ABD'yi olası bir operasyonda
destekleyip desteklemeyeceğine yönelik bir soruyu "Bakalım gelişmeler bize
neyi gösterecek" şeklinde yanıtladı.
Aksoy öte yandan "Kimyasal saldırı cezasız
bırakılmamalı. Saldırının Esad tarafından yapıldığına dair güçlü şüpheler var.
BMGK'da ABD tasarısının reddi kaçırılmış fırsat" diye konuştu.1 Mart
2003'te Türkiye'nin Irak'ın işgaline desteğine yönelik tezkerenin TBMM'den
geçmemesi üzerine Ankara işgale dahil olmamıştı. Tezkerenin reddi, Türkiye-ABD
ilişkilerinde gerilime yol açmıştı.Irak'ın işgali sırasında AKP Genel Başkanı
olan Recep Tayyip Erdoğan 2016'da yaptığı bir konuşmada, "1 Mart tezkeresi
kabul edilip Türkiye, Irak'ta olsaydı, Irak'ın durum böyle olmazdı. Irak'ta
düşülen bu hataya Suriye'de düşmek istemiyorum" demişti.Öte yandan Türkiye
Irak'ın işgalinin ardından 30 ülkeyle birlikte kurulan "gönüllüler koalisyonuna"
dahil olmuştu.
İtalya
İtalya'da geçen ayki genel seçimin ardından geçici
başbakanlık görevini yürüten Paolo Gentiloni, ülkesinin Suriye'de askeri bir
müdahaleye dahil olmayacağını açıklamıştı.
Gentiloni, yalnızca müttefiklerine lojistik destek
sunacaklarını belirtti. İtalya geçen yıl ABD'nin Suriye'yi bombalamasını ise
desteklemişti.2003'te Irak'ın işgali döneminde de ABD'yi Birleşmiş Milletler'de
desteklemiş, işgalin ardından kurulan uluslararası koalisyona asker
göndermişti.
Kanada
Kanada Başbakanı Justin Trudeau, Suriye'ye askeri
müdahalenin içinde yer almayacaklarını açıklamıştı.Justin Trudeau, diplomatik
ve politik bir çözüm için çaba sarf ettiklerini, insani yardıma devam
edeceklerini belirtti.
Kanada, 2003'teki Irak işgaline de, sonrasında kurulan
koalisyona da katılmamıştı. Fakat ABD ordusunda değişim programında bulunan
Kanada askerleri savaşa gönderilmişti. Daha sonra yayınlanan WikiLeaks
belgelerinde ise Kanada'daki askeri yetkililerin ABD'ye Irak'ta destek sözü
verdiği ve bazı askerler ile generallerin gizli bir şekilde Irak'taki
operasyonlarda yer aldığına yönelik bilgiler yayınlanmıştı.
Çin
Çin, Suriye'de Rusya ile birlikte Suriye hükümetine destek
veren ülkelerden olsa da bu hafta ABD'nin BMGK'daki Suriye teklifini veto
etmedi, çekimser oy kullandı. Ancak öneri, Rusya'nın vetosuyla hayata
geçmedi.Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Geng Şuang, Çin'in "her koşulda
kimyasal silah kullanımına karşı olduğunu" açıkladı.
Ülkelerin yapıcı tutum alması gerektiğini söyleyen Şuang
Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü'nün Suriye'de araştırma yapmasına izin
verilmesi gerektiğini söyledi ve ülkeleri bu araştırmanın sonucu belli olmadan
bir adım atmamaya davet etti.Çin 2003'te Irak'ın işgaline de karşı çıkmıştı.
Ülke Irak'a kimyasal silahların imhası için 2002'de son bir şans tanıyan BMGK
kararını desteklemiş, fakat işgale olanak sağlayacak BMGK kararını veto
edeceğini açıklamıştı. Böylece işgal BMGK kararı olmadan başladı.Fakat Çin,
işgalin ardından ABD ve İngiltere'nin hazırladığı Irak'a dair kararları veto
etmedi.
Suudi Arabistan
Suudi Arabistan, Suriye'deki kimyasal saldırı iddialarının
ardından sorumluların yargılanması gerektiğini açıkladı.Dışişleri Bakanı Adil
el Cübeyir, ülkenin bir operasyonu destekleyip desteklemeyeceği konusundaki
görüşmelerininse sürdüğünü söyledi.
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ise
"Müttefiklerimizin talep etmesi durumunda operasyonda yer alacağız"
dedi.Suudi Arabistan 2003'te Irak'ın işgaline karşı çıkmıştı.
Hollanda
Hollanda Başbakan Mark Rutte, 13 Nisan'da yaptığı açıklamada
Suriye'ye bir askeri operasyona destek vermelerinin "şu an için masada
olmadığını" söylemişti.Rutte, Suriye'de kimyasal silahların kullanılmış
olabileceğini ve bu duruma verilen uluslararası tepkiyi anladıklarını
belirtmişti.
