DİKKAT: Hassas görüntüler içerir.
Myanmar’daki Müslüman azınlık Rohingyalar ile Myanmar Ordusu
arasında Myanmar’ın batısındaki Arakan eyaletinde 1947’den bu yana yaşanan
sıkıntılar son günlerde tekrar gündeme geldi. CNN’in haberine göre geçtiğimiz 5
günde binlerce Arakanlı Müslüman çatışmalar nedeniyle Bangladeş’e göç etti.
Göçmenlerden biri CNN’e, Myanmar ordusu ile birlikte hareket eden sivil
budistlerin hasır kulübelerini yaktıklarını söyledi. Bu arada hemen belirtelim,
sosyal medyada konuyu gündeme getirme amacıyla kullanılan fotoğrafların büyük
çoğunluğu ise Arakan’dan değil. Arakan’daki Müslüman katliamını gösterdiği
iddiasıyla paylaşılan yanlış ve yazı altı metinlerle sıkça çarpıtılan fotoğrafları
özellikle AKP ve sağ çevreler bu doğrultuda bol bol kullanıyor. Bilinçli ve
sistematik olduğunu düşündüğümüz bu çarpıtma çabası içerisinde bakanları ve
milletvekillerini de görmek mümkün. Aşağıda yer alan fotoğraf ve görüntüler, “TEYİT.ORG”
adlı internet sitesinin derlediği, Arakan ile ilgili dezenformasyon ve çarpıtma
örneklerinin yüzlercesinden sadece bir bölümü... ARAKAN'DAKİ ZULMÜ AKILLARDA TUTARAK, görüntüleri lginize sunuyoruz!
GAZETE DEMOKRAT
1) Fotoğraf, Çin’deki bir deprem sonrasından
2010 yılının Nisan ayında Çin’in Qinqhai bölgesinde
gerçekleşen 7.1 şiddetindeki depremin ardından bin 144 kişi hayatını
kaybetmişti. Tibetli rahipler, yaralılar için aşevleri oluştururken, hayatını
kaybeden 700 kişi dini törenle yakılmıştı. Arakan’dan olduğu iddiasıyla
paylaşılan bu fotoğraflar 17 Nisan’daki yakım töreni sırasında çekilmişti.
2) Fotoğraf, 2010’dan Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde
gerçekleşen bir kazadan
Arakan’dan olduğu iddia edilen bir diğer fotoğraf 2010
yılında, Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin doğusunda bulunan Sange kasabası
üzerinden geçen bir akaryakıt tankerinin ters dönüp patlamasının ardından
çekilmişti.
210’dan fazla kişinin ölümüne sebep olan kazanın ardından
çekilen fotoğraf yıllardır farklı çatışmalara ve olaylara yanlış atıf ile
kullanılıyor.
3) Fotoğraf, 2003’ten Endonezya’dan
Bu fotoğrafın da Arakan’dan olduğu iddiası doğru değil.
Fotoğraf, 2003 yılında Endonezya’nın Aceh bölgesinde çekilmiş ve ödül almıştı.
Fotoğraf, Özgür Aceh Hareketi ile devlet kuvvetleri arasında devam eden
çatışmalar sırasında öldürülen bir sivili ve annesini gösteriyor.
4) Fotoğraf, 2010’dan Haiti’den
AFP muhabiri Olivier Laban-Mattei tarafından çekilen ve
World Press Photo’ndan 2011 yılında birincilik ödülü alan fotoğraf 2010 yılında
Haiti’de çekilmişti. Fotoğrafta 12 Ocak 2010’da gerçekleşen Haiti depreminin
ardından Port-au-Prince hastanesinin morgu görülüyor.
5) Fotoğraf, 1994 Ruanda Soykırımı’ndan
Fotoğraf, Albert Facelly isimli Fransız fotoğrafçı
tarafından 800 bin Tutsi ve ılımlı Hutu’nun, aşırı uç Hutular tarafından
öldürüldüğü 1994 yılında çekilmiş, World Press Photo tarafından ikincilik
ödülüne layık görülmüştü.
