Alman Bertelsmann Vakfı tarafından yapılan araştırmaya göre,
dünya genelinde demokrasiler zor bir dönemden geçiyor. Araştırmada Türkiye
siyasi durumun belirgin şekilde zorlaştığı 13 ülke arasında sayıldı…
Alman Bertelsmann Vakfı iki yılda bir hazırlanan
"Transformasyon Endeksi"nin (BTI) sonuncusunun sonuçlarını kamuoyuna
tanıttı. Kalkınmakta ve az gelişmiş olan 129 ülkenin değerlendirildiği
araştırmada 1 Şubat 2015 - 31 Ocak 2017 arasındaki dönem ele alındı.
Araştırmada, söz konusu 129 ülkeden 71'i "demokrasi" olarak
tanımlanırken 58'inin "otokrasi" olduğu belirtildi.
Demokrasi ve hukuk devletlerinin dünya genelinde krizde
olduğu belirtilen araştırmada, "Giderek daha fazla sayıda ülkede
yöneticiler kontrol mekanizmalarını genişletiyor" denildi. Araştırmada 40
hükümetin geçen iki yıl içinde hukuk devletini zayıflattığına dikkat çekilerek
50 ülkede siyasi özgürlüklerin kısıtlandığı belirtildi. Ayrıca demokrasi,
serbest piyasa ekonomisi, ülke yönetimi gibi niteliklerin araştırmanın
yapılmaya başlandığı 12 yıl öncesine kıyasla en düşük seviyede olduğu
belirtildi.
"Türkiye dengesini kaybetti"
Araştırmada 13 ülkede siyasi durumun "belirgin bir
biçimde kötüleştiği" vurgulandı. Bu ülkeler arasında Yemen, Mozambik ve
Türkiye'nin bulunduğu belirtilirken resmi olarak "demokrasi" olarak
sınıflandırılan ülkelerde de birey haklarının kısıtlandığı ve hukuk devleti
standartlarının da aşındırıldığı ifade edildi. Bunun özellikle Türkiye için
geçerli olduğu, aynı zamanda Polonya ve Brezilya'da da görüldüğü kaydedildi.
Bertelsmann Vakfı'nın Yönetim Kurulu Başkanı Aart De Geus, "Çok sayıda
iktidar sahibi baskıcı yöntemler kullanarak uzun süre iktidarda kalmaya
çalışıyor" dedi.
Türkiye'nin "dengesini kaybettiği"nin belirtildiği
araştırmada, dünyanın hiçbir ülkesinde kuvvetler ayrılığı ilkesinin
Türkiye'deki kadar zedelenmediği belirtildi. Araştırmada "Boğaz'ın bozuk
demokrasisi" olarak söz edilen Türkiye'de 2016 yılındaki darbe girişiminden
sonra "düşünce, basın ve toplanma özgürlüğünün" ciddi biçimde
kısıtlandığı, iktidarın topluma kendi görüşünü empoze etmeye çalıştığı,
muhalefetin ise "marjinalleştirildiği" ifade edildi.
"İhtilaflar diyalogla çözülmüyor"
Öte yandan araştırmaya göre dünya genelinde çok sayıda
hükümet ülkedeki artan sosyal, etnik ve dini çatışmaları gözardı ediyor, hatta
bazıları bu çatışmaları kışkırtıyor. Araştırmada 2006 yılından bu yana 58
ülkede hükümetlerin toplumsal ihtilafları diyalog yoluyla çözme isteğinin
azaldığına dikkat çekildi.
Bertelsmann Vakfı'nın araştırmasında çok sayıda ülkede
sosyal ve ekonomik anlamda yeterince ilerleme kaydedilememesinin demokratik
gelişmeyi engellediği belirtilirken, 72 ülkenin ise ciddi şekilde yoksulluk ve
eşitsizlik ile karşı karşıya olduğuna dikkat çekildi. Aralarında Venezuela,
Hindistan ve Güney Afrika'nın da bulunduğu 22 ülkede gelişmişlik düzeyinin son
on yılda gerilediği de tespitler arasında yer aldı.
Bazı ülkelerde demokrasinin en iyi yönetim biçimi olup
olmadığı konusunda da şüpheler oluştuğunun belirtildiği araştırmada, birçok
iktidar sahibi için Çin'in özgürlüğün olmadığı bir ortamda da refahın
sağlanabileceği konusunda örnek oluşturduğunu ifade edildi.
Araştırmacılar ise demokrasilerde hükümetlerin yolsuzlukla
mücadele, fırsat eşitliği veya ekonomik büyüme gibi performanslarının
otokrasilere göre daha iyi olduğuna da dikkat çekti.
(KNA,dpa/BÖ,HS,© Deutsche Welle Türkçe)
