Almanya'nın dış istihbarat teşkilatı Federal Haber alma
Servisi'nin (BND) Başkanı Bruno Kahl, Türkiye'deki darbe girişiminden Gülen
yapılanmasının sorumlu olduğundan şüphe ettiğini söyledi
Almanya'da Başbakanlığa bağlı dış istihbarattan sorumlu
Federal Haberalma Servisi'nin Başkanı (BND) Bruno Kahl, haftalık Der Spiegel
dergisine verdiği mülakatta Ortadoğu, Rusya, IŞİD'le mücadele ayrıca Avrupa ile
Türkiye arasında son dönemde yaşanan gelişmelere istinaden açıklamalarda bulundu.
Kahl, ikili ilişkilerde her zaman "kötü dönemlerin yaşanabileceğini ancak
haber alma teşkilatlarının, batının hukuk devleti prensipleriyle örtüşmeyen
ülkelerle de işbirliği halinde olduğunu" belirtti. Kahl, "Sadece
Türkiye'nin coğrafi konumu itibarıyla bile açık olan şey şu ki, bu kanalları
kapatamayız" ifadesini kullandı.
"Gülen konusunda bizi ikna edemedi"
Türkiye'nin 15 Temmuz darbe girişiminin arkasında Gülen
yapılanmasının olduğu konusunda kendilerini “çeşitli yollardan ikna etmeye
çalıştığını ancak bunun şu ana kadar gerçekleşmediğini” belirten Bruno Kahl,
ancak darbe girişiminin "devlet tarafından kurgulanmadığını" söyledi.
"15 Temmuz öncesinde de hükümet tarafından bir temizlik dalgası
başlatıldığını" söyleyen BND Başkanı Kahl "Bu yüzden ordunun bazı
kesimleri sıra kendilerine gelmeden darbe yapmak istedi. Ancak artık çok geçti,
kendileri de temizlendi" dedi.
Kahl, darbenin devletçe tasarlanmamış olmasına karşın
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan açısından "memnuniyet verici bir
mazeret" olduğunu ifade etti. Kahl, Spiegel'in "Gülen yapılanmasını
aşırılık yanlısı İslamcı ya da terörist diye tanımlayabilir misiniz?” sorusuna
"Gülen yapılanması dini ve seküler eğitim için bir araya gelmiş sivil bir
oluşum. Bunlar arasında dershaneler, Erdoğan güçleriyle yıllarca ortak
çalıştıkları eğitim kurumları var" cevabını verdi.
Gülen yapılanmasını bir "tarikat" olarak
tanımlayamayacağını zira bu tanımın Batı toplumlarında kullanılageldiğini
belirten BND Başkanı Kahl, Gülen yapılanmasının “önemsenemeyecek bir azınlık”
olmadığını söyledi.
İŞTE ALMAN İSTİHBARAT BAŞKANIYLA YAPILAN RÖPORTAJIN İLGİLİ
BÖLÜMLERİ…
Der Spiegel: Erdoğan darbe girişiminin arkasında kesinlikle
Gülen Hareketi’nin olduğunu açıkladı. Bunun üzerine yüz binden fazla memur
işten çıkarıldı. Binlercesi cezaevine girdi. Darbenin arkasında gerçekten Gülen
mi var?
Kahl: Türkiye farklı seviyelerde bizi bu konuda ikna etmeye
çalıştı. Ancak bu şu ana kadar mümkün olmadı.
Der Spiegel: Sizin Erdoğan’a karşı gerçekleştirilen darbe
girişimine yönelik açıklamanız nedir? Darbe hükümet tarafından mı organize
edildi?
Kahl: Darbe devlet tarafından başlatılmadı. Zaten 15
Temmuz’dan önce hükümet tarafından bir temizlik dalgası başlamıştı. Bundan
dolayı ordunun bir bir kısmı bu dalga kendilerine ulaşmadan önce hızlı bir
şekilde darbe yapmaları gerektiğini düşündüler. Ancak çok geçti ve onlar da bu
süreçle temizlendi.
Der Spiegel: Anlattıklarınız Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sürekli iddia ettiği büyük teoriye
benzemiyor.
Kahl: Darbenin sonuçları olarak gördüklerimiz (belki aynı
derinlikte ve radikallikte değil) zaten gerçekleşecekti. Darbe sadece beğenilen
bir bahane oldu.
Der Spiegel: Gülen Hareketi islamcı-aşırı ya da terörist bir
hareket mi?
Kahl: Gülen Hareketi dini ve seküler eğitim veren sivil bir yapı.
Bunlar Erdoğan güçleri ile onlarca yıl birlikte çalışan etüt merkezleri, eğitim
kurumları gibi yapılar.
Der Spiegel: Hareketi bir tarikat olarak tanımlıyor musunuz?
Kahl: Bunu söylemek
zor. Bu (tarikat kavramı) daha çok Batı toplumlarında yaygın bir açıklayıcı örnek. Ancak her halükarda Gülen
Hareketi önemsiz bir azınlık değil.