Hollanda 2003'te Irak'ın işgaline başlangıçta katılmamış olsa
da aynı yıl kurulan uluslararası koalisyona binden fazla askerin yanı sıra
çeşitli teçhizatlar da gönderdi. Bu askerler 2005'e kadar Irak'ta görev yaptı.
Avustralya
Avustralya hükümeti, ABD, İngiltere ve Fransa'nın Suriye
rejiminin kimyasal silah kapasitesiyle ilgili hedeflerini vurmasını
memnuniyetle karşıladığını açıkladı.Dışişleri Bakanlığının internet
sayfasından, Avustralya Başbakanı Malcolm Turnbull, Dışişleri Bakanı Julie
Bishop ve Savunma Bakanı Marise Payne imzalı yayımlanan ortak açıklamada,
Suriye'deki rejim hedeflerinin vurulmasına destek verildi.
Açıklamada, ABD, Fransa ve İngiltere tarafından başlatılan
harekatı "Suriye rejimi tarafından 7 Nisan'da Duma'da yasa dışı kimyasal
silah kullanımına sert tepki" olarak değerlendiren Avustralyalı liderler,
"Avustralya, ölçülendirilmiş, orantılı ve hedeflenmiş bir tepkiyi gösteren
bu saldırıyı desteklemektedir." ifadesini kullandı.Hedeflerin vurulması
ile "Esed rejimine ve onun destekçilerine, Rusya ve İran'a kimyasal
silahların kullanılmasının tolere edilmeyeceğine dair net bir mesaj
gönderildiği" vurgulanan açıklamada, "Kimyasal silahların, herhangi
birisi tarafından, herhangi bir yerde, her koşulda kullanımı yasa dışıdır ve
tamamen suçlanmayı hak eder. Esed rejiminin bu tür suçlarının cezasız
bırakılmasına izin verilmemelidir." değerlendirmesinde bulunuldu.
Son dakika: Suriye hava savunma sistemleri aktif edildi… 13
füze vuruldu!
ABD Başkanı Donald Trump Suriye'ye saldırı emrini verdiğini
açıklamasının ardından Suriye'nin başkenti Şam'da patlama sesleri duyulduğu
belirtildi. Esad rejiminin operasyona karşı hava savunmasını aktif ettiği öne
sürüldü.
Suriye devlet televizyonu, Şam’ın Barzeh bölgesindeki
araştırma merkezinin saldırıya uğradığına dair haberleri bildirdi.
CNN'nin haberine göre Suriye Devlet televizyonu Suriye hava
savunma sisteminin, Şam’ın banliyösündeki El Kişvah’ta 13 füzeyi vurduğunu
söyledi.
Suriye’de neresi, hangi silahla vuruldu?
ABD, İngiltere ve Fransa bugün beklenen operasyonu yaptı ve
Duma'da kimyasal silah kullandığı iddia edilen Suriye rejimine ait çok sayıda
hedefi vurdu. Peki Suriye'de nerede, hangi silahlar kullanıldı? İşte yanıtı...
Suriye'de bugünün ilk saatlerinde ABD, İngiltere ve
Fransa'nın düzenlediği askeri operasyonda nereler, hangi silahlarla vuruldu?
İşte tek tek tüm yanıtlar...
En çok hedef alınan bölge Şam ve çevresi oldu. Operasyonu
tetikleyen kimyasal saldırının yapıldığı Duma ile Şam arasındaki bölgede ve
Kasyun Dağı yakınındaki Cemraya’da bulunan askeri ve bilimsel tesisler ile Şam
Uluslararası Havalimanı ve Meze Askeri Havalimanı hedefler arasındaydı. Bu
bölgelerin çoğu ABD’nin Tomahawk füzeleriyle vuruldu.
Şam dışında en yoğun saldırılar ise Humus çevresinde
gerçekleşti. Bu bölgedeki Masyaf, Ayn Elacuz ve Kuseyr’de kimyasal silah
yapımında kullanıldığı iddia edilen askeri tesisler ile Hizbullah yapılarını
hedef alındı. Bu hedeflerin çoğu, İngiliz Tornado uçaklarından atılan Storm
Shadow (Fırtına Gölge) füzeleri ile vuruldu.
ABD’nin saldırıda kullandığı Tomahawk füzeleri savaş
gemilerinden, denizaltılardan veya karada konuşlu fırlatıcılardan atılabiliyor.
Askeri adı BGM-109 olan Tomahawk füzeleri ilk olarak 1991’deki Birinci Körfez
Savaşı’nda Irak hedeflerine karşı kullanılmıştı. Körfez Savaşı, gemilerden
atılan Tomahawk’lar ile başlamıştı.