6) Fotoğraf, Hindistan’dan bir karete gösterisinden
Fotoğrafın Myanmar’ın Arakan bölgesindeki Müslümanlara
işkence yapıldığını gösterdiği iddiası doğru değil. Söz konusu fotoğraf 2009
yılında Hindistan’da bir devlet okulundaki karate gösterisi sırasında
çekilmişti. Bu fotoğrafla ilgili daha detaylı analize buradan ulaşabilirsiniz.
7) Fotoğraf, 2004’ten Tayland’tan
Tayland’ta Müslümanların yaşadığı Tak Bai bölgesinde 2004
yılının Ocak ayında başlayan gösteriler 500 kişinin ölümüne sebep olmuştu. Bu
fotoğraf da Ekim 2004’te aynı bölgede çekilmişti. Fotoğrafta, Tak Bai
protestocularının polis tarafından tutuklandığı anı gösteriyor.
8) Fotoğraf, 2008 Nargis Kasırgası’ndan
Suda boğulmuş çocukların görüldüğü bu fotoğraf ise
Myanmar’dan olmakla birlikte, 2008 yılında ülkeyi vuran Nargis Kasırgası’nın
ardından çekilmişti. Vatandaşlar tarafından çekilen ve CNN’e gönderilen
fotoğrafa benzer başka görsellere YouTube’da yer alan videolarda da rastlamak
mümkün.
9) Fotoğraf, 2004 yapımı bir filmden
CHP Milletvekili Sezgin Tanrıkulu ve Aile ve Sosyal
Politikalar Bakanı Betül Sayan Kaya’nın
da Twitter hesaplarından paylaştığı fotoğrafın Arakan’dan olduğu iddiası
doğru değil.
Fotoğraf, 2004 yapımı Luis Mandoki’nin Voces inocentes isimli
filminden bir sahne.
10) Fotoğraflar, Çinli çocukların Olimpiyat eğitimlerinden
Bu fotoğraflar da, Çin’de olimpiyatlara hazırlanan
çocukların eğitimlerinde çekilen görüntülere ait. Barcoft Media tarafından
servis edilen fotoğraflar 2012’de Çinli çocukların olimpiyatlara nasıl
hazırlandığını gözler önüne sermiş tartışmalara sebep olmuştu.
Konuyla ilgili
hazırlanan “Little Big Dreams” isimli bir belgesele YouTube’dan ulaşmak mümkün.
11) Fotoğraf, 2012’den Tibet’ten
Arakan’dan olduğu iddiasıyla paylaşılan bir diğer fotoğraf
ise 2012 yılında Tibet’te kendini yakarak Çin yönetimini protesto eden bir
kişiyi gösteriyor.
Jampa Yeşi adlı Tibetli genç, Çin yönetiminin politikalarını
protesto etmek için kendini ateşe vermiş ve elli metre koştuktan sonra
çevredekilerin yardımıyla söndürülmüştü. Fotoğraflar, AFP muhabiri Manish
Swarup’a ait.
12) Başsız kalan çocuk görüntüsü Kamboçya’da 2015 yılında
gerçekleşen bir kazadan
Arakan’dan olduğu iddiasıyla paylaşılan diğer bir fotoğraf
ise 2015 yılında Kamboçya’nın Oddar Meanchey bölgesinde gerçekleşen bir trafik
kazasının ardından çekilmişti.
Ayrıca fotoğraf daha önce IŞİD’in
gerçekleştirdiği bir saldırıdan olduğu iddiasıyla sosyal medyada paylaşılmış, farklı doğrulama
çalışmalarıyla yalanlanmıştı.
(Derleyenler: Gülin Çavuş, Ali Osman Arabacı, Mehmet Atakan
Foça – TEYİT.ORG)