ABD’nin sadece İngiltere’ye sattığı bu füzeler, 1,100
kilometre menzile sahip. Toplam 1600 kilogram ağırlığındaki füze, 450
kilogramlık savaş başlığı taşıyor. Tomahawk’lar hedeflerini askeri uyduların
hassas verilerini kullanarak buluyor.
Amerikan Raytheon firmasının üretimi olan Tomahawk’lar, zırh
delici, parça tesirli veya nükleer başlık taşıyabiliyor. Dördüncü nesil
füzelerde, hareketli hedefler de takip edilip vurulabiliyor. Alçak irtifadan
yeryüzüne paralel hareket eden, engellerin çevresinden dolanabilen ve radara
yakalanmayan bu silah, “akıllı füze” diye biliniyor. Trump saldırı öncesi
dünyayı sarsan tweet’inde “akıllı füzeler” atılacağı sinyalini vermişti.
Bugünkü saldırıda özellikle Humus çevresinde kullanılan
Storm Shadow (Fırtına Gölge) füzeleri ise ABD’nin Tomahawk füzelerine
Avrupa’nın yanıtı niteliğinde (Türkiye’nin kendi üretimi olan muadil füzesi ise
SOM adını taşıyor)… İngiliz-Alman-Fransız-İtalyan ortak yapımı olan ve MBDA
firması tarafından 2001’den beri üretilen Storm Shadow füzeleri 2002’den beri
hizmette.
“Ateşle ve unut” diye bilinen bu uzun menzilli ve akıllı
füzeler de engelleri aşıp yolunu buluyor. Tomahawk’lara göre avantajı, savaş
uçaklarından da ateşlenebilmesi. İlk kez Irak Savaşı sırasında İngilizlerin
havada ateşlediği bu füzeyi Fransız ve İtalyan hava kuvvetleri de 2011’deki
Libya operasyonu sırasında yoğun olarak kullanmış ve açıklamalarına göre yüzde
97 başarı oranıyla hedefleri vurmuştu.
İran'dan zehir zemberek sözler!
ABD, Fransa ve İngiltere'nin sabaha karşı Suriye'ye
gerçekleştirdiği hava operasyonunun ardından İran'dan art arda sert açıklamalar
geldi. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, "Saldırı Ortadoğu'da yıkıma neden
olacak" açıklamasında bulundu. Hamaney, ''Suriye’ye gerçekleştiren saldırı
bir cinayettir. Açıkça söylüyorum ABD Başkanı, Fransa Cumhurbaşkanı ve İngiltere
Başbakanı bir cinayete imza attı'' dedi.
Reuters'tan gelen son dakika haberine göre İran
Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, "Saldırı Ortadoğu'da yıkıma neden olacak"
açıklamasında bulundu.
İran dini lideri Hamaney, ''Suriye’ye gerçekleştiren saldırı
bir cinayettir. Açıkça söylüyorum ABD Başkanı, Fransa Cumhurbaşkanı ve
İngiltere Başbakanı bir cinayete imza attı'' dedi.
İran Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, ABD,
İngiltere ve Fransa'nın, Suriye'nin Doğu Guta bölgesindeki Duma ilçesinde
geçtiğimiz hafta gerçekleştirilen kimyasal saldırıya tepki olarak başkent Şam'a
yönelik düzenledikleri saldırıyı sert bir şekilde eleştirdi. Bakanlık,
saldırının bölgede ciddi sonuçlar doğuracağını belirtti.
İran Devrim Muhafızları Komutanının Siyasi Yardımcısı
Yedullah Cevani yaptığı açıklamada "ABD’liler gerçekleştirdikleri
saldırının doğurduğu sonuçlara katlanacak" dedi.
İran Devrim Muhafızları Komutanının Siyasi Yardımcısı
Yedullah Cevani, ABD ve müttefiklerinin Suriye saldırısı hakkında "Söz
konusu saldırı ile süreç değişmeyecek ancak durum daha karışık bir hale
gelecektir ve bu karışık durum kesinlikle ABD’nin zararına olacak. ABD’liler
Suriye’ye gerçekleştirdikleri saldırının bundan sonra bölgede doğuracağı
sonuçlarının sorumlusu, bu sonuçlar şüphesiz ABD’nin çıkarları doğrultusunda
olmayacak” ifadelerine yer verdi.
Cevani açıklamalarının devamında "Böylesi kararlar ile
kesinlikle direniş cephesi gücünü kaybetmeyecek, tam tersi güçlenecek. Böylece
direniş cephesi bu tür müdahaleci eylemlere karşı mücadele etme olanağı
artacaktır. ABD’liler gerçekleştirdikleri saldırının doğuracağı sonuçları
beklesin" dedi.
SALDIRI SONRASI ŞAM'DAN GÖRÜNTÜLER
SALDIRI SONRASI ŞAM'DAN GÖRÜNTÜLER
